PASAT VII ex JAS 111 ex WsG 2 ex ŁEB 47 ex WSG 48 ex WŁA 62 ex ŚWI 71
Autor: Andrzej Patro.
W latach 1949 – 1951 Stocznia Rybacka Gdynia zbudowała kilkanaście kutrów typu: KG-177 i KG-177A tj.: DZI 27 – 28 (SPRM „Belona Dziwnów”); DAR 42 – 43 (PPiUR Darłowo); GDY 35, GDY 37, GDY 54, GDY 58 (prywatni rybacy gdyńscy); KOŁ 35 – 36 (PPiUR „Barka” Kołobrzeg); WŁA 25 (prywatny rybak z Władysławowa); WŁA 60 – 61 oraz WŁA 62 (wcześniej SWI 71) dla (PPiUR „Szkuner”, Władysławowo); WŁA 92 (SPRM „Gryf” Władysławowo). Jeden z nich istnieje do tej pory, chociaż od jakiegoś czasu nie jest już eksploatowany niszczejąc w Jastarni a nazywa się on PASSAT VII (ex ŚWI 71) i sylwetkę właśnie tego kutra postaram się przybliżyć czytelnikom.
Uwagi: Kadłuby i nadbudówki drewniane. Prototyp – WŁA 92 został zbudowany w 1947 roku w Stoczni Rybackiej Gdańsk – Stogi jako typ KS 177 i jeżeli się nie mylę, był on pierwszym drewnianym kutrem rybackim zbudowanym po II wojnie światowej w Polsce.
Poniżej rysunek kutra projektu KS-177 / KG-177 (rys. Stefan Kolicki).
Podaję chronologicznie kolejne nazwy PASAT VII wraz z danymi, które udało się ustalić.
SWI 71 (Sygnał wywoławczy SOIN) – kuter o napędzie żaglowo –motorowym i kadłubie drewnianym, zbudowany w 1949 roku w Stoczni Rybackiej Gdynia dla PPiUR Barka w Kołobrzegu (numer budowy 70/402), ukończony w maju 1949 roku.
|
Dane techniczne SWI 71: |
|
|
Wyporność |
28,89 BRT / 11,34 NRT |
|
Wymiary (d. x. sz. z.): |
17,70 x 5,0 x 2,0 m |
|
Napęd |
Gangren 100/120 KM, później Kromhout 100 KM |
|
Ożaglowanie: |
pomocnicze typu kecz o powierzchni 79 m kwadratowych |
WŁA 62 – przekazany PPiUR Arka w Gdyni, został zarejestrowany we Władysławowie 11 października 1951 roku jako WŁA 62 (nazwa własna ARKA 83). 18.12.1954 roku przejęty przez PPiUR Szkuner we Władysławowie i eksploatowany bez zmiany oznaczenia.
Poniżej WŁA 62 (materiały prasowe, zbiór: Andrzeja Patro)
WSG 48 – sprzedany spółdzielni Front Narodowy w Górkach Wschodnich, w lutym 1964 roku został przerejestrowany na WSG 48.
ŁEB 47 – wycofany z eksploatacji i sprzedany do Łeby w listopadzie 1965 roku (oznaka rybacka ŁEB 47).
WsG 2 – sprzedany i przerejestrowany do Górek Wschodnich w kwietniu 1969 roku (oznaka rybacka WsG 2).
JAS 111 – po kilkukrotnej zmianie właścicieli, we wrześniu 1980 roku kuter kupił Stanisław Khonke z synami przerejestrowując go na JAS 111.
PASSAT VII – po czterech latach, w lutym 1984 roku kuter sprzedano Gerardowi Sikorskiemu z Gdyni, który zamierzał przebudować go na żaglowo-motorowy jacht turystyczny. Kuter przeholowano do bazy Bractwa Kutrowego (Gdańsk Rudniki) na Martwej Wiśle, skąd w 1987 roku trafił do Górek Wschodnich gdzie został wyslipowany. Przebudowę kontynuowano w Theddy Yacht Service. Po wodowaniu, w lipcu 2003 roku kuter został przyholowany do Gdyni, gdzie ukończono prace. W 2003 roku jednostka została zarejestrowana w Polskim Związku Żeglarskim jako jacht turystyczny (ze znakiem PZ-2145), wyruszając od tej pory w krótkie rejsy z turystami i wędkarzami. Poza tymi rejsami PASSAT VII obsługiwał też m.in. Morską Pielgrzymkę Rybaków. Niestety od dłuższego już czasu jednostka ta stoi bezczynnie w Jastarni. Kilka lat temu tj. w 2019 roku, podczas pobytu w Jastarni spotkałem ją pierwszy raz, dowiadując się od jednego z szyprów, że na pokładzie PASSAT VII jakiś czas temu miał miejsce pożar. Armator jednak nie poddał się i zaczął jego odbudowę, ale niestety splajtował i kuter przejął komornik … żal mi się wtedy zrobiło tej jednostki. We wrześniu 2021 roku ten sam kuter sfotografował Dominik Dzigman. Na początku grudnia 2021 roku, z pokładu BALTIC BEAUTY udało mi się zrobić kolejne kilka zdjęć. Sytuacja się nie zmieniła. PASSAT VII od kilku dobrych lat stoi opuszczony w tym samym miejscu, przy te samej kei i coraz bardziej niszczeje. Zastanawia mnie jednak fakt, że pomimo kilku lat postoju, pomimo sztormów, braku dozoru wciąż utrzymuje się on dzielnie na wodzie – może chce on w ten sposób dać nam znak, że nie chce „iść na opał” i być skasowany ?
|
PASSAT VII dane techniczne od 2003 roku |
|
|
Wyporność: |
58,87 BRT / 17,66 NRT / 42 DWT |
|
Wymiary (d. x. sz. z.): |
17,70 x 5,0 x 2,0 m |
|
Napęd: |
Puck-Delfin 156 KM |
|
Prędkość: |
9 węzłów |
Poniżej: PASSAT VII podczas pielgrzymki do Pucka 2003 roku (materiały prasowe, zbiór Andrzeja Patro)
Poniżej: PASSAT VII (zdjęcie: Marek Sójka, zbiory Andrzeja Patro).
Poniżej: PASSAT VII podczas zimowania w Jastarni w 2010 roku (materiały prasowe, zbiory Andrzeja Patro).
Poniżej: PASSAT VII w Jastarni, 05.08.2019 r (zdjęcia: Andrzej Patro).
Poniżej: PASSAT VII w Jastarni, 22.09.2021 r. (zdjęcia: Dominik Dzigman).
Poniżej: PASSAT VII w Jastarni, 04.12.2021 r. (zdjęcia: Andrzej Patro).
Aktualizacja 05.04.2023 (tekst: Andrzej Patro):
31 marca 2023 roku odwiedziłem z rodziną Jastarnię, co z kolei wykorzystałem do wizyty w porcie, bo byłem bardzo ciekaw dalszych losów tego niegdyś pięknego kutra. Obawiałem się jednak, że Passata VII w Jastarni już nie zobaczę, bo w międzyczasie od czasu mojej ostatniej wizyty został skasowany. Na moje i tej jednostki szczęście pomyliłem się, statek cumował wciąż przy kei, chociaż został przemieszczony w inne miejsce i widać było, że ktoś się nim zajmuje. Na zrobionych przeze mnie zdjęciach widać, że destrukcja poszczególnych metalowych i drewnianych elementów kadłuba postępuje zastraszająco. Mam jednak nadzieję, że osobom, które postanowiły reanimować ten statek uda się pomyślnie zakończyć jego remont i przywrócić do eksploatacji.
* * *
|
Bibliografia |
|
Jerzy Miciński Stefan Kolicki Pod polską Banderą |
|
Bohdan Huras Franciszek Necel Kutry z Wielkiej Wsi |
|
źródła własne |
