Z cyklu jednostki Polskiej Marynarki Wojennej ... cz. 16 - ORP SĘP

ORP SĘP (295) ex KNM SKOLPEN (S 306) – okręt podwodny typu Kobben (inne oznaczenie: Typ 207) zbudowany przez stocznię Rheinstal-Nordseewerke w Emden w ramach zamówienia na serię 15 jednostek podwodnych dla Marynarki Wojennej Królestwa Norwegii. Od momentu pierwszego podniesienia bandery na KNM SKOLPEN, które miało miejsce 17 sierpnia 1966 przez 35 lat pływał on w szeregach Marynarki Wojennej Królestwa Norwegii, kończąc swoją służbę w 2001 roku (podyktowane to było jego wiekiem oraz cięciami w budżecie obronnym Królestwa Norwegii). W tym samym roku KNM SKOLPEN wraz z jego 4 bliźniakami (były to ostatnie z 15 okrętów podwodnych typu Koben w szeregach Marynarki Wojennej Królestwa Norwegii) zaoferowane zostały poszukującej nowych jednostek Polsce (inni oferenci to: Francja z typem Agosta oraz Izrael z typem GAL). Ze względu na znajomość okrętu (zdobytą w trakcie wspólnych manewrów) oraz niskie koszty pozyskania i eksploatacji wygrała oferta norweska a stosowną umowę podpisano 15 lutego 2002 r. na mocy której Polska Marynarka Wojenna otrzymała 4 jednostki oraz 1 przeznaczoną na części zamienne (protoplasta serii KNM KOBEN). Pierwszy raz banderę na ORP SĘP podniesiono w dniu 16 sierpnia 2002 roku a jego matką chrzestną została Pani Małgorzata Szmajdzińska. W trakcie trwającej wciąż służby ORP SĘP wziął udział w następujących wydarzeniach:

• 05.06. – 20.06.2003 r. – w międzynarodowych ćwiczeniach BALTOPS 03, wraz z: trałowcami ORP WIGRY, ORP ŚNIARDWY, fregatą ORP GEN T KOŚCIUSZKO oraz okrętem transportowo - minowym ORP GNIEZNO, rejon: Morze Bałtyckie, 
• 12.05. – 14.05.2004 r. – w polsko – francuskim ćwiczeniu POLISH PASSEX, wraz z: korwetą ORP KASZUB, jednostkami zwalczania okretów podowdnych ORP ZAWZIĘTY i ORP CZUJNY samolotem patrolowym M-28 Bryza, dwoma śmigłowcami z.o.p. Mi-14PŁ oraz francuskim okrętami FS JEANNE d`ARC, FS GEORGES LEYGUES i samolotem z.o.p. Atlantic, rejon: Morze Bałtyckie,
• wrzesień – październik 2006 r. – szkolenie i egzamin z gotowości okrętu do służby w stałych zespołach NATO, przeprowadzony w oparciu o ośrodek FOST w Plymouth, 
• 11.06. – 15.06.2007 – w krajowym ćwiczeniu SMER/MEDEX 07, wraz z okretem ratowniczym ORP LECH, korwetą ORP KASZUB, okrętem hydrograficznym ORP HEWELIUSZ, zbiornikowcem ORP BAŁTYK, holownikiem ratowniczym ORP ZBYSZKO, holownikiem H-9 i kutrem transportowym  K-9 oraz dwoma śmigłowcami: Mi-14PŁ i W-3RM „Anakonda”,  rejon: Morze Bałtyckie,
  
• maj 2008 r. – w międzynarodowych manewrach ratowniczych BOLD MONARCH 08, wraz z okrętem ratowniczym ORP LECH, rejon: wybrzeża Norwegii, 
• wrzesień 2008 r. – w krajowych manewrach ANAKONDA 08, rejon: Morze Bałtyckie, 
• wrzesień 2008 r. – w międzynarodowych ćwiczeniach DANNEX 2008, wraz z małym okrętem rakietowym ORP ORKAN oraz dwoma śmigłowcami z.o.p. Mi-14PŁ, rejon: Cieśniny Bałtyckie, 
• 24.03.2009 r. – w rejsie dla zwycięzcy licytacji w ramach XVII Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, 
• 08.06. – 18.06.2009 r. – w międzynarodowych ćwiczeniach BALTOPS 09, wraz z: trałowcami ORP MAMRY, ORP JAMNO i ORP HAŃCZA, rejon: Morze Bałtyckie, 
• czerwiec 2010 r. – w polsko – szwedzkim ćwiczeniu CROWN EAGLE 2010, wraz z okrętem ratowniczym ORP LECH i szwedzkim HSwMS BELOS, rejon: akwen w pobliżu portu w Karlskronie, 
• 12.05. – 23.05.2014 r. – w międzynarodowych ćwiczeniach DYNAMIC MONARCH 2014, wraz z: fregatą ORP GEN T KOŚCIUSZKO i okrętem dowodzoenia/wsparcia ORP KONTRADMIRAŁ XAWERY CZERNICKI, rejon: Zatoka Gdańska, 
• 09.06. – 21.06.2014 r. – w międzynarodowych ćwiczeniach BALTOPS 14, wraz z: trałowcami ORP GOPŁO, ORP SARBSKO, ORP WICKO i ORP WIGRY oraz niszczycielem min ORP FLAMING (w składzie zespołu SNMCMG 1), rejon: Morze Bałtyckie, 
• październik 2015 r. – w krajowych manewrach OSTROBOK, WARGACZ, KORMORAN, rejon: Morze Bałtyckie, 
• 25.06.2016 r. – w obchodach Święta Marynarki Wojennej w Gdyni, gdzie wraz z małym okrętem rakietowym ORP GROM i trałwocem ORP WDZYDZE udostępniony został do zwiedzania,
•  09.07.2016 r. – w obchodach dni NATO w Gdyni, gdzie wraz z małym okrętem rakietowym ORP GROM i niszczycielem min ORP MEWA udostępniony został do zwiedzania, 
• październik 2016 r. – w krajowych manewrach OSTROBOK, WARGACZ, KORMORAN, rejon: Morze Bałtyckie, 
• 25.06.2017 r. – w obchodach Święta Marynarki Wojennej w Gdyni, gdzie wraz z fregatą ORP GEN K PUŁASKI, korwetą ORP KASZUB, okrętem hydrograficznym ORP ARCTOWSKI i trałowcem ORP WIGRY udostępniony został do zwiedzania.

*     *     *

ORP SĘP (295) ex KNM SKOLPEN (S 306) – submarine Type Kobben (other designation: Type 207), built by the shipyard Rheinstal-Nordseewerke in Emden under the contract for a series of 15 submarines for the Navy of the Kingdom of Norway. Since the first flag raising on KNM SKOLPEN, which took place on 17 August 1966 for 35 years he sailed on Navy of the Kingdom of Norway, ending his service in 2001 (it was dictated by his age and cuts in the defense budget of the Kingdom of Norway). In the same year KNM SKOPLEN along with his 4 twins (were the last of the 15 submarines of the type Kobben in the Navy of the Kingdom of Norway) were offered seeking new units Poland (other bidders are: France with type Agosta and Israel with type GAL). Due the knowledge of the ships (acquired during joint maneuvers) and low cost of acquisition and exploitation won the Norwegian bid and the relevant agreement was signed on 15 February 2002, under which Polish Navy received 4 units and 1 dedicated to spare parts (ex KNM KOBBEN). The first time the flag at ORP SĘP was raised on 16 August 2002 and his godmother was Mrs Margaret Szmajdzinska. During the ongoing service ORP SĘP participated in the following events

• 05.06. – 20.06.2003 – in international exercises BALTOPS 03, together with: minesweepers ORP ŚNIARDWY, ORP WIGRY, frigate ORP GEN T KOŚCIUSZKO and minelaying/transport ship ORP GNIEZNO, area: Baltic Sea, 
• 12.05. – 14.05.2004 – in the Polish – French exercises POLISH PASSEX, together with: corvette ORP KASZUB, anti-submarine vessels ORP ZAWZIĘTY, ORP CZUJNY, patrol aircraft M-28 “Bryza”, two anti-submarine helicopters Mi-14PŁ and the French ships: helicopter carrier FS JEANNE d`ARC, destroyer FS GEORGES LEYGUES and anti-submarine/patrol aircraft Atlantic, area: Baltic Sea, 
• September – October 2006 – training and the examination of naval readiness for service in permanent NATO teams, based on FOST in Plymouth, 
• 11.06. – 15.06.2007 – in the national exercises SMER/MEDEX 07, together with: rescue vessel ORP LECH, corvette ORP KASZUB, hydrographic vessel ORP HEWELIUSZ, fleet tanker ORP BAŁTYK, rescue tug ORP ZBYSZKO, tug H-9 and transport unit K-9 and two helicopters: Mi-14PŁ and W-3RM “Anakonda”, area: Baltic Sea, 
• May 2008 – in the international rescue maneuvers BOLD MONARCH 08, together with rescue vessel ORP LECH, are: Norwegian coast, 
• September 2008 – in domestic maneuvers ANAKONDA 08, area: Baltic Sea, 
• September 2008 – in the international exercises DANNEX 2008, together with small missile boats ORP ORKAN and two anti-submarine helicopters Mi-14PŁ,area: Baltic Straits, 
• 24.03.2008 – on voyage for the winner of the auction of the XVII Final of the Great Orchestra of Christmas Charity, 
• 08.06. – 18.06.2009 – in the international exercises BALTOPS 09, together with minesweepers ORP MAMRY, ORP JAMNO and ORP HAŃCZA, area: Baltic Sea, 
• June 2010 – in Polish – Swedish exercises CROWN EAGLE 2010, together with rescue vessel ORP LECH and Swedish also rescue vessel HSwMS BELOS, area: training ground near the port and naval base in Karlskrona (SWE), 
• 12.05. – 23.05.2014 – in the international exercise DYNAMIC MONARCH 2014, together with: frigate ORP GEN T KOŚCIUSZKO and command/support ship ORP KONTRADMIRAŁ XAWERY CZERNICKI, area: Gulf of Gdansk, 
• 09.06. – 21.06.2014 – in international exercises BALTOPS 14, together with: minesweepers ORP GOPŁO, ORP SARBSKO, ORP WICKO, ORP WIGRY and minehunter ORP FLAMING (SNMCMG 1), area: Baltic Sea,
• October 2015 – in the domestic maneuvers OSTROBOK, WARGACZ, KORMORAN, area: Baltic Sea, 
• 25.06.2016 – in the celebration of the Polish Navy Day in Gdynia, where together with small missile boat ORP GROM and minesweeper ORP WDZYDZE was made available for sightseeing, 
• 09.07.2016 – in the celebration of the NATO days in Gdynia, where together witch minehunter ORP MEWA and small missile boat ORP GROM was made available for sightseeing, 
• October 2016 – in the domestic maneuvers OSTROBOK, WARGACZ, KORMORAN, area: Baltic Sea, 
• 25.06.2017 – in the celebration of the Polish Navy Day in Gdynia, where together with: frigate ORP GEN K PUŁASKI, corvette ORP KASZUB, hydrographic vessel ORP ARCTOWSKI and minesweeper ORP WIGRY was made available for sightseeing.

*     *     *

Jednostki typu Kobben / Units type Kobben

• KNM KINN (S 316) – numer budowy / yard number 351, położenie stępki / keel laid: 18.03.1963, wodowanie / launched: 30.11.1963, wcielenie do służby / commissioned: 08.04.1964, wycofanie / decomissioned: 1990 / los / fate: samozatopiony w Bjørnefjorden w 1990 / scuttled in Bjørnefjorden in 1990, 
• KNM KYA (S 317) – numer budowy / yard number 352, położenie stępki / keel laid: 26.05.1963, wodowanie / launched: 20.02.1964, wcielenie do służby / commissioned: 15.06.1964, wycofanie / decomissioned: 1989, los / fate: sprzedani Danii i przemianowany na HDMS SPRINGEREN (S 324) w służbie: 17.10.1991 – 25.11.2004, muzeum w forcie Langelandsfort / sold to Denmark and renamed to HDMS SPRINGEREN (S 324), in service: 17.10.1991 – 25.11.2004, now museum ship in fort Lanelandsfort, 
• KNM KOBBEN (S 318) – numer budowy / yard number 353, położenie stępki / keel laid: 09.12.1963, wodowanie / launched: 25.04.1964, wcielenie do służby / commissioned: 17.08.1964, wycofanie / decommissioned: 2001, los / fate: przekazany Polsce / transferred to Poland, 
• KNM KUNNA (S 319) – numer budowy / yard number: 354, położenie stępki / keel laid: 03.03.1964, wodowanie / launched: 16.07.1964, wcielenie do służby / commissioned: 29.10.1964, wycofanie / decommissioned: 1994, los / fate: przekazany Polsce / transferred to Poland, 
• KNM KAURA (S 315) – numer budowy / yard number: 355 , położenie stępki / keel laid: 19.05.1964, wodowanie / launched: 16.10.1964, wcielenie do służby / commissioned: 05.02.1965, wycofanie / decommissioned: 1989, los / fate: sprzedany Danii jako magazyn części zamiennych, złomowany w Odense w 1992 / sold to Denmark as a spare parts warehouse, scrapped in Odense in 1992, 
• KNM ULA od 1987 / since 1987 KNM KINN (S 300) – numer budowy / yard number: 356, położenie stępki / keel laid: 21.08.1964, wodowanie / launched: 19.12.1964, wcielenie do służby / commissioned: 07.05.1965, wycofanie / decommissioned: 1990, los / fate: złomowany w 1998, obudowa kiosku zachowana na ostrodze byłego niemieckiego bunkra U-bootów Dora I w Trondheim / scrapped in 1998 / conning tower preserved on the shelf of the former German u-boat bunker Dora I in Trondheim, 
• KNM UTSIRA (S 301) – numer budowy / yard number: 357, położenie stępki / keel laid: 30.10.1964, wodowanie / launched: 11.03.1965, wcielenie do służby / commissioned: 08.07.1965, wycofanie / decommissioned: 1991, los / fate: złomowany w 1998 roku / scrapped in 1998, 
• KNM UTSTEIN (S 302) – numer budowy / yard number: 358 , położenie stępki / keel laid: 08.01.1965, wodowanie / launched: 19.05.1965, wcielenie do służby / commissioned: 15.09.1965, wycofanie / decommissioned: 1990, los / fate: od 1998 okręt museum w Marinemuseet w Horten / since 1998 museum ship in Marinemuseet in Horten, 
• KNM UTVAER (S 303) – numer budowy / yard number: 359, położenie stępki / keel laid: 24.03.1965, wodowanie / launched: 30.07.1965, wcielenie do służby / commissioned: 01.12.1965, wycofanie / decommissioned: 1987, los / fate: sprzedany Danii i przemianowany na HDMS TUMLEREN (S 322), w służbie: 20.10.1989 – 17.08.2004, złomowany / sold to Denmark and renamed to HDMS TUMLEREN (S 322), in service: 20.10.1989 – 17.08.2004, scrapped, 
• KNM UTHAUG (S 304) – numer budowy / yard number: 360, położenie stępki / keel laid: 31.05.1965, wodowanie / launched: 08.10.1965, wcielenie do służby / commissioned: 16.02.1966, wycofanie / decommissioned: 1987, los / fate: sprzedany Danii I przemianowany na HDMS SAELEN (S 323), w służbie: 10.10.1990 – 21.12.2004, okręt muzeum na wyspie Holmen w Kopenhadze / sold to Denmark and renamed to HDMS SAELEN (S 323), in service: 10.10.1990 – 21.12.2004, museum ship on island Holmen in Copenhagen, 
• KNM SKLINNA (S 305) – numer budowy / yard number: 361, położenie stępki / keel laid: 17.08.1965, wodowanie / launched: 21.01.1966, wcielenie do służby / commissioned: 27.05.1994, wycofanie / decommissioned: 1994, los / fate: złomowany w 2001 roku / scrapped in 2001, 
• KNM SKOLPEN (S 306) – numer budowy / yard number: 362, położenie stępki / keel laid: 01.09.1965, wodowanie / launched: 24.03.1966, wcielenie do służby /commissioned: 17.08.1966, wycofanie / decommissioned: 2001, los / fate: przekazany Polsce / transferred to Poland, 
• KNM STADT (S 307) – numer budowy / yard number: 363, położenie stępki / keel laid: 01.02.1966, wodowanie / launched: 10.06.1966, wcielenie do służby / commissioned: 15.11.1966, wycofanie / decommissioned: 1986, los / fate: złomowany w 1989 / scrapped in 1989, 
• KNM STORD (S 308) – numer budowy / yard number: 364, położenie stępki / keel laid: 01.04.1966, wodowanie / launched: 02.09.1966, wcielenie do służby / commissioned: 14.02.1967, wycofanie / decommissioned: 1999, los / fate: przekazany Polsce / transferred to Poland, 
• KNM SVENNER (S 309) – numer budowy / yard number: 365, położenie stępki / keel laid: 08.09.1966, wodowanie / launched: 27.01.1967, wcielenie do służby / commissioned: 12.06.1967, wycofanie / decommissioned: 2001, los / fate: przekazany Polsce / transferred to Poland.

*     *     *

Jednostki typu Kobben pod Polską banderą / Units type Kobben under Polish flag:

• ORP SOKÓŁ (294) ex KNM STORD – pierwsze wejście do Gdyni / first entrance to Gdynia: 04.06.2002, wcielenie do służby / commissioned: 04.06.2002, chrzest / christened: 04.06.2002, matka chrzestna / godmother: Grażyna Zemke, 
• Ex KOBBEN – pierwsze wejście do Gdyni / first entrance to Gdynia: 09.06.2002, magazyn części zamiennych, od 2011 roku stacjonarny okręt treningowy na terenie Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni/ spare parts warehouse, from 2011 stationary training ship in the Naval Academy in Gdynia, 
• ORP SĘP (295) ex KNM SKOLPEN – pierwsze wejście do Gdyni / first entrance to Gdynia: 24.07.2002, wcielenie do służby / commissioned: 16.08.2002, chrzest / christened: 16.08.2002, matka chrzestna / godmother: Małgorzata Szmajdzińska, 
• ORP BIELIK (296) ex KNM SVENNER – pierwsze wejście do Gdyni / first entrance to Gdynia: 22.10.2003, wcielenie do służby / commissioned: 08.09.2003, chrzest / christened: 24.10.2003, matka chrzestna / godmother: Jolanta Banach, 
• ORP KONDOR (297) ex KNM KUNNA – pierwsze wejście do Gdyni / first entrance to Gdynia: 18.11.2004, wcielenie do służby / commissioned: 20.11.2004, chrzest / christened: 27.11.2004, matka chrzestna / godmother: Danuta Hübner.

*     *     *

Dane techniczne / Technical data:

• Wyporność (nawodna / podwodna) / Displacement (surfaced / submerged): 435 / 485 ton / tons, 
• Wymiary (d. x s. x z.) / Dimensions (l. x b. x d.): 45,2 x 4.7 x 4.8 m, 
• Kadłub (materiał) / hull (material): stal / steel,
• Napęd / propulsion: spalinowy / diesel:
• 2 x 4 suwowe 12 cylindrowe silniki diesla / 2 x 4 stroke 12 cylinders diesel engines: Maybach Mercedes Benz MB 820 N/1 każdy o mocy / each power 441 kW, 
• 1 dwutorowy silnik elektryczny prądu stałego ze wzbudzeniem / 1 dual electric DC motors: Siemens  o mocy / with Power: 1100 kW, 
• 276 ogniw kwasowych baterii ołowiowych: Norsk Akkumylatorfabriik lub Sunlight S.A. / 276 cells acid batteries: Norsk Akkumylatorfabriik or Sunlight S.A.,
• 1 śruba / 1 propeller, 
• Prędkość (nawodna / podwodna) / Speed (surface / underwater): 10/17 węzłów / knots, 
• Zasięg / Range: 
• podwodny / underwater: 
• 141 Mm / Sm przy / at 6 w. / kn, 
• 14 Mm / Sm przy / at 17 w. / kn, 
• nawodny / surfaced: 
• 5000 Mm / Sm przy / at 8 w. / kn, 
• Wyposażenie obserwacyjno – elektroniczno - nawigacyjne / Observation – electronic - navigation equipment: 
• 1 peryskop / 1 periscope: Carl Zeis StaS C/3 (2 peryskopy / 2 periscopes: Pilkington Group CK 30 na / on ORP BIELIK), 
• pasywny system sonarowy: / passive sonar system: Krupp Atlas Elektronik PSU 83-51, 
• sonar pasywny: / passive sonar: Velex M-5, 
• sonar aktywny do poszukiwania min i nawigacji: / active sonar for mine searching & navigation: EDO Model 1525, 
• 1 radar nawigacyjny / 1 navigation radar: Decca BridgeMaster E, 
• pasywny system walki elektronicznej: / passive electronic warfare system: ArgoSystem AR 700, 
• odbiornik radiowy / radio receiver: Marconi 2207C, 
• nadajnik / transmitter: TA 2, 
• radionamiernik / radio ranger:Pr 761/3, 
• urządzenie kryptograficzne / encryption device:Adonis, 
• telefon podwodny / underwater phone: UT-2000, 
• AIS Saab R4, 
• GPS Koden, 
• GMDS ICS Nav5 Navtex, 
• żyrokompas / gyrocompass: Anschutz STD4; Arma Brown, 
• system nawigacji inercyjnej / inertial navigation system: Sperry Marine Mk.39, 
• log ciśnieniowy / pressure log: SAL 59U, 
• log elektromagnetyczny / electromagnetic log: Sperry Mk.2, 
• echosonda / echo sounder: Skipper GDS 101, 
• Uzbrojenie / Armament: 
• 8 dziobowych wyrzutni torpedowych kal. 533 mm / 8 bow torpedo tubes cal 533 mm, 
• Załoga / Crew: 30 os / pers..

*     *     *

Bibliografia / Bibliography:

Tomasz Grotnik – Kobbeny czyli pół wieku pod wodą – Morze , Marzec 3/2017

http://8fow.wp.mil.pl/pl/1.html

http://www.hazegray.org/worldnav/
http://www.mw.mil.pl/index.php?akcja=news (archiwalna)
http://www.polska-zbrojna.pl/

Poniżej zdjęcia ORP SĘP (295), autor Pan Jerzy Makieła, Hel 26.08.2006 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie) / Below photos of the ORP SĘP (295) author Mr. Jerzy Makieła, Hel 26.08.2006  (to enlarge click on the photo):

 
Poniżej zdjęcia ORP SĘP (295) z lipca 2017 r., wykonane w Gdyni podczas dni NATO (aby powiększyć kliknij na zdjęcie) / Below photos of the ORP SĘP (295) from July 2017, took in Gdynia during NATO days (to enlarge click on the photo):

Poniżej zdjęcia ORP SĘP (295) wyrusza na paradę, Gdynia 24.06.2018 (aby powiększyć kliknij na zdjęcie) / Below photos of the ORP SĘP (295) embarks on the parade, Gdynia 24.06.2018 days (to enlarge click on the photo):

Poniżej zdjęcie ORP SĘP (295), Parada Morska na 100 lecie Polskiej Marynarki Wojennej, Gdynia 24.06.2018 (aby powiększyć kliknij na zdjęcie) / Below photo of the ORP SĘP (295) sea parade honoring 100 th anniversary of Polish Navy, Gdynia 24.06.2018 (to enlarge click on the photo):

Poniżej zdjęcia ORP SĘP (295), Swięto Marynarki, Gdynia 24.11.2018 (aby powiększyć kliknij na zdjęcie) / Below photos of the ORP SĘP (295), Navy Day, Gdynia 24.11.2018 (to enlarge click on the photo):

Poniżej zdjęcia ORP SĘP (295), Zatoka Gdańsk 23.05.2019 autor Pan Waldemar Danielewicz (aby powiększyć kliknij na zdjęcie) / Below photos of the ORP SĘP (295), Gdansk Bay 23.05.2019, author Mr. Waldemar Danielewicz (to enlarge click on the photo):

 

Poniżej zdjęcia ORP SĘP (295) kilka dni po zejściu z doku, Gdańska Stocznia Remontowa autor Pan Paweł Kaliszuk (aby powiększyć kliknij na zdjęcie) / Below photos of the ORP SĘP (295), few days after leaving dry dock, Gdansk Shiprepair Yard Remontowa, author Mr. Paweł Kaliszuk (to enlarge click on the photo):