Z cyklu "U-bootwaffe" ... cz. 16 - U 414 Typ VIIC

U 414 Typ VIIC
Stocznia:	Danziger Werft AG, Danzig
Numer zamówienia:	115
Zamówienie:	15.08.1940
Położenie stępki:	14.06.1941
Wodowanie:	25.03.1942
Wcielenie do służby:	01.07.1942
Numer pocztowy:	M 15 421

Przebieg służby:
01.07.1942 – 31.12.1942	8 Flotylla U-bootów, Danzig (szkolenie załogi)
01.01.1943 – 30.04.1943	6 Flotyll U-bootów, St. Nazaire (służba frontowa)
01.05.1943 – 25.05.1943	29 Flotylla U-bootów, La Spezia (służba frontowa)
25.05.1943	Zatopiony wraz z całą załogą na północny – zachód od Tenes (pozycja 36.31N, 00.40E) bombami głębinowymi przez brytyjską korwetę HMS Vetch.

Dowódcy:
01.07.1942 – 25.05.1943	OL Walter Huth

Liczba patroli: 3

Zatopione/uszkodzone statki handlowe: 1 (5.979 ton)/1 (7.134 ton)

Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 0/0

Zestrzelone/uszkodzone samoloty: 0/0

Okres służby U 414 przed rozpoczęciem wykonywania patroli bojowych:
02.07. – 18.07.1942	Danzig – próby okrętu w ramach UAG I.
19.07. – 01.08.1942	Danzig – pobyt w stoczni Schichau w celu usunięcia uszkodzeń części dziobowej.
02.08. – 07.08.1942	Danzig – dokończenie prób okrętu w ramach UAG I.
08.08. – 11.08.1942	Gotenhafen – próby broni torpedowej w ramach TEK.
12.08. – 13.08.1942	Rønne/Bornholm – próby hydrofonów w ramach UAG-Schall.
15.08. – 18.08.1942	Kiel – próby okrętu w ramach UAK.
20.08. – 14.09.1942	Hela – rejsy szkoleniowe w ramach Agru-Front.
15.09. – 17.09.1942	Danzig – pobyt w stoczni Holm w celu dokonania drobnych prac naprawczych.
18.09. – 17.10.1942	Pillau – szkolenie w strzelaniu torpedami w ramach 25 Flotylli U-bootów.
18.10. – 31.10.1942	Gotenhafen – ćwiczenia taktyczne w ramach 27 Flotylli U-bootów.
01.11. – 21.12.1942	Danzig – przegląd okrętu oraz prace konserwacyjne wykonane przez stocznię Holm.
27.12. – 31.12.1942	Kiel – pobyt w stoczni Kriegsmarine Werft, w celu wykonania prac spawalniczych na kadłubie okrętu.
01.01. – 06.01.1943	Kiel – przygotowanie okrętu do wyjścia na pierwszy patrol.

Patrol 1 (07.01.1943 – 19.02.1943)

07.01. U 414 pod dowództwem Waltera Hutha o godzinie 08:00 opuścił bazę w Kiel, by zgodnie z otrzymanym rozkazem zwalczać nieprzyjacielską żeglugę na wodach Północnego Atlantyku. Trzy godziny później o 11:00 na rucie 15 doszło do spotkania z trałowcem M 1903 oraz U 255, w towarzystwie których skierowano się następnie w stronę punktu Schw 21. Następnego dnia o 22:10 zawinięto do Kristiansand, rozpoczynając niemal z marszu operację uzupełniania zapasów paliwa oraz wody pitnej. Po jej zakończeniu 9 stycznia o 07:30 wyruszono w dalszą drogę kierując się na Egersund, gdzie zawinięto o 16:27. Po przenocowaniu już następnego dnia o 09:00 ponownie wraz z U 255 oraz w towarzystwie eskorty ruszono w dalszą drogę kierując się w stronę punktu AN 3151. W trakcie tego marszu od mini konwoju odłączył się U 255, który obrał kurs na Stavanger. O 15:30 osiągnięto w/w kwadrat, gdzie pożegnano się z eskortą, po czym już samotnie obrano kurs na wyznaczony rejon operacyjny. 15 stycznia Walter Huth otrzymał z dowództwa polecenie dołączenia do zgrupowania Falke i obsadzenia wyznaczonej mu pozycji przypadającej na kwadrat AL 13. Głównymi celami w/w grupy w nadchodzących dniach były następujące konwoje: ONS.158 (Grupa Eskortowa C4), ONS.159 (Grupa Eskortowa B2) i ONS.160 (Grupa Eskortowa C2). Alianci wiedząc jednak z przechwyconych i odszyfrowanych depesz Enigmy o miejscu koncentracji grupy Falke zmienili trasy wszystkich konwoji, tak że te ominęły niebezpieczny rejon niewykryte przez żaden z okrętów. Wracając do U 414 to 16 stycznia o godzinie 12:36 (kwadrat marynarki AL 1295) został on zmuszony do wykonania alarmowego zanurzenia przez nadlatujący czterosilnikowy samolot, który w przeprowadzonym następnie ataku w ślad za nim zrzucił serię bomb głębinowych. Następnego dnia o 12:40 w kwadracie AD 8836 po raz drugi podczas tego patrolu musiano uciekać pod wodę, tym razem przed nadlatującą łodzią latającą, która w wykonanym następnie ataku w ślad za zanurzającym się U 414 zrzuciła serię niecelnych bomb głębinowych. Sześć godzin później o 18:40 (kwadrat marynarki AD 8984) idący od kilku godzin z powrotem na powierzchni okręt Hutha wymienił się sygnałami rozpoznawczymi z napotkanym U 632. 19 stycznia o godzinie 16:01 na pokładzie U 414 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:

„Grupy Falke i Habicht rozwiązane, okręty utworzyć grupę Haudegen. W kolejności: U 414, U 268, U 182, U 525, U 69, U 201, U 606, U 607, U 226, U 186, U 383, U 303, U 438, U 624, U 704, U 613, U 752 dnia 22.1., godzina 13:00 tworzyć linię rozpoznania od AJ 3141 do AL 4691, kurs 210˚.”.

Głównym celem dla operującej na południowy – wschód od wybrzeży Grenlandii grupy były wszystkie pływające przez ten akwen konwoje. 26 stycznia o 16:33 (kwadrat marynarki AD 9649) na U 414 dokonano porównania własnych namiarów na aktualną pozycje okrętu z namiarami uzyskanymi od U 182. Tego samego dnia jak zapisał w KTB Walter Huth na akwenie rozciągającym się na odległość ca. pięćdziesiąt mil morskich od południowego cypla Grenlandii pełno było dużych brył pływającego lodu, który mocno utrudniał nawigację. Następnego dnia o 12:21 przebywający w kwadracie AJ 3289 U 414 wymienił się sygnałami rozpoznawczymi z napotkanym U 268. Kilka godzin później o 17:15 (kwadrat marynarki AJ 3586) przeprowadzono rozmowę z kolejnym U-bootem, którym tym razem był U 438. 2 lutego o 13:59 w kwadracie AJ 8119 U 414 odparł atak wrogiego samolotu doznając jednak uszkodzeń od bliskich detonacji bomb głębinowych (m.in. rozbiciu uległo 20 cel baterii akumulatorów), które to z kolei zmusiły Waltera Hutha do podjęcia decyzji o przerwaniu wykonywania dotychczasowego zadania i rozpoczęciu marszu do bazy, o czym to zresztą zameldował dowództwu. Jeszcze tego samego dnia otrzymano odpowiedź z dowództwa nakazującą U 414 marsz w kierunku  punktu spotkania z podwodnym tankowcem, którym w był U 460. Dziewięć dni później 11 lutego o godzinie 08:00 (kwadrat marynarki AK 8984) nawiązano kontakt wzrokowy z U 460, z którego to pomiędzy 11:30 a 14:25 pobrano ca. 11m³ paliwa oraz nieokreśloną ilość prowiantu. W trakcie trwania tej operacji zaokrętowany na podwodnym tankowcu lekarz przybył na pokład U 414 aby opatrzyć rannych na skutek ataku wrogiego samolotu członków jego załogi. 19 lutego o 08:13 w punkcie Pt.438 okręt Hutha dołączył się do eskorty przewidzianej dla U 436 i U 381, w towarzystwie której o 16:57 przybył do bazy St. Nazaire, kończąc trwający ponad sześć tygodni patrol (44 dni).

Patrol 2 (01.04.1043 – 14.04.1943)

01.04. U 414 pod dowództwem Waltera Hutha o godzinie 16:00 opuścił bazę w Breście spotykając się dziesięć minut później ze swoją eskortą tj. przerywaczem zagród minowych Spbr 122 oraz dozorowcem V 624, w towarzystwie których obrał następnie kurs na punkt 438. 2 kwietnia na pokładzie U 414 odebrano pochodzącą z BdU depeszę z rozkazami o następującej treści:

„Huth, wejść na Morze Śródziemne przez cieśninę Gibraltarską na początku nowego cyklu księżyca. Zadanie można przerwać tylko z ważnych powodów. (...).”.

Trzy dni później 5 kwietnia o 13:54 (kwadrat marynarki CG 4867) na zmierzającym w kierunku Gibraltaru U 414 dostrzeżono smugę dymu, która jak się później to okazało pochodziła z portugalskiego frachtowca Sines. 8 kwietnia po dostrzeżeniu o godzinie 04:48 w kwadracie CG 9588 światła latarni na przylądku Espartel Walter Huth zarządził zanurzenie a godzinę później o 06:00 nakazał posadzić okręt na dnie (głębokość A+20 tj. 100 metrów). O 21:16 w celu przewentylowania wnętrza i naładowania baterii akumulatorów U 414 wyszedł na powierzchnię, gdzie ku uciesze dowódcy natknięto się na opary gęstej mgły. W trakcie marszu na powierzchni o 23:08 uzyskano silny namiar na pracujący w pobliżu radar, co z kolei zmusiło Waltera Hutha do wydania rozkazu zanurzenia. Po trwającym zaledwie dziewięć minut pobycie pod wodą o 23:17 U 414 z powrotem pojawił się na powierzchni rozpoczynając marsz kursem 75˚. Tuż po północy 9 kwietnia ze względu na panujące wciąż zamglenie Walter Huth zarządził zanurzenie w celu przesłuchania okolicy, nie uzyskując jednak żadnego kontaktu akustycznego. Dziesięć minut później okręt ponownie szedł na powierzchni, zaś obsada jego pomostu prowadziła wzmożoną obserwację okolicy, bowiem główną obawą dowódcy U 414 było to, że może on wpaść na jeden z patrolujących cieśninę dozorowców. Po dostrzeżeniu o 01:02 (kwadrat marynarki CG 9593) na kursie 120˚ należących do tajemniczej jednostki świateł pozycyjnych wykonano alarmowe zanurzenie, pozostając następnie pod wodą do godziny 05:20, kiedy to po wynurzeniu z pomostu U 414 dostrzeżono zabudowania Gibraltaru a na kursie 211˚ położonej w Afryce hiszpańskiej enklawy Ceuty. 9 kwietnia o 01:10 w kwadracie CH 7564 na kursie 124˚ dostrzeżono światła położonej w pobliżu Alboran latarni morskiej. Dwa dni później 12 kwietnia o 05:20 na pokładzie U 414 odebrano pochodzącą z FdU depeszę z instrukcjami o następującej treści:

„Huth iść do Spezii.”.

14 kwietnia o godzinie 08:00, po dotarciu do kwadratu CJ 1622 doszło do spotkania z wysłaną naprzeciw eskortą, w towarzystwie której o 11:30 zawinięto do La Spezii, kończąc trwający prawie dwa tygodnie patrol (13 dni). W trakcie jego trwania U 414 przepłynął 2.012 mil morskich na i 251 mil morskich pod powierzchnią.

Patrol 3 (13.05.1943 – 25.05.1943)

13.05. U 414 pod dowództwem Waltera Hutha o godzinie 16:00 opuścił bazę w La Spezii, by zgodnie z otrzymanym rozkazem wraz z U 407 oraz U 561 obsadzić akwen położony pomiędzy kwadratami CH 7574 do 9516 (zach. cz. Morza Śródziemnego). 18 maja patrolujący nakazany obszar U 414 nawiązał kontakt z idącym w kierunku wschodnim konwojem KMS.14 i w przeprowadzonym następnie ataku (kwadrat marynarki CH 8278) storpedował dwie brytyjskie jednostki:

- należący do armatora Headlam & Sons z Whitby frachtowiec Empire Eve (5.979 ton), który na skutek tego trafienia poszedł na dno,

- należący do armatora Lyle Shipping Co. Ltd. z  Glasgow frachtowiec Fort Anne (7.134 ton), który pomimo trafienia nie zatonął i po ponownym obsadzeniu przez załogę został doprowadzony do portu w Algierze

Tego samego dnia w dowództwie flotylli odebrano pochodzący z okrętu Hutha meldunek z przebiegu w/w ataku, który miał następującą treść:

„18.05., godzina 21:00, CH 8276 z idącego na wschód konwoju zatopiono 2 parowce na sumę 16.000 ton.”.

25 maja na pokładzie U 414 odebrano pochodzącą z FdU, nadaną do wszystkich operujących w zachodniej części Morza Śródziemnego okrętów depeszę o następującej treści:

„Zachodnie okręty, według B-Dienst konwój przebywa o godzinie 13:00 w CH 9546. Kurs i prędkość nieznane.”.

Tego samego dnia, na północny – zachód od Tenes (kwadrat marynarki CH 8512) U 414 nawiązał kontakt z konwojem GTX-1, rozpoczynając następnie skryte podejście w celu jego zaatakowania. W trakcie jego trwania okręt Hutha został wykryty przez hydroakustyków należącej do eskorty konwoju brytyjskiej korwety HMS Vetch, która niezwłocznie skierowała się w jego stronę. Nieświadom obecności znajdującej się w pobliżu wrogiej jednostki Walter Hutha, w momencie gdy ta znajdowała się w odległości zaledwie300 metrów od okrętu nakazał wysunąć peryskop, chcąc w ten sposób najprawdopodobniej sprawdzić odległość dzielącą go od konwoju. Peryskop ten został dostrzeżony przez wachtowych na HMS Vetch, która wykonała następnie dwa ataki zrzucając łącznie dziewięć bomb głębinowych (pierwsza seria pięć, druga cztery). Chociaż poza plamą ropy, pęcherzykami powietrza oraz silną eksplozją na dużej głębokości nie zauważono żadnych innych śladów świadczących o zatopieniu U-boota to w rzeczywistości U 414 na skutek tych ataków poszedł na dno wraz z całą załogą.

Członkowie załogi U 414 polegli w dniu 25.05.1943 (w kolejności alfabetycznej):
Nazwisko	Imię	Ranga	Rok urodzenia
Baudeck	Kurt	Lt.z.S.	12.09.1919
Becker	Klaus	FkMt	20.01.1921
Becker	Wilhelm	MaschGfr.	21.03.1924
Begale	Franz	MaschGfr	26.01.1920
Beierle	Helmut	MaschObGfr	24.07.1923
Bergmair	Alois	MaschObGfr	13.01.1923
Bodemann	Georg	ObBtsMt	17.05.1916
Borkowski	Gerhard	MaschGfr.	06.02.1924
Bornholdt	Otto	MaschGfr	17.10.1923
Bosse	Bernhard-Emil	Lt.z.S.	23.12.1921
Braun	Otto	MaschGfr	04.05.1923
Buchheister	Egon	MaschObGfr	01.12.1923
Delling	Helmut	FkMt	28.07.1920
Dirks	Anton	MaschGfr	26.01.1924
Dondelski	Paul	MaschObGfr	27.06.1923
Dreker	Heinrich	MaschGfr.	07.12.1923
Drescher	Fritz	MaschObGfr.	13.10.1923
Ewertowski	Felix	MechObGfr.	03.04.1923
Gröning	Heinrich	ObStrm	10.01.1916
Huth	Walther	OLt.z.S.	14.04.1918
Jarczyk	Werner	ObFähnr.z.S.	14.06.1922
Klaus	Ulrich	FkObGfr	06.09.1921
Klippe	Helmuth	Lt.ing	04.04.1920
Lange	Joachim	Fähnr.z.S.	02.05.1924
Lersmacher,	Wilhelm	MtrGfr	07.06.1924
Lüdtke	Ulrich	BtsMt.	11.08.1919
Meier	Hermann	ObMt.	06.08.1916
Nädrup	Herbert	Fahnr.z.S.	22.01.1923
Nolten	Johannes	Gfr.	17.08.1924
Passow	Harri.	Maat	24.09.1919
Pyka	Rudi	Gfr.	01.05.1924
Rauh	Bernhard	Gfr.	25.03.1924
Schmidt	Erwin	ObMt.	04.07.1918
Schneider	Helmuth	Gfr.	06.12.1924
Schymura	Rudolf	Maat.	03.04.1922
Sonnenberg	Rudolf	Gfr.	07.08.1922
Spengler	Horst	ObGfr	10.05.1921
Stauch,	Fridolin	ObGfr	31.03.1923
Steinau	Günter	Gfr.	10.01.1925
Steininger	Leonhard	Gfr.	26.06.1924
Steinsiek	Erich	Gfr.	19.08.1922
Stern	Rudolf	Gfr.	03.08.1924
Stuhrmann	Leo	ObMasch	18.03.1916
Tesch	Heinz	Maat.	28.09.1919
Weingart	Otto	ObMasch	08.12.1913
Wieberneit	Helmuth	ObGfr	25.08.1921

Bibliografia:

http://uboat.net

http://www.ubootwaffe.net

http://uboatarchive.net/

http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm

http://www.u-boot-archiv.de/

http://www.u-historia.com/

Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5

Ritschel Herbert - Kurzfassung Kriegstagebücher Deutscher U-boote 1939 - 1945 Band 7 KTB U 375 - U 435

Rohwer Jürgen: Axis Submarine Successes 1939 – 1945

Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3

Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1

Poniżej godło U 414 (źródło: Georg Hogel - Embleme Wappen Malings deutscher U-boote 1939-1945)