U 413 Typ VIIC |
|
Stocznia: |
Danziger Werft AG, Danzig |
Numer zamówienia: |
114 |
Zamówienie: |
15.08.1940 |
Położenie stępki: |
25.04.1941 |
Wodowanie: |
15.01.1942 |
Wcielenie do służby: |
03.06.1942 |
Numer pocztowy: |
M 03918 |
Przebieg służby: |
|
03.06.1942 – 31.10.1942 |
8 Flotylla U-bootów, Danzig (szkolenie załogi) |
01.11.1942 – 20.08.1944 |
1 Flotylla U-bootów, Brest (okręt bojowy) |
20.08.1944 |
Zatopiony na wodach Kanału Angielskiego (pozycja 50.21N, 00.01.W) bombami głębinowymi oraz pociskami jeża przez brytyjskie niszczyciele HMS Wensleydale, HMS Forester i HMS Vidette |
Dowódcy: |
|
03.06.1942 – 19.04.1944 |
OL ~ KL Gustav Poel |
20.04.1944 – 20.08.1944 |
OL Dietrich Sachse |
Liczba patroli: 7
Zatopione/uszkodzone statki handlowe: 5 (36.885 ton)/0
Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 1 (1.100 ton)/0
Zestrzelone/uszkodzone samoloty: 0/0
Okres służby U 413 przed rozpoczęciem wykonywania patroli bojowych: |
|
04.06. – 18.06.1942 |
Danzig – próby okrętu w ramach UAG I. |
19.06. – 21.06.1942 |
Danzig – pobyt w stoczni Deutsche Werke w celu usunięcia wykrytych defektów. |
22.06. – 25.06.1942 |
Gotenhafen – próby broni torpedowej w ramach TEK. |
26.06. – 28.06.1942 |
Danzig – pobyt w stoczni Deutsche Werke w celu usunięcia wykrytych defektów wyrzutni torpedowych. |
30.06. – 02.07.1942 |
Rønne/Bornholm – próby hydrofonów w ramach UAG-Schall. |
04.07. – 07.07.1942 |
Kiel – próby okrętu w ramach UAK. |
10.07. – 13.07.1942 |
Danzig – pobyt w stoczni Deutsche Werke w celu usunięcia wykrytych defektów. |
14.07. – 09.08.1942 |
Hela –szkolenie w morzu w ramach Agru-Front. |
10.08. – 13.08.1942 |
Danzig – ćwiczenia w strzelaniu z broni pokładowej. |
14.08. – 19.08.1942 |
Danzig – strzelanie torpedami w ramach 25 Flotylli U-bootów. |
21.08. – 30.08.1942 |
Gotenhafen – ćwiczenia taktyczne w ramach 27 Flotylli U-bootów. |
01.09. – 09.10.1942 |
Königsberg – pobyt w stoczni Schichau, w celu przeprowadzenia przeglądu i prac konserwacyjnych. |
09.10. – 12.10.1942 |
Danzig – szkolenie indywidualne w ramach 25 Flotylli U-bootów. |
14.10. – 21.10.1942 |
Kiel – przygotowanie okrętu do służby frontowej w ramach 5 Flotylli U-bootów. |
Patrol 1 (22.10.1942 – 25.11.1942)
22.10. U 413 pod dowództwem Gustava Poela wraz z U 184, U 376 i U 614 o godzinie 07:00 opuścił bazę w Kiel, by zgodnie z otrzymanymi rozkazami zwalczać nieprzyjacielską żeglugę na wodach Północnego Atlantyku. Ponad trzy godziny później o 10:05 na rucie 15 doszło do spotkania z przerywaczem zagród minowych, w eskorcie którego wszystkiej jednostki skierowały się w stronę Dużego Bełtu. Dwa dni później 24 października o 03:20 zawinięto do bazy w Kristiansand, gdzie aż do 27 października oczekiwano na dostarczenie na pokład U 413 nowego egzemplarza detektora Metox. Tego też dnia o 06:45 w eskorcie trawlera z.o.p. UJ 1712 wyruszono w dalszą drogę kierując się na Skudenes. Cztery dni później 31 października o 15:25 (kwadrat marynarki AF 7324) udało się uchwycić pierwszy od wyjścia z bazy namiar potrzebny do ustalenia aktualnej pozycji okrętu. Następnego dnia przebywający aktualnie w kwadracie AE 6995 U 413 o godzinie 20:00 rozpoczął marsz na powierzchni idąc z dużą prędkością przez intensywnie patrolowany przez wroga obszar położony pomiędzy Islandią a Wyspami Owczymi. 4 listopada na okręcie Poela odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
„Poel, marsz w kierunku kwadratu AK 91.”.
Cztery dni później 4 listopada odebrano kolejną depeszę z dowództwa, tym razem z rozkazami o następującej treści:
„Poel marsz w kierunku kwadratu CG 87. Około 200 mil morskich. Amerykanie wylądowali w Maroku i Algierze.”.
Zgodnie z ww. rozkazem U 413 w ramach nowo utworzonego zgrupowania Westwall miał za zadanie operować na wysokości Gibraltaru i atakować konwoje z zaopatrzeniem dla wojsk inwazyjnych. W trakcie marszu w stronę nakazanej pozycji na okręcie Poela poważnie na nerki zachorował Gfr Hitzinger, którego po konsultacjach z dowództwem w dniu 12 listopada w kwadracie BE 5585 przekazano na pokład U 71. 14 listopada o godzinie 08:06 (kwadrat marynarki CG 4556) idący na powierzchni U 413 został zmuszony do wykonania alarmowego zanurzenia przez dwa nadpływające niszczyciele. Chwilę później po oddaleniu się wroga i wynurzeniu na peryskopową, w trakcie lustracji okolicy przez peryskop dostrzeżono nieprzyjacielski konwój, którym był składający się z transportowców wojska MKF-1X (osłaniany oprócz bliskiej eskorty przez zespół okrętów złożony z trzech niszczycieli i dwóch lotniskowców HMS Argus i HMS Avenger). O 08:44 po wyjściu na dogodną do ataku pozycję w kierunku dużego transportowca odpalono salwę dwóch torped, z których jedna trafiła w cel powodując jego zastopowanie. Trafioną jednostką okazał się być pływający w czarterze Admiralicji, należący do brytyjskiego armatora Union-Castle Mail SS Co. Ltd. z Glasgow były statek pasażerski a obecnie transportowiec wojska Warwick Castle (20 107 ton). O 08:57 do unoszącego się wciąż na powierzchni statku odpalono dwie kolejne torpedy, po których to trafieniu ten w przeciągu godziny poszedł na dno wraz 96 członkami załogi (pozostałych 366 osób zostało uratowanych przez jednostki eskorty). Następnego dnia podążający na powierzchni za konwojem U 413 o godzinie 09:46 (kwadrat marynarki CG 8143) został wykryty i zmuszony do wykonana alarmowego zanurzenia przez nieprzyjacielski samolot pokładowy, który w przeprowadzonym następnie ataku w ślad zanim zrzucił trzy bomby głębinowe, których detonacje spowodowały szkody w elementach szklanych. Dziesięć minut po mającym miejsce o 11:00 (kwadrat marynarki CG 8157) wynurzeniu ponownie musiano uciekać pod wodę, tym razem przed nadlatującym bombowcem zidentyfikowanym jako typ Hudson, pozostając w zanurzeniu do 12:29. Godzinę później po raz trzeci w ciągu tego dnia wykonywano alarmowe zanurzenie, tym razem przed szybkim samolotem pokładowym, który w ślad za okrętem zrzucił dwie bomby głębinowe, których bliskie detonacje spowodowały poważne szkody, dające się jednak usunąć przy pomocy dostępnych na pokładzie środków. 17 listopada o 18:50 w kwadracie CG 8954 wymieniono się namiarami z U 564. Tego samego dnia rozpoczęto też poszukiwania meldowanego przez U 86 konwoju, którym był najprawdopodobniej KRS.3. Następnego dnia o 09:10 (kwadrat marynarki CG 8718) w związku z brakiem jakiegokolwiek kontaktu z wrogiem zakończono jego poszukiwania. Kilka godzin później o 16:18 (kwadrat marynarki CG 8756) po odebraniu sygnału pomocy nadanego z przebywającego w kwadracie CG 7969 bratniego U 613 Gustav Poel nakazał skierować się w jego stronę. Zanim jednak U 413 dotarł na miejsce uszkodzony bombami przez Hudsona „V” z 608 Sqn. RAF U 613 został wzięty pod opiekę przez przybyły jako pierwszy U 509, z którym to następnie rozpoczął marsz w stronę bazy. 19 listopada o 14:00 w kwadracie CG 8743 wykonano alarmowe zanurzenie przed nadlatującym szybkim jednosilnikowym samolotem (w rzeczywistości był to Hudson „C” należący do 608 Sqn RAF), który w ślad za okrętem zrzucił serię pięciu bomb głębinowych, których detonacje spowodowały powstanie dużych uszkodzeń i szkód. Po wynurzeniu, w trakcie którego trwania wykryto uszkodzenie peryskopu Gustav Poel podjął decyzję o rozpoczęciu rejsu powrotnego. Następnego dnia o godzinie 02:30 (kwadrat marynarki CG 8454) wracający do bazy U 413 nawiązał kontakt wzrokowy z poszukiwanym konwojem KRS.3 o którym to niezwłocznie zameldowano dowództwu. W wykonanym prawie dwie godziny później o 05:20 pierwszym ataku, w kierunku nakładających się na siebie sylwetek trzech statków odpalono salwę czterech torped, które jednak chybiły celu. W drugim ataku mającym miejsce o 07:31 (kwadrat marynarki CG 8846) z wyrzutni nr V w kierunku nakładających się na siebie sylwetek tym razem dwóch statków odpalono pojedynczą torpedę, która także spudłowała. Po mającym miejsce dwie minuty po ostatnim ataku wynurzeniu z powrotem podjęto marsz powrotny, w trakcie którego trwania o 12:00 U 413 został zmuszony do ucieczki pod wodę przez nieprzyjacielskie jednostki, które w rozpoczętych następnie atakach zrzuciły łącznie 40 bomb głębinowych, które na szczęście nie spowodowały dalszych szkód. 21 listopada o 15:20 w kwadracie CG 5478 z pomostu okrętu Poela dostrzeżono samotny statek, który po bliższym zidentyfikowaniu okazał się być portugalskim frachtowcem o nazwie Foca. Cztery dni później 25 listopada o godzinie 08:00 w punkcie Pt.346 U 413 spotkał się z eskortą, w towarzystwie której o 11:00 osiągnął Brest, kończąc trwający równo pięć tygodni patrol (35 dni). W trakcie jego trwania przepłynięto 4.681 mil morskich na i 414 mil morskich pod powierzchnią.
Patrol 2 (27.12.1942 – 17.02.1943)
27.12. U 413 pod dowództwem Gustava Poela o godzinie 14:30 opuścił Brest, by zgodnie z otrzymanymi rozkazami zwalczać nieprzyjacielską żeglugę na wodach Północnego Atlantyku. Po przeprowadzeniu już na redzie trymowania okrętu o 15:50 podążono wraz z także idącym na patrol U 201 w śladzie torowym przerywacza zagród minowych, kierując się stronę punktu Pt.346. Po jego osiągnięciu, co miało miejsce o 20:00 pożegnano się z eskortą, po czym rozpoczęto marsz korytarzem Kernbeiβer w stronę pozycji wyjściowej. Następnego dnia po dotarciu na miejsce o 08:27 (kwadrat marynarki BF 5495) wykonano zanurzenie, rozpoczynając podwodny marsz przez Biskaje. 31 grudnia o 20:00 w kwadracie BE 5368 udało się uchwycić namiar potrzebny do ustalenia aktualnej pozycji okrętu i porównania jej z pozycją dotychczas zliczaną. Ponad trzy godziny później o 23:25 na polecenie dowódcy wykonano manewr zanurzenia, po czym do godziny 00:18 dnia następnego na okręcie świętowano Nowy Rok. 10 stycznia o 14:49 na okręcie Poela odebrano pochodzącą z BdU depeszę z rozkazami o następującej treści:
„U 337, U 413, U 594, U 96, U 266 z prędkością marszową obsadzić linię dozoru od AJ 8799 do BC 2541. Okręty tworzą grupę Jaguar.”.
Następnego dnia o 11:10 osiągnięto nakazaną pozycję w zgrupowaniu, która w przypadku U 413 przypadała na kwadrat BC 2115. Od 12 stycznia głównymi celami przebywającej na północny – wschód od Nowej Funlandii grupy Jaguar były konwoje HX.222 (Grupa Eskortowa C1) i SC.116 (Grupa Eskortowa B6), które jednak dzięki przechwyconym i rozszyfrowanym depeszom Enigmy w kolejnych dniach opłynęły zagrożony obszar, nie wykryte przez żaden z okrętów. Jako następne pozycję grupy Jaguar opłynęły kolejne konwoje tj.: ONS.160 (Grupa Eskortowa C2) i ON.161 (Grupa Eskortowa B4). W związku z brakiem kontaktu z wrogiem 16 stycznia o godzinie 16:18 na U 413 odebrano nową depeszę z dowództwa z rozkazami o następującej treści:
„Grupa Jaguar linia dozoru zniesiona. Następujące rejony ataku obsadzą: (…) Poel AJ 7963. (…)”.
Dwa dni później 18 stycznia o 18:36 odebrano kolejną depeszę z BdU o następującej treści:
„Grupa Jaguar w kolejności: U 337, U 413, U 598, U 594, U 96, U 266, U 752, U 706, U 662 dnia 19.1.przebywać w linii dozoru AJ 7915 do BC 2135. Kierujący się na północny – wschód konwój jest oczekiwany rankiem 20.”.
Spodziewanym konwojem był najprawdopodobniej HX.223. 21 stycznia o 20:30 w kwadracie BC 1211, w bezpiecznej odległości wyminięto dostrzeżoną chwilę wcześniej dryfującą minę zerwaną z łańcucha kotwicznego. Wkrótce potem na polecenie dowódcy zanurzono okręt by następnie przesłuchać okolicę hydrofonami mając w ten sposób nadzieję na uchwycenie kontaktu akustycznego z poszukiwanym konwojem. Następnego dnia o 18:45 przebywający w kwadracie AJ 7836 U 413 odebrał pochodzący z U 706 meldunek o kontakcie w AJ 7855 z płynącym kursem 20˚ konwojem, w stronę którego pomimo fatalnych warunków atmosferycznych niezwłocznie się skierowano. O 20:07 (kwadrat marynarki AJ 7831) po dostrzeżeniu przebywającego w pobliżu niszczyciela wykonano alarmowe zanurzenie a wkrótce potem po wyjściu na peryskopową dostrzeżono poszukiwany konwój, którym był osłaniany przez Grupę Eskortową B3 SC.117. Ze względu na fakt, że nieprzyjaciel znajdował się po ciemniejszego stronie horyzontu Gustav Poel postanowił go obejść tak aby ten znalazł się na tle jaśniejszego nieba. W trakcie wykonywania tego manewru, po wzejściu księżyca z pomostu U 413 dostrzeżono płynącego za konwojem marudera, którym był należący do greckiego armatora Kulukundis Shipping Co. SA z Pireusu frachtowiec Mount Mykale (3.556 ton). O 23:51 (kwadrat marynarki AJ 7592) w kierunku statku wystrzelono dwie torpedy, z których jedna trafiła w cel, powodując jego zastopowanie. Pięć minut później w stronę Mount Mykale oddano strzał dobijający, po którym to poszedł on niezwłocznie przez dziób na dno. Przez całą noc U 413 podążał za konwojem, z którym to o 09:00 dnia następnego w szkwałach śnieżnych (widoczność wahająca się od 300 do 800 metrów) utracił ostatecznie kontakt. O 14:30 poszukujący konwoju okręt Poela spotkał się z U 594, z którym to następnie wymieniono się informacjami. Trzy dni później 26 stycznia, po odebraniu o 18:14 (kwadrat marynarki AD 9569) pochodzącego z U 262 meldunku o dostrzeżeniu w AJ 3443, płynącego w kierunku wschodnim niszczyciela, niezwłocznie się skierowano w tamtą stronę licząc na napotkanie konwoju. Następnego dnia o 13:15 w kwadracie AJ 3388 wymieniono się informacjami z napotkanym U 69. Tego samego dnia o 20:31 odebrano pochodzącą z BdU depeszę z instrukcjami o następującej treści:
„Jeśli nie będzie kontaktu zakończyć operację. Grupa Jaguar z ekonomiczną prędkością marszową marsz w kierunku BD 60.”.
Tuż po północy 28 stycznia, w związku z brakiem jakiegokolwiek kontaktu zastosowano się do otrzymanego wcześniej rozkazu, rozpoczynając marsz w stronę kwadratu BD 60. Dwa dni później 30 stycznia o 21:00 obsadzono nowy rejon operacyjny przypadający na kwadrat AK 8121. 1 lutego o godzinie 17:32 na pokładzie U 413 odebrano kolejną depeszę z dowództwa z rozkazami o następującej treści:
„U 594, U 413, U 267, U 608, U 187, U 465, U 402, U 609, U 262, U 454, U 89 utworzyć grupę Pfeil i obsadzić jak najszybciej linię dozoru od AK 8421 do BD 2316.”.
Dwa dni później 3 lutego ze względu na wynoszący zaledwie 29m3 zapas paliwa o 15:19 Gustav Poel podjął decyzję o rozpoczęciu marszu powrotnego do bazy. Następnego dnia na pokładzie U 413 odebrano dwie skierowane bezpośrednio do U 413 depesze o następujących treściach – pierwszą:
„Dowódca awansowany do stopnia Kapitana.”,
i drugą o 10:50:
„Poel operować w związku z meldunkiem Münnicha. Konwój prawdopodobnie przeznaczony jest dla Murmańska. Uderzać, bez skrupułów w celu odciążenia frontu wschodniego.”.
Meldowanym nieprzyjacielskim zgrupowaniem był mylnie zinterpretowany przez dowództwo jako przeznaczony dla Murmańska, składający się z 61 statków, eskortowany przez Grupę Eskortową B2 konwój SC.118, który kierował się na drugą stronę Atlantyku. 5 lutego o 01:06 (kwadrat marynarki AK 8726) na poszukującym wroga U 413 odebrano pochodzący z U 608 meldunek o kontakcie z ww. wrogiem. Prawie siedem godzin później (kwadrat marynarki AK 7399) odebrano następny, pochodzący tym razem z U 262 meldunek o kontakcie z nieprzyjacielem do jakiego doszło w kwadracie w AK 8442. O 11:00 (kwadrat marynarki AK 8118) także i U 413 nawiązał kontakt z poszukiwanym konwojem, rozpoczynając następnie podejście w celu wykonania ataku. Prawie trzy godziny później o 14:04 (kwadrat marynarki AK 8134) z przebywającego aktualnie na peryskopowej okrętu Poela, w kierunku podążającego za konwojem marudera, którym był należący do amerykańskiego armatora Pope & Talbot Inc. z San Francisco frachtowiec West Portal (5.376 ton) odpalono salwę czterech torped, z których tylko jedna okazała się być celna. O 14:30 w stronę uszkodzonego statku odpalono kolejną torpedę, która jednak na skutek wady zapalnika detonowała po 20 sekundach swojego biegu. Po ponownym załadowaniu wyrzutni torpedowych o 15:21 w kierunku West Portal oddano drugi strzał dobijający, tym razem celny, po którym ten poszedł przez rufę na dno. Po mającym miejsce zaraz po drugim trafieniu wynurzeniu Gustav Poel nakazał skierować się w stronę jednej z łodzi ratunkowych w celu przesłuchania rozbitków i ewentualnie wzięcia do niewoli kapitana statku. Z zamiaru tego jednak wkrótce potem zrezygnowano ze względu na stan morza, który uniemożliwiał przeprowadzenie w sposób bezpieczny takiej operacji (jak się okazało był to ostatni kontakt z żywymi marynarzami z amerykańskiego statku, którego stan załogi w trakcie ostatniego rejsu wynosił 77 osób). 8 lutego o 13:15 na polecenie dowództwa U 413 spotkał się w kwadracie AK 9442 z uszkodzonym na skutek ataku lotniczego U 465, który zgodnie z poleceniem, przed powrotem do bazy miał przekazać na inne okręty nadwyżkę posiadanego paliwa. W trakcie mającej miejsce wkrótce potem rozmowy z dowódcą pomocniczego tankowca Gustav Poel dowiedział się, że U 465 ma uszkodzone nadajniki, w związku z czym postanowi, że w zastępstwie za niego to on podejmie się nadawania sygnałów naprowadzających dla innych jednostek. W trakcie wykonywania tych czynności o 14:52 na miejsce spotkania przybył U 594. O 16:00 ze względu na zbyt silne falowanie przerwano podjętą próbę przekazywania paliwa. Następnego dnia o 10:40 do okrętów dołączył U 266 a czterdzieści pięć minut później U 262, który jako pierwszy rozpoczął uzupełnianie zapasu paliwa. O 15:55 dowodzony przez Wolfa U 465 zakończył operację przekazywania paliwa na U 594, po czym rozpoczął tą samą czynność z kolejnym okrętem, którym był U 266. 10 lutego o 10:55 jako ostatni z okrętów U 413 zakończył uzupełnianie zapasów, pobierając z U 465 ca. 20m3 paliwa (w trakcie trwania tej czynności oba okręty płynęły równolegle względem siebie na silnikach elektrycznych z wężem przeciągniętym pomiędzy pomostami). O 13:15 po wytrymowaniu okrętu rozpoczęto marsz powrotny do bazy. 16 lutego o 16:00 osiągnięto punkt Kern, rozpoczynając następnie marsz korytarzem Kernleder w stronę pozycji Ladebrücke. Następnego dnia o 12:00 U 413 wpłynął do Brestu, kończąc trwający ponad siedem tygodni patrol (52 dni). W trakcie jego trwania okręt przepłynął 5.855 mil morskich na i 165 mil morskich pod powierzchnią.
Patrol 3 (29.03.1943 – 13.06.1943)
29.03. U 413 pod dowództwem Gustava Poela wraz z U 438 oraz w eskorcie przerywacza zagród minowych o godzinie 17:00 opuścił Brest, by zgodnie z otrzymanymi rozkazami zwalczać nieprzyjacielską żeglugę na wodach Północnego Atlantyku. Trzy godziny później po dotarciu do punktu B.1 eskortę nad oboma U-bootami przejęły dwa dozorowce, które następnie towarzyszyły im do punktu Pt.438, który osiągnięto o 22:15. Dziewiętnaście minut później po wykryciu poważnego defektu detektora Metox Gustav Poel podjął decyzję o przerwaniu wykonywania zadania i powrocie do bazy, gdzie przybył następnego dnia o 09:15. Tego samego dnia po usunięciu defektu o 17:00 U 413 ponownie w towarzystwie eskorty wyruszył na patrol. O 22:15 dotarto do punktu Pt.346, gdzie pożegnano się z eskortą, rozpoczynając następnie marsz korytarzem Kernbeiβer w stronę punktu Kern, który osiągnięto o godzinie 00:30 dnia 31 marca. Ponad sześć godzin później o 06:48 okręt rozpoczął marsz w zanurzeniu przez Biskaje. 6 kwietnia na przebywającym aktualnie w kwadracie BD 3961 U 413 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
„Poel uzupełnić do pełna zapasy z Vowe.”.
Następnego
dnia zgodnie z w/w rozkazem o 15:24 w kwadracie BD 3452 spotkano się z
podwodnym tankowcem U 462 (dowódca Bruno Vowe), z którego to pomiędzy 16:00 a
17:50 pobrano ca. 15m3 paliwa, 500 litrów oleju silnikowego oraz zapas
prowiantu na pięć dni. 8 kwietnia o 17:26 na pokładzie U 413 odebrano kolejną
depeszę z dowództwa o następującej treści:
„Jako nowa grupa Adler przebywają: U 188, U 257, U 84, U 615, U 267, U 404,
U 662, U 571, U 613, U 71, U 108, U 438, U 258, U 413, U 381, U 618 dnia 11
kwietnia w linii rozpoznania od AK 7257 do BD 1959.”.
Dwa dni później 10 kwietnia o godzinie 08:00 okręt Poela osiągnął przypadającą na kwadrat AK 7912 nakazaną pozycję w linii rozpoznania. 12 kwietnia o 03:45 (kwadrat marynarki BD 1112) porównano namiary na aktualną pozycję okrętu z namiarami uzyskanymi od U 438. Następnego dnia o 16:23 odebrano kolejną depeszę z BdU z rozkazami o następującej treści:
„Jako nowa grupa Meise przebywają dnia 14.04. godzina 10:00 w linii dozoru od AJ 9777 przez BC 3579 do 3679: U 267, U 257, U 188, U 71, U 84, U 613, U 404, U 571, U 415, U 413, U 598, U 438, U 662, U 381, U 618, U 108, U 258, U 610.”.
Głównym celem w/w grupy był konwój SC.126, który jednak dzięki przechwyconym i odszyfrowanym depeszom Enigmy w olejnych dniach opłyną niebezpieczny rejon niezauważony przez żaden z okrętów. 14 kwietnia o godzinie 09:00 U 413 osiągnął nakazaną pozycję, która w jego przypadku przypadała na kwadrat BC 3813. Dwa dni później 16 kwietnia o 23:16 (kwadrat marynarki BC 3388) na 124 cm zarejestrowano wymianę radiową, która jednak nie przyniosła pożądanego efektu w postaci uzyskania kontaktu z wrogiem. 19 kwietnia o 08:00 osiągnięto nową przypadającą na kwadrat AJ 9442 pozycję w zgrupowaniu, gdzie natknięto się na fatalne warunki pogodowe (szkwały deszczowe skutecznie ograniczające widoczność). W tym okresie głównym celem grupy Meise był meldowany przez B-Dienst, składający się z 42 statków, eskortowany przez Grupę Eskortową B4 konwój HX.234. Dwa dni później 21 kwietnia o 06:40 (kwadrat marynarki AJ 6411) na pokładzie U 413 odebrano pochodzący z U 415 meldunek kontakcie w AJ 5367 z płynącym kursem W wrogiem, w stronę którego pomimo wzburzonego morza następnie się skierowano. Meldowanym nieprzyjacielskim zgrupowaniem był osłaniany przez 40 Grupę Eskortową konwój ONS.3. O godzinie 09:10 (kwadrat marynarki AJ 5385) z pomostu okrętu Poela na kursie 230˚ dostrzeżono samotny statek, w stronę którego następnie się skierowano. Prawie półtorej godziny później o 10:35 U 413 zszedł w zanurzenie z zamiarem wykonania ataku. W trakcie pobytu pod wodą na okręcie Poela zarejestrowano dwie detonacje a w południe w pobliżu jego pozycji przepłynął nieprzyjacielski eskortowiec zidentyfikowany jako niszczyciel. W przeprowadzonej wkrótce potem przez peryskop lustracji okolicy oprócz pierwszego statku zidentyfikowanego jako Empire Ability (7.603 ton) w pobliżu dostrzeżono kolejny, w stronę którego następnie się skierowano. Dostrzeżoną jednostką był pozostawiony za konwojem ONS.3, należący do brytyjskiego armatora Watts, Watts & Co. Ltd. z Londynu frachtowiec Wanstead (5.486 ton), który o 08:15 został uszkodzony przez torpedę wystrzeloną z U 415. O 13:12 w kierunku opuszczonego przez załogę statku odpalono dwie torpedy, które jednak spudłowały. Trzydzieści trzy minuty później w kierunku tego samego celu z wyrzutni nr V odpalono trzecią torpedę, po której to trafieniu ten poszedł niezwłocznie na dno. O 15:10 U 413 ponownie znalazł się na powierzchni rozpoczynając jak się później okazało bezskuteczne poszukiwania pierwszego celu, z którym to w międzyczasie utracono kontakt. Następnego dnia o 08:14 w kwadracie AJ 3479 nawiązano kontakt wzrokowy z dwoma statkami o których zameldowano dowództwu. O 11:30 (kwadrat marynarki AJ 3486) podążający za celem U 413 został zmuszony do wykonania alarmowego zanurzenia i krótkiego bo zaledwie czternastominutowego pobytu pod wodą przez samolot zidentyfikowany jako typ Halifax. Tego samego dnia jeszcze czterokrotnie chowano się pod wodą przed nadlatującymi samolotami:
- o 12:05 – pobyt pod wodą do 13:11,
- o 14:29 – pobyt pod wodą do 15:20,
- o 18:04 – pobyt pod wodą do 18:38,
- o 19:43 – pobyt pod wodą do 20:31.
Jakiś czas przed ostatnim z w/w ataków o 19:40 (kwadrat marynarki AJ 3591) U 413 przeprowadził wymianę korespondencji z U 267. Dwadzieścia siedem minut po północy 23 kwietnia (kwadrat marynarki AJ 3542) okręt Poela został wykryty i zmuszony do wykonania alarmowego zanurzenia przez nadlatujący samolot, który w przeprowadzonym następnie ataku w ślad za nim zrzucił dwie bomby głębinowe, których detonacje nie spowodowały na szczęście żadnych szkód. O 12:15 w kwadracie AK 1514 z pomostu U 413 dostrzeżono smugi dymu o których niezwłocznie zameldowano dowództwu (dostrzeżonym kontaktem mógł być meldowany 22 kwietnia przez U 306 oczekiwany konwój HX.234). O 18:05 (kwadrat marynarki AK 1442) podążający za kontaktem okręt Poela został zmuszony do wykonania alarmowego zanurzenia przez nadlatujący samolot, uzyskując wkrótce potem kontakt akustyczny, który zidentyfikowano jako niszczyciel. Ze względu jednak na zbyt duże falowanie nie można było tego potwierdzić przez peryskop. Jakiś czas później uzyskano kolejny kontakt akustyczny tym razem z pracującym silnikiem diesla, który o 21:22 zidentyfikowano jako należący do innego przebywającego w pobliżu U-boota. Wkrótce potem na okręcie zarejestrowano odgłosy detonacji dwóch bomb lotniczych, po czym ponownie krótki kontakt z U-bootem a następnie kolejne detonacje dwóch bomb lotniczych, po których to nastąpiła głośna detonacja oraz dźwięki charakterystyczne dla tonącej jednostki. Atakowanym bratnim okrętem o czym Poel nie wiedział był U 189, który w wyniku tego poszedł na dno. Po mającym miejsce o 21:31 (kwadrat marynarki AK 2419) wynurzeniu, w związku z wykryciem krążącego w pobliżu samolotu ponownie musiano schować się pod wodę, gdzie następnie przebywano do 22:45. 24 kwietnia o 07:35 (kwadrat marynarki AK 2419) ponownie uzyskano kontakt z konwojem, rozpoczynając następnie manewr mający wyprowadzić okręt na dogodną do przeprowadzenia ataku pozycję. W trakcie jego trwania, dwadzieścia pięć minut później wymieniono się sygnałami z napotkanym U 610. Ostatecznie ww. manewr się nie udał bowiem U 413 dwukrotnie zmuszony był do ucieczki pod wodę i pobytu w zanurzeniu przez nieprzyjacielskie samoloty: raz pomiędzy 09:09 a 10:01 i drugi raz pomiędzy 10:46 a 11:23, w wyniku czego utracił kontakt z konwojem. O 15:16 (kwadrat marynarki AK 3384) poszukujący nieprzyjaciela okręt Poela, po raz trzeci w ciągu tego dnia został zmuszony do ucieczki pod wodę przez nadlatujący samolot zidentyfikowany tym razem jako typ Sunderland, który w ślad za nim zrzucił dwie bomby głębinowe, których detonacje spowodowały powstanie na szczęście tylko lekkich szkód. 25 kwietnia o 11:40 (kwadrat marynarki AL 1399) nawiązano kontakt wzrokowy z samotnym statkiem, w stronę którego niezwłocznie się skierowano schodząc wkrótce potem w zanurzenie. O 12:54 w związku z meldunkiem hydroakustyka o nowym kontakcie, w trakcie prowadzonej przez peryskop obserwacji w pobliżu dostrzeżono drugi statek, którego jako pierwszy Gustav Poel postanowił zaatakować. O 14:20 (kwadrat marynarki AL 1478) w kierunku w/w jednostki odpalono salwę czterech torped, które jednak chybiły celu. Z dalszych ataków ze względu na panujące warunki pogodowe oraz problemy z silnikami diesla zrezygnowano. Dwa dni później 27 kwietnia na pokładzie U 413 o godzinie 10:38 odebrano pochodzącą z BdU depeszę z rozkazami o następującej treści:
„Jako nowa grupa Star: U 710, U 650, U 533, U 386, U 528, U 231, U 532, U 378, U 381, U 192, U 258, U 552, U 954, U 648, U 209 i U 413 dnia 28.4 przebywać w linii dozoru od AD 8731 przez AK 3523 do AK 0329.”.
Głównym celem ww. grupy miały być konwoje ON/ONS. Następnego dnia o 11:50 (kwadrat marynarki AK 0323) na pokładzie jednostki Poela odebrano pochodzący z U 650 meldunek o kontakcie z wrogiem, w stronę którego pozycji niezwłocznie się skierowano. Raportowanym nieprzyjacielskim zgrupowaniem był składający się z 42 statków, osłaniany przez Grupę Eskortową B7 konwój ONS.5. Dwa dni później 30 kwietnia po bezskutecznych próbach odnalezienia w sztormowej pogodzie nieprzyjaciela o 16:00 (kwadrat marynarki AJ 3233) Gustav Poel zakończył jego poszukiwania. Jeszcze tego samego dnia o godzinie 23:30 na okręcie odebrano tym razem nadany przez U 192 meldunek o kontakcie z ONS.5, w związku z którym po raz drugi podjęto się próby jego odnalezienia. 1 maja o 01:00 przebywający w kwadracie AJ 3176 U 413 zakończył poszukiwania konwoju a wkrótce potem Gustav Poel nakazał zejść w zanurzenie aby w ten sposób dać swojej załodze jak i sobie kilka godzin odpoczynku po wyczerpujących, prowadzonych w sztormowych warunkach (stan morza 7, wiatru 8) poszukiwaniach wroga. Tego też dnia o czym dowódca U 413 nie wiedział ścigany konwój na skutek wspomnianych wyżej warunków uległ rozproszeniu. W godzinach porannych 4 maja na okręcie Poela odebrano kolejną pochodzącą z BdU depeszę z nowymi rozkazami o następującej treści:
„Jako nowa grupa Fink w kolejności: U 438, U 630, U 662, U 584, U 168, U 514, U 270, U 260, U 732, U 628, U 707, U 358, U 264, U 226, U 125, U 378, U 192, U 648, U 533, U 531, U 954, U 413, U 381, U 231, U 552, U 209, U 650 i U 614 dnia 05.05. o 10:00 przebywać w linii dozoru od AJ 2758 do AK 4944. Oczekiwać rankiem idącego na południowy – zachód konwoju.”.
Spodziewanym konwojem był SC.128. Tego samego dnia o 10:30 (kwadrat marynarki AJ 6658) na okręcie dokonano porównania zliczonej pozycji z pozycją otrzymana z U 552. Dziesięć godzin później o 20:30 (kwadrat marynarki AJ 6656) na pokładzie U 413 odebrano pochodzący z U 628 meldunek o kontakcie z wrogiem, w stronę którego pozycji następnie się skierowano. Raportowanym nieprzyjacielem był poprzednio poszukiwany konwój ONS.5, który po rozbiciu przez sztorm ponownie utworzył formację, przy czym, składał się obecnie już z tylko 31 statków. Następnego dnia o 07:00 w kwadracie AJ 6493 na kursie 230˚ dostrzeżono rozbłyski pocisków świetlnych oraz zarys jednostek płynących w poszukiwanym konwoju. Dwadzieścia siedem minut później zauważono zbliżający się eskortowiec zidentyfikowany jako niszczyciel, który wystrzelił pocisk świetlny, co z kolei zmusiło Gustava Poela do wydania rozkazu alarmowego zanurzenia. W trakcie schodzenia na głębokość 2A+20 tj. 180 metrów w pobliżu okrętu detonowała pierwsza seria bomb głębinowych, która spowodowała powstanie lekkich uszkodzeń. Najpoważniejszym z nich był przeciek w rejonie bakburtowego wydechu spalin, który powodował, że na godzinę do wnętrza okrętu dostawało się ca. 4 ton wody morskiej, którą to następnie musiano pompować, bądź przelewać wiadrami do innych przedziałów. W trakcie jednego z kolejnych ataków bombami głębinowymi okręt opadł na głębokość 2A+45 tj. 205 metrów ale dzięki zwiększeniu prędkości do całej naprzód udało się go wysterować na głębokość A+40 tj 120 metrów. O 11:15 w związku z brakiem kontaktu z nieprzyjacielem Gustav Poel nakazał wyjść na peryskopową chcąc zlustrować przez peryskop okolicę. Po stwierdzeniu braku obecności w pobliżu wroga U 413 z powrotem pojawił się na powierzchni rozpoczynając pościg za konwojem. O 16:10 (kwadrat marynarki AJ 6758) dostrzeżono czubki masztów, które zidentyfikowano jako pochodzące najprawdopodobniej od uszkodzonej jednostki lub marudera, w stronę których niezwłocznie się skierowano Ponad dwie godziny później o 18:24 U 413 zszedł w zanurzenie z zamiarem zaatakowania dostrzeżonego statku. Po zidentyfikowaniu o 21:50 kontaktu jako korwety, która na dodatek prowadziła wymianę sygnałów z dwoma innymi jednostkami Gustav Poel postanowił zrezygnować z ataku i oddalić się z tego rejonu. 6 maja o 06:30 (kwadrat marynarki AJ 8339) na pokładzie U 413 odebrano sygnał o pomoc nadany przez bratni U 125 (na skutek staranowania przez brytyjski niszczyciel HMS Oribi odniósł ciężkie uszkodzenia), w stronę którego pozycji niezwłocznie się skierowano. O 13:15 w kwadracie AJ 9462 spotkano się z U 260 z którym to następnie wspólnie podjęto się poszukiwania bratniego okrętu. Następnego dnia o 01:01 (kwadrat marynarki AJ 9517) w związku z brakiem jakiegokolwiek kontaktu zakończono poszukiwania U 125, który o czym dowódcy biorących udział w akcji ratunkowej okrętów tj.: U 413, U 260, U 381 i U 552 nie wiedzieli kilkanaście minut po nadaniu sygnału o pomoc został wykryty przez brytyjską korwetę HMS Snowflake, która otworzyła w jego kierunku ogień artyleryjski uzyskując kilka trafień. Brytyjska jednostka próbowała także staranować okręt Folkersa, ale ten w ostatniej chwili dzięki manewrowi zszedł z kursu. Niedługo potem załoga U 125 na polecenie dowódcy zatopiła własny okręt. W tym samym czasie na miejsce akcji przybyła inna korweta HMS Sunflower. Dowódca HMS Sunflower starszy stopniem nad dowódcą HMS Snowflake zapytał przebywającego na fregacie HMS Tay dowódcę eskorty konwoju czy może podjąć z wody rozbitków z U-boota. Ten jednak w odpowiedzi rozkazał nie podejmować rozbitków, w wyniku czego wszyscy oni zginęli. Powracając do U 413 to o godzinie 07:50 w kwadracie AJ 9564 z jego pomostu dostrzeżono przebywający w pobliżu inny okręt podwodny (był nim U 516), w kierunku którego nadano sygnał rozpoznawczy, po czym wykonano alarmowe zanurzenie. W południe w związku z kończącymi się zapasami paliwa, oleju silnikowego oraz prowiantu rozpoczęto marsz w stronę punktu spotkania z podwodnym tankowcem, którym był U 461. 9 maja tuż po północy przybyto do położonego w kwadracie AK 8769 punktu spotkania, rozpoczynając następnie oczekiwanie na przybycie tankowca. Następnego dnia o 09:15 w kwadracie AK 8847 z pomostu U 413 dostrzeżono oczekiwany U 461 oraz przebywający w jego pobliżu U 707. Godzinę później rozpoczęto trwające do 23:30 pobieranie z podwodnego tankowca 81m3 paliwa, 1.500 litrów oleju silnikowego oraz zapasu prowiantu na 15 dni. 12 maja na pokładzie U 413 odebrano pochodzącą z BdU depeszę z rozkazami o następującej treści:
„U 707, U 413, U 552, U 264, U 378, U 218 po spotkaniu z tankowcem utworzyć grupę Naab i obsadzić w w/w kolejności linię dozoru od AK 7555 do BD 6222.”.
Następnego dnia o 04:30 osiągnięto przypadającą na kwadrat AK 7594 wyznaczoną pozycję w zgrupowaniu. Tego samego dnia w godzinach popołudniowych o 15:37 odebrano kolejną depeszę z dowództwa o następującej treści:
„Grupy Lech i Naab jako nowa grupa Donau II, U 954, U 92, U 209, U 202, U 664, U 91, U 707, U 413, U 952, U 264, U 378 i U 218 dnia 15.5. przebywać w linii dozoru od AK 1587 do AK 5131.”.
Głównym celem w/w grupy był meldowany 13 maja, składający się z 40 statków, eskortowany przez Grupę Eskortową B5 konwój ONS.7. Dwa dni później 15 maja o 10:58 okręt Poela osiągnął wyznaczoną mu pozycję w nowym zgrupowaniu, która przypadała na kwadrat AK 0112. Dwadzieścia minut po północy 17 maja (kwadrat marynarki AK 4262) porównano namiary na aktualną pozycję okrętu z miarami uzyskanymi od U 552. Dwa dni później 19 maja o godzinie 04:00 na przebywającym aktualnie w kwadracie AK 8469 U 413 odebrano pochodzący z U 952 meldunek o kontakcie w AK 5482 z płynącym kursem 90˚ wrogim konwojem, w stronę którego niezwłocznie się skierowano. Meldowanym nieprzyjacielskim zgrupowaniem był składający się z 38 statków, eskortowany przez Grupę Eskortową B7 konwój SC.130. W trakcie marszu w kierunku nieprzyjaciela okręt Poela aż trzykrotnie zmuszony był chować się pod wodę przed nadlatującymi samolotami i tak:
- o 12:30 (kwadrat marynarki AK 5827) przed dwupłatowym samolotem, pobyt w zanurzeniu do 12:50,
- o 13:37 przed samolotem pokładowym, pobyt w zanurzeniu doi 14:22,
- o 15:07 (kwadrat marynarki AK 5597) przed czterosilnikowym samolotem bazującym na lądzie, pobyt w zanurzeniu do 16:30.
Godzinę po ostatnim wynurzeniu ponownie schowano się pod wodę, tym razem jednak w celu przesłuchania okolicy hydrofonem, co z kolei pozwoliło na uzyskanie kontaktu akustycznego a wkrótce potem także i wzorkowego z poszukiwanym wrogiem. O 20:30 ustalono, że konwój zygzakuje płynąc kursem 8˚ na północ. O 22:10 U 413 z powrotem pojawił się na powierzchni rozpoczynając manewr mający wyprowadzić go na dogodną do ataku pozycję. Następnego dnia o 05:22 (kwadrat marynarki AK 6419) znajdujący się w pobliżu konwoju okręt Poela został zmuszony do wykonania alarmowego zanurzenia przez nadpływający eskortowiec zidentyfikowany jako niszczyciel. W trakcie pobytu na głębokości 2A+20 tj. 180 metrów w pobliżu okrętu detonowały serie bomb głębinowych, które spowodowały liczne uszkodzenia. Po mającym miejsce w południe wynurzeniu, na polecenie dowództwa zakończono operację konwojową. Dwa dni później 22 maja o 20:30 w kwadracie AK 8385 dokonano porównania namiarów na aktualną pozycję z namiarami uzyskanymi od U 664. Dwie i pół godziny później o 23:05 z pomostu U 413 dostrzeżono płynące kursem południowym U 731 oraz U 91, od których to dowiedziano się, że kierują się one w stronę meldowanego przez U 218 konwoju. Ww. wykrytym nieprzyjacielskim zgrupowaniem, był składający się z 42 statków, eskortowany przez Grupę Eskortową B3 konwój HX.239. 24 maja o godzinie 12:48 na okręcie Poela odebrano pochodzącą z BdU depeszę z rozkazami o następującej treści:
„Obsadzą następujące rejony ataku w odstępach 70 mil morskich, w kwadracie AJ: U 650 2938 i U 636 6285. W kwadracie AK: U 202 4145 – U 304 4675 – U 575 4734 – U 731 7375 – U 378 6458 – U 552 6883 – U 664 2885 i U 413 3954. W kwadracie BD: U 621 1252 i U 645 1971.”.
Następnego dnia o 17:18 na przebywającym aktualnie w kwadracie AK 5683 U 413 odebrano pochodzący z U 558 meldunek o kontakcie w BD 5121 z płynącym kursem 50˚ wrogim konwojem, w stronę którego pozycji niezwłocznie się skierowano. 26 maja o 07:25 (kwadrat marynarki AK 9467) przy pomocy działka MG C/38 odparto atak samolotu zidentyfikowanego jako typ Lancaster. Dwanaście minut później chcąc uniknąć dalszych ataków dowodzący wachtą WO zarządził wykonanie alarmowego zanurzenia, podczas którego to trwania wroga maszyna w ślad za zanurzającym się okrętem zrzuciła jedną bombę głębinową, której detonacja spowodowała powstanie na szczęście tylko lekkich szkód. W południe tego samego dnia, idący od jakiegoś czas z powrotem na powierzchni U 413 rozpoczął marsz w stronę swojego nowego rejonu ataku, przypadającego na kwadrat AK 3981. Wieczorem o 22:55 bez powodzenia próbowano rozstrzelać dostrzeżoną chwilę wcześniej przez wachtowych dryfującą minę morską. Trzydzieści pięć minut później, po otrzymaniu informacji od głównego mechanika, że zapas paliwa spadł do poziomu 33m3 Gustav Poel podjął decyzję o rozpoczęciu marszu powrotnego do bazy, informując jednocześnie o tym fakcie dowództwo. Wkrótce potem otrzymano polecenie by w drodze powrotnej spotkać się z ciężko uszkodzonym U 552 a następnie z U 455, z którego to U 413 miał następnie pobrać paliwo. 1 czerwca o 19:10 U 413 spotkał się w kwadracie BE 4654 z U 377, z którym to następnie rozpoczął oczekiwanie na przybycie okrętu Poppa, na który ten miał przekazać jeden karabin maszynowy. Ze względu jednak na fatalne warunki pogodowe do spotkania nie doszło i U 377, po pożegnaniu się z U 413 rozpoczął marsz do bazy. O 21:30 otrzymano informację, że U 552 przebywa w kwadracie CF 23, w związku z czym Gustav Poel nakazał skierować się w tamtą stronę. Pięć dni później 6 czerwca o 13:30 w kwadracie CF 2321 doszło do spotkania z U 552, który to na skutek odniesionych uszkodzeń zdolny był do wykonywania manewru zanurzenia tylko w ograniczonym zakresie. Następnego dnia o 09:20 (kwadrat marynarki CF 2322) na miejsce spotkania przybył także i U 455 od którego to dowodzony przez Poppa okręt podjął 20m3 paliwa oraz amunicję do działek przeciwlotniczych. Tego samego dnia pomiędzy 12:30 a 14:00 także i U 413 pobrał z pomocniczego tankowca paliwo w ilości ca. 8 m3 p. Trzy godziny później o 17:00 (kwadrat marynarki CF 2319) okręt Poela wraz z jednostką Poppa rozpoczął marsz powrotny do bazy. 9 czerwca o 10:10 w kwadracie BF 7884 obie jednostki minęły w bezpiecznej odległości grupę prowadzących połów kutrów rybackich. Następnego dnia po osiągnięciu o godzinie 20:30 kwadratu BF 8316 nastąpiło pożegnanie z U 552, po czym U 413 skierował się w stronę punktu Kern. 12 czerwca o 20:00 (kwadrat marynarki BF 5571) osiągnięto w/w punkt, rozpoczynając oczekiwanie na przybycie eskorty. Następnego dnia o 06:07 z pomostu U 413 dostrzeżono idące na patrol w eskorcie czterech trałowców cztery U-booty, którymi były U 415, U 643, U 159 i U 68. Prawie dwie godziny później o 08:00 w towarzystwie tej samej eskorty rozpoczęto marsz w kierunku bazy płynąc rutą Kernleder w stronę punktu B1. Tego samego dnia o 18:00 U 413 przybył do Brestu kończąc trwający prawie jedenaście tygodni patrol (76 dni), w trakcie którego przepłynął on 10.278 mil morskich na i 1.134 mile morskie pod powierzchnią.
Po zdaniu na brzeg całego zapasu amunicji okręt trafił do stoczni, gdzie obok generalnego przeglądu mechanizmów przeprowadzono na nim także przebudowę pomostu doprowadzając go do standardu Turm IVb.
Patrol 4 (04.09.1943 – 21.11.1943)
04.09. U 413 pod dowództwem Gustava Poela o godzinie 15:30 opuścił Brest, by zgodnie z otrzymanymi rozkazami zwalczać nieprzyjacielską żeglugę na wodach Północnego Atlantyku. Półgodziny później, po osiągnięciu punktu B 1 w towarzystwie dwóch trałowców M 84 i M 85 rozpoczęto marsz w stronę punktu Kern. Następnego dnia pomiędzy 03:45 a 05:00 w kwadracie BF 5581 przeprowadzono próbne zanurzenie oraz trymowanie okrętu, podczas którego wykryto liczne nieszczelności oraz pęknięcie przewodu odpowietrzającego wyrzutnię nr I, co spowodowało, że Gustav Poel podjął decyzję o powrocie do bazy w celu usunięcia wykrytych defektów. Tego samego dnia o 17:00 zawinięto do Brestu, gdzie niemal z marszu stoczniowcy przystąpili do usuwania meldowanych usterek. Następnego dnia o 15:30, ponownie w eskorcie trałowców M 84 i M 85 opuszczono bazę rozpoczynając marsz w kierunku punktu Kern, który osiągnięto 9 sierpnia o 03:47, przeprowadzając dwugodzinne próbne zanurzenie oraz trymowanie okrętu, które wykazało jego 100% sprawność. O 07:00 po dotarciu do punktu Liebe pożegnano się z eskortą rozpoczynając dziesięć minut później marsz w zanurzeniu na głębokości 50 metrów. Cztery dni później 13 września, na przebywającym aktualnie w kwadracie BE 6377 U 413 wykryto nie dającą się usunąć dostępnymi na pokładzie środkami usterkę peryskopu oraz radionamiernika, w związku z czym Gustav Poel zmuszony był ponownie wydać rozkaz powrotu do bazy, o czym też niezwłocznie powiadomiono dowództwo. 18 września o 05:50 w punkcie Pt.346 doszło do spotkania z eskortą, w towarzystwie której cztery i pół godziny później osiągnięto Brest. 27 września po zakończeniu wszystkich prac, o 16:30 po raz trzeci podjęto próbę rozpoczęcia patrolu kierując się w stronę punktu B1, gdzie spotkano się z U 228 oraz składającą się z pięciu trałowców eskortą, w towarzystwie których obrano kurs na punkt Kern. Następnego dnia po osiągnięciu w/w punktu, pomiędzy 04:54 a 06:47 przeprowadzono próbne zanurzenie oraz trymowanie okrętu podczas którego wykryto liczne przecieki, które po raz kolejny zmusiły Gustava Poela do powrotu do bazy wraz z także mającym podobne problemy U 228. 2 października po usunięciu wszystkich usterek o 15:30 U 413 po raz czwarty podjął próbę wyjścia na patrol, spotykając się godzinę później o 16:39 w punkcie B1 z U 154, U 271 i U 709 oraz składającą się z sześciu trałowców eskortą, w towarzystwie których rozpoczął następnie marsz rutą Liebesbank (na pokładzie okrętu znajdowała się oddelegowana przez dowództwo grupa speców z zakresu namierzania). Następnego dnia pomiędzy 04:39 a 06:05 w kwadracie BF 5581 przeprowadzono zakończone pomyślnie próbne zanurzenie oraz trymowanie okrętu, po czym wraz U 154 i U 271 (U 709 musiał zawrócić do bazy) oraz w towarzystwie tej samej eskorty rozpoczęto marsz w kierunku punktu Liebe. Po jego osiągnięciu, co miało miejsce czterdzieści minut później pożegnano się z jednostkami osłony, po czym oba okręty rozpoczęły marsz w stronę nakazanych im rejonów operacyjnych. O 07:13 U 413 zszedł w zanurzenie rozpoczynając następnie podwodny marsz przez Biskaje, przerywany wyjściami na powierzchnię tylko w celu przewentylowania wnętrza i naładowania baterii akumulatorów. 4 października o godzinie 03:00 (kwadrat marynarki BF 5488) na wszystkich znajdujących się na pokładzie zegarach dokonano cofnięcia czasu o jedną godzinę. Sześć dni później 10 października o godzinie 12:34 na U 413 odebrano pochodzącą z BdU depeszę z rozkazami o następującej treści:
„Struckmeier, Poel, Witzendorff, Popp kierować się do AK 84.”.
12 października awarii uległa pompa wody chłodzącej, której ze względu na brak części zamiennych nie można było naprawić. Następnego dnia o 22:18 odebrano kolejną depeszę z dowództwa z rozkazami o następującej treści:
„U 470, U 631, U 437, U 309, U 762, U 231, U 91, U 448, U 455, U 267, U 413 i U 608 utworzyć grupę Schlieffen. W następującej kolejności dnia 16.10.. godzina 00:00 przebywać w linii dozoru od AK 0235 do AK 6734.”.
17 października na przebywającym aktualnie w kwadracie AK 0259 U 413 o godzinie 02:38 przechwycono pochodzące z nieprzyjacielskiego konwoju transmisje radiowe, o których niezwłocznie zameldowano dowództwu. Wykrytym wrogim zgrupowaniem mogły być dwa płynące w tym samym okresie konwoje: ON.206 (65 statków osłanianych przez Grupę Eskortową B6) lub ONS.20 (52 statki osłaniane przez 4 Grupę Wsparcia). Ponad sześć godzin później o 08:40 (kwadrat marynarki AK 2832) na okręcie Poela odebrano pochodzący z U 437 meldunek o dostrzeżeniu w kwadracie AK 3531 wrogiego niszczyciela. Tego samego dnia w godzinach wieczornych o 18:48 (kwadrat marynarki AK 2396) U 413 został zmuszony do wykonania alarmowego zanurzenia przez nadlatujący samolot, który w ślad za nim zrzucił jedną bombę głębinową. Następnego dnia na poszukującym wciąż wroga okręcie Poela o godzinie 23:22 (kwadrat marynarki AK 0167) odebrano pochodzący z U 608 meldunek o kontakcie z wrogiem o następującej treści:
„Konwój, 20:00, AK 0115.”,
w stronę którego pozycji niezwłocznie się skierowano z najwyższą możliwą prędkością. 19 października w związku z nienawiązaniem kontaktu z wrogiem przez pozostałe okręty o 08:40 dowództwo nakazało zakończyć operację. Trzy dni później 22 października o godzinie 19:30 na okręcie odebrano kolejną depeszę z BdU z rozkazami o następującej treści:
„U 91, U 762, U 231, U 309, U 608, U 969, U 267, U 281, U 413, U 963, U 437, U 426, U 842, U 552, U 592, U 575, U 226, U 373 i U 709 utworzyć grupę Siegfried i dnia 24.10, godzina 12:00 w w/w kolejności przebywać w linii dozoru od AJ 9928 do BC 3938. Każdy okręt ma osiągnąć swoją pozycję niewykryty przez wroga, płynąc za dnia w zanurzeniu. 24.10. po osiągnięciu pozycji za dnia przebywać w zanurzeniu, wieczorem spodziewać się idącego w kierunku wschodnim konwoju. ”.
Głównym celem w/w grupy był osłaniany przez Grupę Eskortową C5 oraz 2 Grupę Wsparcia konwój HX.262. 25 października przebywający w kwadracie BC 3347 U 413 dwukrotnie porównywał namiary określające własną pozycję z namiarami otrzymanymi o 10:30 z U 437 i o 17:50 z U 281. Następnego dnia na okręcie Poela odebrano pochodzącą z dowództwa depeszę z nowymi rozkzami o następującej treści:
„Grupa Siegfried zostaje podzielna na trzy części rozmieszczono następująco:
Siegfried 1 dnia 29.10., godzina 10:00, linia dozoru od BC 3612 do BC 3967: U 967, U 212, U 405, U 420, U 231, U 608 i U 969
Siegfried 2 dnia 29.10., godzina 10:00, linia dozoru od BC 6631 do BC 6992: U 267, U 281, U 413, U 963, U 437, U 426 i U 552
Siegfried 3 dnia 29.10., godzina 10:00, linia dozoru od BC 9635 do BC 9995: U 842, U 575, U 226, U 373, U 709, U 648 i U 274.
Odstępy
15 mil morskich. Cisza radiowa aż do momentu nadania ważnego taktycznego
meldunku.”.
Tym razem głównym celem trzech w/w podgrup był osłaniany przez Grupę Eskortową
B6 i 8 Grupę Wsparcia z lotniskowcem HMS Fencer (w jej skład wchodziły dwa
polskie niszczyciele ORP Burza i ORP Garland) konwój SC.145. 29 października o
godzinie 00:30 zgodnie z otrzymanym poleceniem osiągnięto nową pozycję w
zgrupowaniu, przypadającą na kwadrat BC 6558. Następnego dnia o 17:23 odebrano
kolejną pochodzącą z dowództwa depeszę o następującej treści:
„Grupa Siegfried rozwiązania. Utworzyć grupy Jahn i Körner,
Körner: U 714, U 212, U 967, U 420, U 231, U 969, U 267, U 281, U 413, U 963, U 843 i U 844.
Jahn: U 437, U 426, U 552, U 842, U 575, U 226, U 373, U 709, U 648 i U 274.
W wyżej wymienionej kolejności wszystkie okręty utworzyć do 31.10. nowe linie patrolowe. Körner od BC 9519 do BC 3297. Jahn od BC 9349 do CD 2325.”.
Głównym
celem obu zgrupowań były konwoje ON.208, HX.263 i ONS.21, które jednak dzięki przechwyconym
i odszyfrowanym depeszom Enigmy ominęły je niezauważone przez żaden z okrętów. 2
listopada o 23:06 odebrano następną depeszę z BdU z rozkazami o następującej
treści:
„Grupy Körner i Jahn rozwiązane. Jako nowe:
Grupa Tirpitz 1 utworzyć linię dozoru od BC 2211 do BC 2264: U 420, U 714, U 212, U 267.
Grupa Tirpitz 2 utworzyć linię dozoru od BC 2626 do BC 2699: U 967, U 413, U 969, U 608.
Grupa Tirpitz 3 utworzyć linię dozoru od BC 6143 do BC 6442: U 586, U 280, U 281, U 575.
Grupa Tirpitz 4 utworzyć linię dozoru od BC 6786 do BC 9183: U 282, U 592, U 426, U 226.
Grupa
Tirpitz 5 utworzyć linię dozoru od BC 9713 do BC 9779: U 842, U 373, U 274, U
648.
Za dnia płynąć pod wodą, w nocy na powierzchni. Żadnej możliwości uzupełnienia
zapasów w drodze powrotnej. Okręty mające 32m3 paliwa bez
uprzedniego zgłaszania kierować się do bazy.”
Głównym celem w/w grup był osłaniany przez Grupę Eskortową C1 i 2 Grupę Wsparcia z lotniskowcem HMS Tracker w składzie konwój HX.264. 6 listopada o 09:00 osiągnięto przypadającą na kwadrat BC 2375 wyznaczoną pozycję, gdzie natknięto się na opady deszczu skutecznie ograniczające zasięg widoczności. Trzy dni później 9 listopada o 19:48 na okręcie odebrano kolejną pochodzącą z dowództwa depeszę o następującej treści:
„Utworzyć grupy, każda po trzy okręty zajmując określone pozycje. Odstępy pomiędzy jednostkami 30 mil. Kierunek zgrupowania 235 stopni. Wszystkie okręty tworzą jedno zgrupowanie Eisenhart.
Grupa 1, AJ 3331: U 538, U 391, U 542,
Grupa 2, AK 4111: U 843, U 714, U 424,
Grupa 3, AK 0177: U 764, U 280, U 969,
Grupa 4, AK 7135: U 212, U 967, U 575,
Grupa 5, AK 7684: U 963, U 552, U 586,
Grupa 6, AK 8478: U 420, U 709, U 282,
Grupa 7, AK 9478: U 608, U 274, U 343,
Grupa 8, BC 2716: U 592, U 413, U 373,
Grupa 9, BC 3265: U 267, U 281, U 426,
Grupa 10, BC 5388: U 226, U 648, U 842.”.
Głównym celem nowoutworzonego zgrupowania były dwa kolejne konwoje tj.: SC.146 (osłaniany przez Grupę Eskortową B3) i HX.265. 11 listopada w związku ze zmniejszeniem się zapasu paliwa do poziomu zaledwie 27m3, przebywający aktualnie w kwadracie BD 2444 U 413 o godzinie 00:15 rozpoczął marsz powrotny do bazy, w trakcie którego trwania o 10:47 (kwadrat marynarki BD 2589) wymienił się sygnałami rozpoznawczymi z napotkanym U 281. Dziesięć dni później 21 listopada o 08:15 w punkcie Pt.344 spotkano się przerywaczem zagród minowych, w towarzystwie którego skierowano się następnie w stronę punktu B.1. Po jego osiągnięciu, co miało miejsce o 10:45 U 413 został przejęty przez dwa trałowce tj.: M 4044 i M 4042, w towarzystwie których o 14:00 wpłynął do Brestu, kończąc trwający z licznymi przerwami na naprawy ponad jedenaście tygodni patrol (78 dni). W trakcie jego trwania przepłynięto 4.702 mile morskie na i 1.321 mil morskich pod powierzchnią.
Patrol 5 (26.01.1944 – 27.03.1944)
26.01. U 413 pod dowództwem Gustava Poela o godzinie 17:00 opuścił Brest, by zgodnie z otrzymanymi rozkazami zwalczać nieprzyjacielską żeglugę na wodach Północnego Atlantyku. Dwadzieścia minut później, na zewnętrznej redzie doszło spotkania z U 424 oraz złożoną z dwóch trałowców tj.: M 4046 i M 4047 eskortą, w towarzystwie których skierowano się w stronę punktu B1. Po jego osiągnięciu, co miało miejsce o 19:30 pożegnano się z oboma trałowcami, po czym rozpoczęto marsz w stronę punktu Eisbär. Następnego dnia po osiągnięciu kwadratu BF 5575 dwukrotnie pomiędzy 03:30 a 16:00 przeprowadzono próbne zanurzenie, które za każdym razem wykazywało liczne usterki, w związku z którymi o 21:25 z także mającymi podobne problemy U 424 rozpoczęto rejs powrotny do bazy, którą osiągnięto 28 stycznia o 09:30. Następnego dnia po usunięciu wszystkich zgłaszanych defektów, ponownie w towarzystwie U 424 oraz eskorty o 16:30 opuszczono Brest, by kontynuować dalej przerwany patrol. 30 stycznia po osiągnięciu kwadratu BF 5575 pomiędzy 06:15 a 07:34 przeprowadzono zakończone pomyślnie próbne zanurzenie oraz trymowanie okrętu, po czym obrano kurs na kwadrat BF 22, gdzie zgodnie z otrzymanym zadaniem specjalnym miano przeprowadzić rekonesans tamtejszych wód. Następnego dnia na przebywającym aktualnie w kwadracie BF 5416 U 413 o godzinie 04:30 wykryto nie dający się usunąć dostępnymi na pokładzie środkami defekt peryskopu bojowego, w związku z czym Gustav Poel zmuszony był podjąć decyzję o przerwaniu patrolu i powrocie do bazy, którą jego okręt osiągnął 1 lutego o 10:00. Następnego dnia po zakończeniu naprawy peryskopu, o 16:30 w eskorcie dwóch trałowców po raz trzeci opuszczono Brest, kierując się w stronę linii głębokości 100 metrów. 3 lutego o 01:23 (kwadrat marynarki BF 5551) trzy okręty skutecznie odparły atak wrogiego samolotu zidentyfikowanego jako typ Mosquito. Kilka godzin później o 08:15 w kwadracie BF 5571 przeprowadzono zakończone pomyślnie próbne zanurzenie oraz trymowanie okrętu, po czym rozpoczęto podwodny marsz w kierunku zachodnim. 5 lutego o 10:10 (kwadrat marynarki BF 4649) zamontowany na U 413 detektor Naxos wykrył zbliżające się kontakty. Tym razem jednak wbrew stosowanym dotychczas praktykom Gustav Poel nie zarządził zanurzenia tylko nakazał dla zmylenia wroga wypuszczać w powietrze w krótkich odstępach czasowych pozoratory radarowe Aphrodite. 8 lutego od godziny 08:00 (kwadrat marynarki BE 3895) rejestrowano trwający całą dobę kontakt akustyczny z licznymi jednostkami nawodnymi, które co jakiś czas zrzucały bomby głębinowe. Od 10 lutego U 413 operował przeciwko osłanianemu przez 39 Grupę Eskortową z lotniskowcem eskortowym HMS Pursuer w składzie, połączonemu konwojowi OS.67/KMS.41. Następnego dnia o 03:58 w kwadracie BE 6121 z pomostu okrętu Poela dostrzeżono cienie dwóch jednostek eskortowych zidentyfikowanych jako niszczyciele, które należały do eskorty poszukiwanego konwoju. Dwadzieścia trzy minuty później w kierunku jednego z okrętów wystrzelono torpedę akustyczną T-V, rejestrując po 11 minutach i 25 sekundach jej biegu odgłos silnej detonacji. Ze względu na zadymienie spowodowane przez pracujące diesle oraz zbyt duży dystans nie możliwe było zweryfikowanie wzrokowe rzeczywistych skutków ataku ale dzięki przechwyconej, pochodzącej z konwoju transmisji radiowej Gustav Poel uznał, że zatopił wrogi okręt. O 06:50 udało się zbliżyć na odległość 3000 metrów do kolejnego niszczyciela, ale zanim wykonano zwrot w celu odpalenia w jego kierunku, umieszczonej w wyrzutni rufowej torpedy ten zmienił kurs i U 413 ponownie musiał go gonić aby wyjść na dogodną do ataku pozycję. Trzynaście minut później w kierunku jednego z dwóch kolejnych niszczycieli odpalono następną torpedę akustyczną T-V, po czym wykonano zanurzenie. Po 12 minutach i 54 sekundach jej biegu zarejestrowano odgłos silnej podwójnej detonacji a następnie krótkotrwałe dźwięki gniecenia sprawiające wrażenie dźwięków tonięcia. Poza tym w trakcie prowadzonego nasłuchu ustalono też, że w pobliżu pozostał już tylko jeden kontakt a nie dwa, co po raz drugi dało Gustavowi Poelowi powód do zgłoszenia zatopienia kolejnego niszczyciela. Zarówno pierwszy jaki i drugi sukces nie znalazł jednak potwierdzenia po alianckiej stronie. Ponieważ po tym ataku nie nastąpił spodziewany kontratak, dowódca U 413 rozpoczął powolne oddalanie się z tego miejsca. 8 lutego operujący na północ od wybrzeży Kornwalii (kwadrat marynarki BF 2166), przebywający na peryskopowej okręt Poela o 09:40 na kursie 300˚ dostrzegł wrogi konwój ale ze względu na zbyt duży dystans wynoszący od 6 do 8 mil morskich nie podjął żadnych działań przeciwko niemu. Tego samego dnia pomiędzy 16:00 a 20:30 w kwadracie BF 2169 U 413 spoczywał na dnie, wychodząc na powierzchnię dopiero o 23:14. Dziesięć minut później w związku z wykryciem nadlatującego samolotu ponownie musiano schować się pod wodę. 20 lutego na przebywającym w zanurzeniu okręcie Poela o 10:00 (kwadrat marynarki BF 2165) zarejestrowano kontakt akustyczny, który po wyjściu na peryskopową okazał się być nieprzyjacielskim konwojem. Półtorej godziny później w kwadracie BF 2169 przez peryskop dostrzeżono zbliżający się niszczyciel, w kierunku którego o 11:38 wystrzelono dwie torpedy z których jedna trafiła go w rufę powodując jej odłamanie i szybkie zatonięcie. Pozostała część jeszcze przez cztery minuty utrzymywała się na powierzchni, po czym także zatonęła. Trafionym okrętem okazał się być był należący do typu V & W brytyjski niszczyciel HMS Warwick (1.100 ton), który wraz z dwoma równie jak on starymi niszczycielami HMS Saladin i HMS Scimitar odbywał patrol przeciw podwodny na wodach Kanału Bristolskiego. 26 lutego o 05:40 (kwadrat marynarki BE 3383) nawiązano kontakt wzrokowy z osłanianymi przez jeden niszczyciel trzema statkami handlowymi, w stronę których się skierowano. O 07:12 w kierunku osłaniającego je eskortowca odpalono pojedynczą torpedę T-V, która jednak chybiła celu. Dalszych ataków na ww. jednostki już się nie podejmowani. Dwa dni później 28 lutego, w kwadracie BE 2921 korzystając z chwili spokoju przeprowadzono przegląd działka kal. 37 mm a następnie w kolejnych dniach pozostałego uzbrojenia, który ostatecznie zakończono 8 marca, dzięki czemu odtworzono ich zdolność bojową. 12 marca tuż po północy, przebywający w kwadracie BE 2894 U 413 obrał kurs 85˚ kierując się ponownie w stronę wybrzeża. Tego samego dnia o 15:50 w kwadracie BE 3786 dostrzeżono samotny tankowiec, w którego stronę się skierowano a który to wkrótce potem okazał się nosić banderę neutralnej Irlandii. Następnego dnia (kwadrat marynarki BE 3896) po uzyskaniu o 15:00 kontaktu akustycznego i wynurzeniu na peryskopową przez peryskop dostrzeżono samotny statek, który po zmniejszeniu dystansu okazał się być jednostką szpitalną. 16 marca po mającym miejsce o 02:10 (kwadrat marynarki BF 1552) wynurzeniu niemal od razu detektor Naxos zaczął sygnalizować kontakt z wrogiem ale ze względu na konieczność naładowania baterii akumulatorów i przewentylowania wnętrza Gustav Poel nakazał pozostać na powierzchni wypuszczając w powietrze pozoratory radarowe Aphrodite. O 03:47 U 413 schował się pod wodę, gdzie przebywał przez ponad dwie godziny. Wkrótce po wynurzeniu detektor Naxos ponownie złapał kontakt ale tak jak i za poprzednim razem pozostano na powierzchni ładując akumulatory i wypuszczając w powietrze co jakiś czas pozoratory radarowe. Po naładowaniu baterii o 06:24 U 413 schował się pod wodę, gdzie przebywał do 22:37, kiedy to po wynurzeniu rozpoczął marsz w kierunku zachodnim. Krok ten podyktowany był zachorowaniem na grypę i zapalenie oskrzeli Gustava Poela, który w związku z tym zmuszony był leżeć w koji a który to uznał, że do operowania w pobliżu wybrzeża musi być w 100 % zdrowy. Poza tym jak zapisał on tego dnia w KTB okrętu dokonano przeglądu amunicji kal. 37 mm wykrywając wady fabryczne nabojów, z których po dokładnym sprawdzeniu zdolnych do użytku pozostało zaledwie 365 sztuk. 21 marca o 16:11 (kwadrat marynarki BE 3581) podczas prowadzonej przez peryskop obserwacji widnokręgu dostrzeżono smugę dymu, w stronę której następnie się skierowano. Po mającym miejsce o 19:38 wynurzeniu podążono za kontaktem, którym okazał się być idący w kierunku zachodnim konwój KX.15. W przeprowadzonym o 22:33 w kwadracie BE 3583 ataku, w kierunku dostrzeżonego statku wystrzelono salwę trzech torped, których odgłos detonacji zarejestrowano po ca. 14 minutach. Dwie minuty po pierwszym ataku, w kierunku nieprzyjacielskiego niszczyciela wystrzelono torpedę akustyczną T-V, rejestrując po 2 minutach i 55 sekundach odgłos silnej detonacji oraz dźwięki charakterystyczne dla tonącej jednostki, co z kolei spowodowało, że Gustav Poel także i tym razem niesłusznie założył że zatopił wrogi eskortowiec. Tuż po północy następnego dnia w związku z posiadaniem już tylko jednej torpedy T-V rozpoczęto marsz powrotny do bazy meldując o tym fakcie dowództwu, któremu także przesłano informację o dotychczasowym przebiegu patrolu. 25 marca na pokładzie U 413 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:
„Poel, Führer odznaczył Pana Krzyżem Rycerskim. Serdeczne gratulacje Ob.d.M i B.d.U.”.
Następnego dnia po uzyskaniu o godzinie 22:10 (kwadrat marynarki BF 5466) przed dziobem okrętu kontaktu akustycznego z pracującym silnikiem diesla Gustav Poel, po krótkiej obserwacji okolicy przez peryskop zarządził wynurzenie zamierzając zidentyfikować kontakt idąc na powierzchni, co ostatecznie mu się jednak nie udało. 27 marca o 05:35 w punkcie Pt.345 doszło do spotkania z U 963 oraz dwoma dozorowcami tj.:V 702 i V 720, w towarzystwie których skierowano się w stronę bazy. Kwadrans później wspólnymi siłami wszystkie okręty odparły atak nieprzyjacielskiego samolotu. Dalsza droga minęła już bez znaczących wydarzeń i o 08:30 U 413 zawinął do Brestu, kończąc trwający prawie dziewięć tygodni patrol (61 dni). W trakcie jego trwania przepłynięto 1.777 mil morskich na i 2.485 mil morskich pod powierzchnią.
19.04.1944 obowiązki dowódcy na U 413 zdał KL Gustav Poel, który objął stanowisko w Akademii Marynarki Wojennej w Mürwik a na jego miejsce następnego dnia przybył dotychczasowy dowódca szkolnej jednostki U 28 OL Dietrich Sachse.
Patrol 6 (06.06.1944 – 08.06.1944)
06.06. U 413 pod dowództwem Dietricha Sachse wraz z U 621, U 989 i U 740 o godzinie 22:30 opuścił Brest, by zgodnie z otrzymanymi rozkazami, operując na położonym pomiędzy Lizzard Head a Hartland Point akwenie zwalczać nieprzyjacielskie konwoje płynące z zaopatrzeniem dla lądujących wojsk. Po spotkaniu na redzie z eskortą (cztery dozorowce) i utworzeniu następującej formacji marszowej tj.: V 715 – U 621 – V 721 – U 989 – V 719 – U 413 – V 713 – U 740 ruszono w drogę kierując się w stronę kwadratu BF 5224. Następnego dnia po osiągnięciu w/w pozycji, co miało miejsce o godzinie 01:20 pożegnano się z eskortą, po czym wszystkie okręty skierowały się do nakazanego im rejonu operacyjnego. Osiemnaście minut później z pomostów okrętów dostrzeżono trzy szybko zbliżające się nieprzyjacielskie samoloty, których ataki wkrótce potem wspólnymi siłami odparto. W godzinach porannych 8 czerwca idący na powierzchni U 413 o 01:53 (kwadrat marynarki BF 5211) został wykryty przez należący do 502 Sqn. RAF brytyjski bombowiec Halifax. Pilotowana przez J. Spurgeona maszyna w wykonanym następnie ataku zrzuciła na okręt Sachsego serię czterech bomb głębinowych oraz ostrzelała go z działek pokładowych. Na skutek odniesionych uszkodzeń U 413 zmuszony był przerwać wykonywanie zadania i wracać do bazy. Następnego dnia o 01:40 w punkcie Pt.344 okręt Sachsego dołączył do także wracającego do Brestu „konwoju Lehstena” tj.: U 373 (dowódca Lehsten), U 415, U 963 i U 989, w towarzystwie których o 03:30 osiągnął bazę kończąc trwający cztery dni patrol.
W trakcie pobytu w bazie oprócz naprawy odniesionych uszkodzeń na U 413 zamontowano też chrapy, które miały mu umożliwić skuteczne operowanie w nakazanym rejonie, bez konieczności wynurzania.
Patrol 7 (02.08.1944 – 20.08.1944)
02.08. U 413 pod dowództwem Dietricha Sachse wraz z U 618 i U 766 oraz w towarzystwie eskorty o godzinie 22:30 opuścił Brest, by zgodnie z otrzymanymi rozkazami operując na wodach Kanału Angielskiego (rejon pomiędzy Portsmouth a Beachy Head) zaatakować nieprzyjacielskie konwoje płynące z zaopatrzeniem dla sił inwazyjnych. Prawie półtorej godziny później, po osiągnięciu o 23:52 punktu B1 pożegnano się z eskortą, rozpoczynając cztery minuty później podwodny marsz w stronę kwadratu BF 31/32. 19 sierpnia przebywający na południowy wschód od St. Catherine`s Point na wyspie Wight (kwadrat marynarki BF 32) U 413, w godzinach porannych nawiązał kontakt z konwojem ETC-70 i w przeprowadzonym następnie ataku zatopił należący do brytyjskiego armatora T.C. Wilton & Co. Ltd. z Newcastle frachtowiec Saint Enogat (2.360 ton). Następnego dnia okręt Sachsego został zlokalizowany przez brytyjską grupę pościgową w składzie niszczyciele HMS Forester, HMS Vidette i HMS Wensleydale, która wkrótce potem przystąpiła do wykonywania ataków. Zrzucane przez Brytyjczyków bomby głębinowe detonowały jednak w dalszej odległości od okrętu i dopiero atak pociskami jeża wykonany przez HMS Vidette doprowadził do ciężkiego uszkodzenia U 413, który w wyniku tego zaczął tonąć. Części załogi jednostki Sachsego tj. głównemu mechanikowi Karlowi Hüttererowi oraz kilku marynarzom udało się schronić w częściowo zalanym dziobowym przedziale torpedowym, skąd korzystając ze znajdującego się tam luku podjęli następnie próbę wydostania się z okrętu i dotarcia na powierzchnię. Zamiar ten niestety udał się jedynie tylko Hüttererowi, który po dostrzeżeniu go przez wachtowych brytyjskich jednostek został podniesiony z wody przez niszczyciel HMS Wensleydale.
Członkowie załogi U 413 polegli w dniu 20.08.1944 (w kolejności alfabetycznej): |
|||
Nazwisko |
Imię |
Ranga |
Rok urodzenia |
Alstädt |
Werner |
Lt. z. S. |
25.07.1923 |
Baake |
Kurt |
MaschMt |
13.08.1922 |
Bätz |
Rolf |
M.Art.Mt |
15.04.1906 |
Beckamnn |
Erwin |
Mtr.II |
--- |
Birnbaum |
Freidrich |
MtrObGfr |
23.03.1923 |
Böhnke |
Helmut |
MaschObGfr |
29.05.1923 |
Brinkman |
Günter |
ObMechMt |
18.01.1922 |
Dangers |
Ewald |
ObSanMt |
19.04.1918 |
Dembinski |
Fritz |
MaschObGfr |
07.01.1923 |
Externbrink |
Heinrich |
FkObGfr |
31.01.1924 |
Feibel |
Willi |
MaschObGfr |
21.02.1922 |
Greul |
Karl |
MaschMt |
09.01.1924 |
Hackenbroich |
Gottfreid |
MaschMt |
30.01.1922 |
Hacker |
Karl |
MtrObGfr |
26.01.1924 |
Hafner |
Wilhelm |
MtrObGfr |
04.01.1925 |
Hamann |
Ernst |
ObMaschMt(D) |
16.09.1917 |
Hartwig |
Kurt |
BtsMt |
29.07.1922 |
Heinicke |
Werner |
FkMtr. |
30.08.1919 |
Hellmich |
Gerhard |
ObFkMt |
23.06.1922 |
Hemmen |
Hans |
MtrObGfr |
31.08.1924 |
Horn |
Kurt |
MaschObGfr |
31.07.1923 |
Just |
Willibald |
Mtr.I |
07.07.1923 |
Krischat |
Heinz |
MtrGfr |
03.01.1925 |
Kröner |
Helmut |
MaschObGfr |
19.05.1921 |
Lorenz |
Kurt |
FkOGfr |
01.02.1944 |
Malow |
Hans |
MaschObGfr |
04.02.1924 |
Müller |
Helmut |
ObGfr |
23.11.1923 |
Musiol |
Karl |
ObMasch |
11.08.1977 |
Oster |
Walter |
ObMt |
12.01.1914 |
Peters |
Heinz |
ObGfr |
10.09.1924 |
Pfaffinger |
Peter |
ObGfr |
16.11.1924 |
Pfisterer |
Erich |
ObMt |
12.06.1919 |
Pölzl |
Karl |
Gfr |
31.08.1925 |
Regelin |
Karl-Heinz |
ObGfr |
19.12.1922 |
Reinhold |
Hermann |
Gfr |
30.03.1923 |
Sachse |
Dietrich |
Olt.z.S |
22.08.1917 |
Schmitz |
Friedrich |
Gfr |
26.03.1925 |
Schweiger |
Gerhard (Paul) |
Lt.z.S |
04.11.1922 |
Schwarzer |
Herbert |
ObGfr |
21.12.1923 |
Serve |
Hubert |
Mt |
08.05.1922 |
Sock |
Werner |
ObGfr |
20.03.1924 |
Tomalla |
Theodor |
ObStrm |
25.04.1917 |
Wüst |
Hans |
ObGfr |
07.09.1922 |
Zimmermann |
Alfons |
ObMasch |
01.12.1913 |
Ziwinsky |
Christian |
Gfr |
28.09.1924 |
Członkowie załogi U 413 wzięci do niewoli w dniu 20.08.1944: |
|||
Nazwisko |
Imię |
Ranga |
Rok urodzenia |
Hutterer |
Karl-Hubert |
Olt.ing |
--- |
Bibliografia: |
http://uboat.net |
www.ubootwaffe.net |
http://uboatarchive.net/ |
http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm |
http://www.u-boot-archiv.de/ |
http://www.u-historia.com/ |
Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II |
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1 |
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2 |
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3 |
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4 |
Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5 |
Ritschel Herbert - Kurzfassung Kriegstagebücher Deutscher U-boote 1939 - 1945 Band 8 KTB U 375 - U 435 |
Rohwer Jürgen: Axis Submarine Successes 1939 – 1945 |
Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3 |
Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1 |
Poniżej: godło U 413 (źródło: Georg Hogel - Embleme Wappen Malings deutscher U-boote 1939-1945)
Poniżej: zdjęcie statku pasażerskiego / transportowca wojska Warwick Castle (źródło: ww.bandcstaffregister.com)
Poniżej: zdjęcie brytyjskiego niszczyciela HMS Warwick (źródło: autor nieznany, fotografia SP1456 z kolekcji Imperial War Museum)