Z cyklu jednostki pożarnicze ... (cz. 16) - BRANDDIREKTOR KRÜGER

BRANDDIREKTOR KRÜGER (IMO ---, MMSI: 211242880, Sygnał wywoławczy: DA3090, bandera: Niemcy) – kuter pożarniczy typu 2, jeden z trzech zbudowanych w stoczni Ernst Menzer w Hamburgu-Bergedorf (numer budowy 475). Od momentu wcielenia do służby tj. od 1982 roku przydzielony do następujących stacji pożarniczych:

1982 – 1994	Stacja wodna Weddel
1994 – 2007	Stacja wodna Harburg
2007 – 2011	Stacja wodna Innenstadt
2011 – 2017	Stacja wodna Harburg
2017 – 2018	Stacja wodna Innenstadt
2018 – ?	Stacja wodna Harburg

 

*     *     *

 

Jednostki typu 2
Lata służby:	Nazwa:	Los:
1979 – 1995	BRANDDIREKTOR WESTPHALEN (kod wywoławczy „Florian Hamburg 34 LB”)	sprzedany do ZEA
1980 – 2019	OBERBAURAT SCHMIDT (kod wywoławczy: „Florian Hamburg 31 LB”)	wycofany
1982 -	BRANDDIREKTOR KRÜGER (kod wywoławczy: „Florian Hamburg 31 LB”)	w służbie

 

*     *     *

 

Dane techniczne:
Wyporność	103,5 t.
Wymiary (d. x s. x z.)	23,38 x 5,60 x 2,01 m.,
Kadłub / Hull:	typ i materiał: pojedynczy stalowy
	pokłady ciągłe: 1,
Napęd (spalinowy):	1 x 8 cylindrowy silnik diesla MTU V8 o mocy 550 kW
	śruba: 1
Prędkość	13,0 w.
Urządzenia pomocnicze:	1 x 6 cylindrowy silnik diesla Daimler-Benz o mocy 47 kW
Wyposażenie gaśnicze	pompa gaśnicza firmy Klein, Schanzlin & Becker o wydajności 12.000 l / min. przy 12 barach
	pompa środka pianotwórczego firmy Sihi o wydajności 466 l / min. przy 15,5 barach
	3 dozowniki równego cisnienia Venturi firmy Total
	12 gniazd typu B (4 na dziobie i po 4 na obu burtach)
	wysuwana hydraulicznie do około 7 m armatka wodno – pianowa typu Alco o wydajności 5.200 l / min
Wyposażenie dodatkowe:	Obniżana o 1,70 m sterówka, umożliwiająca przemieszczenia się jednostki pod niskimi mostami nawet w trakcie przypływu.
	maszt z reflektorami o mocy 3 x 1.000 W
	żuraw Palfinger PSC 6000
System sygnalizacji:	obrotowa lampa ostrzegawcza Bosch RKLE 110
	syrena Bosch FSA-2
Pojemność zbiorników:	środek pianotwórczy: 10.000 l.
Załoga:	1 os.

 

*     *     *

 

Bibliografia:

https://bos-fahrzeuge.info/einsatzfahrzeuge/6233/Florian_Hamburg_31_LB_Branddirektor_Krueger

 

*     *     *

 

Poniżej: BRANDDIREKTOR KRÜGER, Hamburg 25.04.2014 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

Poniżej: BRANDDIREKTOR KRÜGER podczas uroczystej parady kończącej obchody Urodzin portu w Hamburgu, Hamburg 08.05.2016 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

Poniżej: BRANDDIREKTOR KRÜGER idący przed wycieczkowcem ASUKA 2, Hamburg 10.05.2018 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

Poniżej: BRANDDIREKTOR KRÜGER podczas uroczystej parady rozpoczynającej obchody Urodzin portu w Hamburgu, Hamburg 10.05.2018 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

Poniżej: BRANDDIREKTOR KRÜGER, Hamburg 14.05.2018 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

 

Z cyklu jednostki pożarnicze ... (cz. 15) - STRAŻAK 23

STRAŻAK 23

Autorzy : Waldemar Danielewicz i Andrzej Patro

Po zawieruchach II Wojny Światowej pierwszym statkiem pożarniczym, który rozpoczął służbę w porcie szczecińskim był parowiec „FLORIAN”. Napisaliśmy o tym wcześniej tutaj: https://wobiektywieshipspottera.blogspot.com/2020/04/z-cyklu-jednostki-pozarnicze-cz-13_1.html. Wspomniany „FLORIAN” pozostawał w eksploatacji do końca czerwca 1958 roku, a złomowano go trzy lata później w 1961 roku .W tym samym 1961 roku zastąpił go przebudowany na statek pożarniczy holownik „JUREK”, który został potem przemianowany na „STRAŻAK 23”. Pozostawał on w eksploatacji do 1975 roku. Poniżej przedstawiamy ciekawe losy tej jednostki.

Pierwszym armatorem statku był Gustav Bonell z położonej nad Zalewem Kurońskim w Prusach Wschodnich miejscowości Labiau [od 1946 r. Polesisk, do 1993 na terytorium ZSSR, ob. Obwód Kaliningradzki, Rosja]. Nie udało się niestety ustalić ani daty czy też miejsca budowy. Choć niemieckie źródła podają, że statek zbudowano w 1907 r., to według stoczniowego spisu stoczni Fechtera wynika, że w 1906 r. wspomniana stocznia zbudowała dla Bonella parowy holownik o nazwie „MARTHA” ale tu pojawia się pewna rozbieżność, bowiem jego dane techniczne różnią się jednak zasadniczo od wspomnianej „Marthy” z 1906 r., poza tym po kilku miesiącach użytkowania Gustav Bonell odsprzedał tę jednostkę nabywając zapewne drugi statek, któremu nadał taką samą nazwę jaką nosiła poprzednia. Nie znamy danych technicznych ani maszyny parowej ani kotła. Wiadomo tylko, że w 1921 r. „MARTHA” otrzymała nową maszynę parową produkcji Union Giesserei z Królewca o mocy 180 KM a także nowy kocioł parowy produkcji tej samej firmy o numerze budowy 2890 i ciśnieniu roboczym 10 atm – stąd też polskie źródła a głównie roczniki Polskiego Rejestru Statków, jako rok i miejsce budowy podają 1921 rok, czyli datę budowy maszyny i kotła, co jednak nie odpowiada prawdzie. Nie wiemy, kiedy nasz bohater znalazł się w Szczecinie [wówczas jeszcze jako Stettin]. Prawdopodobnie nastąpiło to na przełomie 1944/45, kiedy to sporo statków ewakuowano z Prus Wschodnich w głąb III Rzeszy. „MARTHA” zatonęła w Szczecinie w 1945 r. Wydobyta przez radziecki 77 Odział Awaryjno-Ratowniczy Floty Bałtyckiej [Avarijno Spasitelnyi Otriad] w 1947 r., została zakwalifikowana do podziału taboru niemieckiego pomiędzy ZSRR a Polskę. Przyznana stronie polskiej, w 1948 r. została przejęta przez Szczeciński Urząd Morski a następnie skierowana do odbudowy w Stoczni „Odra” w Szczecinie. W tym samym też czasie spolszczono jej nazwę na „MARTA” Po odbudowie została przekazana Zarządowi Portu Szczecin. Ponieważ zgodnie z rozporządzeniem Ministra Żeglugi, holowniki miały nosić nazwy męskie lub zjawisk przyrodniczo-atmosferycznych zmieniono nazwę statku na „BOGDAN”. W latach 1951/52 jednostka przeszła kolejny klasowy remont kapitalny wykonany przez Bazę Remontową ZPS. W 1955 r. doszło do kolejnej zmiany nazwy tym razem na „JUREK”. Cztery lata później holownik skierowano do przebudowy na motorowiec, po której to do ponownej eksploatacji wszedł w 1960 r. Dwa lata później [w 1962 r.] zapadła decyzja o przebudowie jednostki na statek pożarniczy, co też uczyniono. W jej wyniku na dachu sterówki zainstalowano działko wodne zasilane pompą wodną nieznanej marki oraz wyposażono go w sprzęt gaśniczy ręczny. Przydzielony Portowej Straży Pożarnej – Zarządu Portu Szczecin. W 1969 r. po raz ostatni zmieniono mu nazwę tym razem na „STRAŻAK 23”. Wycofany z eksploatacji w 1975 r. Data złomowania nieznana.

*     *     *

TYP STATKU:	pożarniczy
ROK I MIEJSCE BUDOWY:	nieznane
DANE TECHNICZNE:	pojemność brutto: 47 RT; netto: 2 RT
	długość całkowita: 18,20 m
	szerokość m.p. :17,01 m
	szerokość: 4,48 m
	zanurzenie: 1,80 m
SILNIKI GŁÓWNE:	1 silnik wysokoprężny typu 4NVD; 4 cylindrowy; produkcji: VEB-Maschinenbau, Halberstadt [NRD]; rok produkcji: 1952; numer fabryczny: 35; moc: 180 KM
	pędnik: 1 śruba napędowa
PRĘDKOŚĆ:	9 węzłów
ZAŁOGA:	4 ludzi + 7 strażaków
WYPOSAŻENIE:	1 działko wodne na dziobie
	pompa pożarowa i zęzowa
	ręczny sprzęt ppożarowy
ARMATOR:	Zarząd Portu Szczecin – Portowa Straż Pożarna
PORT MACIERZYSTY:	Szczecin

Opracował: Waldemar Danielewicz Gdańsk 18 kwietnia 2020 r.

*     *     *

Bibliografia:

Jerzy Miciński, Stanisław Kolicki – Pod polską banderą – Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1962 r.

Tadeusz Popielawski – Rozwój statków pożarniczych – Budownictwo Okrętowe nr 7/88 – Gdańsk.

Ryszard Leszczyński – Katastrofy i wypadki morskiej floty pomocniczej PMH (1926-2016) – Gdańsk 2017

Waldemar Danielewicz – Polskie holowniki morskie 1920-2015- Porta Mare, Gdynia 2015.

Mieczysław Andrut – Flotylla Zarządu Portu Szczecin-Świnoujście

Reinhart Schmelzkopf – Union Gisserei, Königsberg - Gustav Fechter, Königsberg

Polski Rejestr Statków – rejestry 1957/58 i 1968

Berndt Schwarz – Binnenschiffe zwischen Ostpreussen und Schleisen- Strandgut-Verlag Cuxhaven

*     *     *

Poniżej: BOGDAN przed przebudową jako holownik parowy, archiwum Mieczysław Andrut, zbiory Andrzej Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

Poniżej: JUREK w Szczecinie, foto Mieczysław Andrut, zbiory Andrzej Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

Poniżej: JUREK z dźwigiem pływającym w holu, foto Mieczysław Andrut, zbiory Andrzej Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

Poniżej: JUREK w Szczecinie, foto Mieczysław Andrut, zbiory Andrzej Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

Poniżej: JUREK po przebudowie na statek pożarniczy, foto Lucjan Płusko, zbiory Waldemara Danielewicza (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

Poniżej: rysunek – holownik JUREK, autor Stefan Kolicki, źródło - patrz pkt. 1 bibliografii (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

Z cyklu jednostki pożarnicze ... (cz. 14) - JUHAS

Autorzy : Waldemar Danielewicz, Andrzej Patro, Zbigniew Rybicki

Podziękowania :

prof. Jan Bartelski za podzielenie się wiedzą o okolicznościach sprowadzenia tej i innych jednostek z tzw. demobilu do kraju i  wielką pomoc przy redagowaniu tego artykułu.

Marek Twardowski i Zbigniew Rybicki za udostępnienie i zgodę na  publikację unikalnych zdjęć

JUHAS

Kuter pożarniczy o nazwie „JUHAS” został przystosowany do pełnienia tej roli z amerykańskiej łodzi ratowniczej o numerze taktycznym „J-1172”. Używane one były przez aliantów na frontach drugiej wojny światowej, ich głównym zadaniem było podejmowanie z wody zestrzelonych pilotów. Łodzie te należały do projektu 382. Jak już wspomniano klasyfikowane one były jako Aircraft Rescue Boat. Kadłub zbudowany był z desek sosnowych i sklejki, wzmocniony w niektórych czułych miejscach płytą pancerną. Pierwotnie posiadały one jeden silnik benzynowy typu Hudson Invader-Hall Scott o mocy 275 KM przy 1700 obr./min. W dostępnych polskich źródłach pokutuje błędne przekonanie, że „Juhas” to była to motorówka desantowa typu LCP[L], co jest nie prawdą. Dzięki prof. Janowi Bartelskiemu badaczowi losów flotyll rzecznych oraz jednostek zakupionych z tzw. demobilu możemy ten fakt sprostować i po raz pierwszy podać do publicznej wiadomości.

Po zakończeniu II wojny światowej sprzęt ten został przeznaczony do sprzedaży w ramach tzw. demobilu. W 1947 r. polskie Ministerstwo Komunikacji poprzez Polską Misję Zakupów z Demobilu Amerykańskiego urzędującą w Paryżu nabyło od USA i Wlk. Brytanii wiele jednostek zdemobilizowanych jak barki desantowe różnych typów, kutry desantowe, łodzie ratownicze i  holowniki. Między innymi Polska zakupiła 8 jednostek projektu 382, wśród nich była łódź „J-1172”. Po odbiorze przez stronę polską wypłynęła ona z Antwerpii na holu holownika „Żubr”, 12 października 1947 r. i przybyła do Gdańska dziesięć dni później. Przeznaczona była dla Ministerstwa Obrony Narodowej. W sumie WOP przejął cztery jednostki tego projektu.  Dokładnie 17 kwietnia 1948 r. „J-1172” przekazana została przez MON, Ministerstwu Żeglugi, które z kolei przekazało ją Gdańskiemu Urzędowi Morskiemu w Gdańsku, a ten kolei przekazał ją Kapitanatowi Portu w Gdyni. Ponieważ w tym okresie brakowało statków pożarniczych z prawdziwego zdarzenia, które mogłyby wspomagać jednostki lądowe od strony wody postanowiono adoptować „J-1172” do tych celów. Projekt adaptacji opracował mjr. poż. Bronisław Witkowski, a przebudowę zlecono Warsztatom Mechanicznym Gdańskiego Urzędu Morskiego w Gdyni. Prace nadzorował kierownik warsztatów Beuth. Prace zakończono w kwietniu 1949 r. i 15 kwietnia zgodnie z terminem kuter pożarniczy „JUHAS” został opuszczony na wodę przy tzw. „Kamiennym Rogu”, czyli u zbiegu nabrzeży Duńskiego i Szwedzkiego w Gdyni. Podczas remontu silnik benzynowy zastąpiono silnikiem wysokoprężnym. Kuter posiadał 1 działko wodne gaśnicze, zasilane przez pompę spalinową ppoż. marki Harland, cztery nasady tłoczne. Ponadto zabierał sto litrów środka pianotwórczego spumogenu w kanistrach. Wspomagał on wytwarzanie ciężkiej piany gaśniczej i ułatwiał walkę z ogniem. „Juhasa” przydzielono Zarządowi Portu Gdańsk-Gdynia a służbę pełnił w Portowej Straży Pożarnej w Gdyni. W marcu 1951 r. przebazowany do PSP w Gdańsku. Nie jest dokładnie znana data kasacji „Juhasa”, ale prawdopodobnie nastąpiło to około 1956 r., kiedy to do służby wszedł kuter pożarniczy „Żar” typu Juhas II.

*     *     *

Dane techniczne:

TYP STATKU:	pożarniczy
ROK I MIEJSCE BUDOWY:	1943 USA
DANE TECHNICZNE	wyporność: 8 t.
	długość całkowita: 11,97 m
	szerokość: 3,26 m
	zanurzenie: 0,72  m
	zanurzenie maksymalne: 1,00 m
NAPĘD	1 silnik wysokoprężny typ 64HN9; produkcji: Gray Marine Motors, Detroit; moc 225 KM przy 2100 obr./min.
	pędnik: 1 śruba napędowa
PRĘDKOŚĆ:	6 węzłów
ZAŁOGA:	3 ludzi + 4 strażaków
ARMATOR	Zarząd Portu Gdańsk
PORT MACIERZYSTY	Gdańsk

Opracował: Waldemar Danielewicz

*     *     *

Bibliografia:

Tadeusz Popielawski – Rozwój statków pożarniczych – Budownictwo Okrętowe nr 7/88 – Gdańsk

Ryszard Leszczyński – Katastrofy i wypadki morskiej floty pomocniczej PMH (1926-2016) – Gdańsk 2017

Marek Soroka – Polskie Okręty Wojenne 1945-1980- Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1986

Dziennik Bałtycki nr 97 z dnia 08.04.1949

Korespondencja z prof. Janem Bartelskim z kwietnia 2020 r.

*     *     *

Poniżej: kuter pożarniczy JUHAS, zdjęcia z archiwum Marka Twardowskiego, Zbigniewa Rybickiego i Portowej Straży Pożarnej (aby powiększyć kliknij na zdjęcie) / Below: fire fighting unit JUHAS, photos from archives of Marek Twardowski, Zbigniew Rybicki  and Harbor Fire Department (to enlarge click on the photos).

Poniżej: kuter pożarniczy JUHAS, dokumenty archiwalne i prasowe (aby powiększyć kliknij na zdjęcie) / Below: fire fighting unit JUHAS, archival and press douments (to enlarge click on the photos).