ORP KONDOR (297) ex KNM KUNNA (S 319) – okręt podwodny typu Kobben (inne oznaczenie: Typ 207) zbudowany przez niemiecką stocznię Rheinstal-Nordseewerke w Emden w ramach zamówienia na serię 15 jednostek podwodnych dla Marynarki Wojennej Królestwa Norwegii. Od momentu pierwszego podniesienia bandery na KNM KUNNA, które miało miejsce 29 czerwca 1964 roku, przez kolejne 37 lat pływał on w szeregach Marynarki Wojennej Królestwa Norwegii, kończąc swoją służbę 31 maja 2001 roku (podyktowane to było jego wiekiem oraz cięciami w budżecie obronnym Królestwa Norwegii). W tym samym roku wycofany okręt zaoferowany został poszukującej nowych jednostek Polsce (inni oferenci to: Francja z typem Agosta oraz Izrael z typem GAL). Ze względu na znajomość okrętu (zdobytą w trakcie wspólnych manewrów) oraz niskie koszty pozyskania i eksploatacji wygrała oferta norweska a stosowną umowę podpisano 15 lutego 2002 roku. Na jej mocy Polska Marynarka Wojenna otrzymała cztery jednostki plus jedną przeznaczoną na części zamienne (protoplasta serii ex-KNM KOBBEN). Pierwszy raz banderę na jednostce 297 podniesiono w dniu 20 października 2004 roku W Bergen. 18 listopada okręt po raz pierwszy przybył do Gdyni zaś 27-ego tego miesiąca, w trakcie ceremonii chrztu matka chrzestna Pani Danuta Hübner nadała mu nazwę KONDOR. W trakcie trwającej do 20 grudnia 2017 roku służby (ponad 13 lat) ORP KONDOR pod biało – czerwoną banderą przebył 42.000 Mm, wychodził w morze blisko 200 razy oraz spędził na nim przeszło 600 dni. Z ważniejszych wydarzeń z życia okrętu warto wspomnieć o:
11-29.04.04.2005 |
udziale w odbywających się na wodach Morza Północnego międzynarodowych ćwiczeniach Loyal Mariner 05 (wraz z niszczycielem min ORP MEWA i samolotem patrolowym M-28 Bryza) |
06-09.05.2005 |
wizycie w Londonderry i udziale w obchodach 60 rocznicy zwycięstwa w Bitwie o Atlantyk |
16-20.05.2005 |
udziale w krajowych ćwiczeniach Pirania |
15-19.08.2005 |
udziale w odbywających się na wodach zachodniego Bałtyku (rejon Bornholmu) polsko – duńskich ćwiczeniach w poszukiwaniu i zwalczaniu okrętów podwodnych Squadex (wraz z 2 śmigłowcami Mi-14PŁ) |
19.03.-12.04.2006 |
udziale odbywających się na wodach Morza Północnego międzynarodowych ćwiczeniach Brilliant Mariner 06 (wraz z fregatą ORP GEN. K. PUŁASKI i niszczycielem min ORP FLAMING) |
16-20.04.2007 |
udziale w krajowych ćwiczeniach zgrywających działania okrętów 3.FO i 8.FOW |
14-24.05.2007 |
udziale w odbywających się na wodach Morza Bałtyckiego, Północnego i Cieśnin Duńskich międzynarodowych ćwiczeniach Noble Mariner 07 (wraz z fregatą ORP GEN. T. KOŚCIUSZKO, niszczycielem min ORP CZAJKA, trałowcami OORP NECKO, DRUŻNO, śmigłowcami: Kaman SH-2G i Mi-14PŁ(dwa) oraz samolotami AN-28 B1R |
05.2007 |
udziale w krajowym ćwiczeniu Rekin 2007 |
04-14.06.2007 |
udziale w odbywających się na wodach Morza Bałtyckiego międzynarodowych ćwiczeniach BALTOPS 2007 (wraz z trałowcami OORP WIGRY i ŚNIARDWY oraz 2 śmigłowcami Mi-14PŁ) |
27.07.2007 |
wizycie na pokładzie ministra obrony narodowej Aleksandra Szczygło, który jako obserwator uczestniczył następnie w krótkim rejsie szkoleniowym |
18-20.09.2007 |
udziale w odbywających się na wodach Zatoki Gdańskiej polsko – szwedzkich ćwiczeniach Crown Eagle 2007, których celem było poszukiwanie uszkodzonego okrętu podwodnego oraz ratowanie jego załogi (wraz z okrętem ratowniczym ORP LECH) |
28.10.-13.12.2007 |
udziale w szkoleniu w ośrodku FOST w Wielkiej Brytanii, którego celem było przećwiczenie akcji blokadowych, nękania szlaków żeglugowych oraz wykonywania pozorowanych ataków torpedowych |
02.01.-26.09.2008 |
gruntownym remoncie eksploatacyjno – dokowym |
10.10.2008-15.06.2009 |
udziale w prowadzonej na Morzu Śródziemnym operacji antyterrorystycznej Active Endeavour, która polegała na monitorowaniu ruchu morskiego oraz poszukiwaniu jednostek mogących współpracować z organizacjami terrorystycznymi, w trakcie pięciomiesięcznej misji okręt zidentyfikował około 2000 obiektów na obszarze 200 tyś km2 i przepłynął około 8.000 Mm. Oficjalnie misja zakończyła się 31 marca, ale zanim okręt wyruszył w niemal miesięczny rejs do kraju wpierw przeszedł przegląd i remont w tureckiej stoczni Askaz. |
14-18.09.2009 |
udziale w odbywających się na poligonach morskich Bałtyku Południowego ćwiczeniach dOP (wraz z okrętami podwodnymi OORP SĘP i BIELIK, okrętem rozpoznania radioelektronicznego ORP NAWIGATOR, okrętem ratowniczym ORP ZBYSZKO oraz śmigłowcem Kaman SH-2G) |
11.2009 |
udziale w odbywających się na wodach Zatoki Gdańskiej ćwiczeniach sił 3.FO (wraz z fregatą ORP GEN. K. Pułaski, okrętami ratowniczymi OORP LECH i MAĆKO, zbiornikowcem ORP BAŁTYK, okrętem szkolnym ORP WODNIK i śmigłowcem Kaman SH-2G) |
10-14.05.2010 |
udziale w ćwiczeniach taktycznych realizowanych przez maszyny Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej (oprócz Kondora w ćwiczeniu brały udział także: fregata ORP GEN. K. PUŁASKI, korweta ORP KASZUB oraz małe okręty rakietowe OORP ORKAN, GROM i PIORUN) |
05-20.06.2010 |
udziale w odbywających się na wodach Morza Bałtyckiego międzynarodowych ćwiczeniach BALTOPS 2010 (wraz z korwetą ORP KASZUB, trałowcami OORP RESKO, WICKO, NESKO, 2 śmigłowcami Mi-4PŁ oraz 2 samolotami patrolowymi An-28 B1R) |
27.09.-06.10.2010 |
udziale w krajowym ćwiczeniu Anakonda 2010 (wraz z fregatą ORP GEN. K. PUŁASKI, małymi okrętami rakietowymi OORP ORKAN i GROM, okrętami transportowo – minowymi OORP GNIEZNO i TORUŃ, trałowcami bazowymi OORP WDZYDZE, ŚNIARDWY, WICKO, RESKO NECKO, okrętem rozpoznania radioelektronicznego ORP HYDROGRAF, okrętem hydrograficznym ORP HEWELIUSZ, okrętami ratowniczymi OORP LECH, ZBYSZKO, MAĆKO, jednostkami pomocniczymi oraz komponentem lotniczym) |
23-27.05.2011 |
udziale w krajowym ćwiczeniu Rekin 2011 |
03.-17.06.2011 |
udziale w międzynarodowych ćwiczeniach BALTOPS 2011 |
18.08.2011 |
udziale w ćwiczeniach typu PASSEX wraz z amerykańską fregatą USS CARR (po naszej stronie w ćwiczeniach uczestniczyły też fregata ORP GEN. T. KOSCIUSZKO, śmigłowiec Kaman SH-2G, 2 śmigłowce Mi-14PŁ oraz samolot patrolowo – rozpoznawczy M-28 B1R Bryza) |
03.-?.2012 |
remoncie eksploatacyjnym i dokowym w Stoczni Remontowej Nauta w Gdyni |
28-29.06.2014 |
w obchodach Święta Marynarki Wojennej w Gdyni, ORP KONDOR wraz z okrętem hydrograficznym ORP ARCTOWSKI zacumowały przy nabrzeżu Skweru Kościuszki i zostały udostępnione do zwiedzania |
15-17.08.2014 |
udziale w zlocie żaglowców Operacja Żagle Gdynia, cumujący przy Nabrzeżu Kutrowym okręt udostępniony został do zwiedzania |
27.09.-03.10.2014 |
udziale w krajowym ćwiczeniu Anakonda-14 (wraz z fregatą ORP GEN T. KOŚCIUSZKO, korwetą ORP KASZUB, małym okrętem rakietowym ORP GROM, okrętem ratowniczym ORP LECH, zbiornikowcem ORP BALTYK) |
01.10.2014 |
wizycie na pokładzie okrętu matki chrzestnej Pani Danuty Hübner |
13-16.10.2014 |
udziale w krajowych ćwiczeniach Rybołów-14, operujący w rejonie Półwyspu Helskiego okręt posłużył za cel dla załóg śmigłowców z.o.p. |
02.12.2014 |
ćwiczebnym strzelaniu torpedowym (wraz z okrętem ratowniczym ORP LECH poławiaczem torped K-8 i holownikiem H-8, które zabezpieczały ćwiczenia) |
03-04.03.2015 |
wizycie na pokładzie, przebywającego z dwudniową kurtuazyjną wizytą w 3 Flotylli Okrętów ambasadora Królestwa Norwegii Pana Karstena Klepsvika |
16-20.03.2015 |
udziale w ćwiczeniach 3.FO (wraz z korwetą ORP KASZUB małymi okrętami rakietowymi OORP GROM i PIORUN, okrętami hydrograficznymi OORP HEWELIUSZ i ARCTOWSKI, zbiornikowcem ORP BALTYK, okrętem szkolnym ORP WODNIK oraz jednostkami pomocniczymi SD-13, H-8 i K-8 |
26.03.2015 |
udziale w ćwiczeniu załadunku torpedy na pokład okrętu (wraz z żołnierzami z Zespołu Zabezpieczenia Komendy Portu Wojennego Gdynia, 1 Regionalnej Bazy Logistycznej – Skład Gdynia oraz Straży Pożarnej i Ratownictwa Medycznego KPW Gdynia) |
04.06. -20.06.2015 |
udziale w odbywających się na wodach Morza Bałtyckiego międzynarodowych ćwiczeniach BALTOPS 15 (wraz z trałowcami OORP BUKOWO, DRUŻNO, RESKO, MAMRY, WIGRY okrętami transportowo – minowymi OORP LUBLIN i GNIEZNO oraz wchodzącym w skład zespołu SNMCMG1 niszczycielem min ORP MEWA) |
01.10.2015 |
wizycie na pokładzie okrętu matki chrzestnej Pani Danuty Hübner |
03-19.06.2016 |
udziale w odbywających się na wodach Morza Bałtyckiego międzynarodowych ćwiczeniach BALTOPS 2016, |
10-12.06.2016 |
udziale w obchodach Dni Morza w Szczecinie (wraz z żaglowcem ORP ISKRA, trałowcem ORP NECKO i okrętem transportowo – minowym ORP TORUŃ) |
Kadłub wycofanego, stojącego od ponad pięciu lat na Oksywiu dawnego Kondora nabył w celu jego złomowania od Agencji Mienia Wojskowego (Przetarg 15/OS/2022) Zakład Usługowo - Handlowy SAB Andrzej Syldatk. Nabywca wpierw przy pomocy holowników FAIRPLAY VII i FAIRPLAY XII 14 kwietnia br. przeholował kadłub z Oksywia do Basenu Prezydenta skąd po kilku dniach 20 kwietnia, przy pomocy holowników SŁOŃ i NOSOROŻEC G-02 przeprowadził go z Gdyni do Górek Zachodnich (teren Stoczni Wisła). W nowym miejscu jednostka najprawdopodobniej zostanie pocięta na złom (choć nowy właściciel nie wyklucza wykorzystania jej do celów komercyjnych). W lutym 2024 roku po fiasku planów na zagospodarowane jednostki dawny ORP KONDOR został przeholowany na teren dawnej Stoczni Gdańsk, gdzie pod koniec maja rozpoczęło się cięcie jego na złom (zachowany ma zostać jednak kiosk okrętu).
* * *
Dowódcy ORP KONDOR |
|
kmdr ppor Tomasz Krasoń |
2004 – 2006 |
kmdr ppor Leszek Dziadek |
2006 – 2008 |
kmdr ppor Piotr Pawłowski |
2008 – 2009 |
kmdr ppor Robert Rachwał |
2009 – 2014 |
kmdr ppor Krzysztof Snarski |
2014 - |
kmdr ppor Marek Walder (p.o.) |
- 2017 |
* * *
Jednostki typu Kobben |
|
KNM KINN (S 316) |
Numer budowy: 351, położenie stępki: 18.03.1963, wodowanie: 30.11.1963, wcielenie do służby: 08.04.1964, wycofanie: 1990, los: samozatopiony w Bjørnefjorden w 1990 |
KNM KYA (S 317) |
numer budowy: 352, położenie stępki: 26.05.1963, wodowanie: 20.02.1964, wcielenie do służby: 15.06.1964, wycofanie: 1989, los: sprzedani Danii i przemianowany na HDMS SPRINGEREN (S 324) w służbie: 17.10.1991 – 25.11.2004, muzeum w forcie Langelandsfort |
KNM KOBBEN (S 318) |
numer budowy: 353, położenie stępki: 09.12.1963, wodowanie: 25.04.1964, wcielenie do służby: 17.08.1964, wycofanie: 2001, los: przekazany Polsce |
KNM KUNNA (S 319) |
numer budowy: 354, położenie stępki: 03.03.1964, wodowanie: 16.07.1964, wcielenie do służby: 29.10.1964, wycofanie: 2001, los: przekazany Polsce |
KNM KAURA (S 315) |
numer budowy: 355 , położenie stępki: 19.05.1964, wodowanie: 16.10.1964, wcielenie do służby: 05.02.1965, wycofanie: 1989, los: sprzedany Danii jako magazyn części zamiennych, złomowany w Odense w 1992 |
KNM ULA od 1987 KNM KINN (S 300) |
numer budowy: 356, położenie stępki: 21.08.1964, wodowanie: 19.12.1964, wcielenie do służby: 07.05.1965, wycofanie: 1990, los: złomowany w 1998, obudowa kiosku zachowana na ostrodze byłego niemieckiego bunkra U-bootów Dora I w Trondheim |
KNM UTSIRA (S 301) |
numer budowy: 357, położenie stępki: 30.10.1964, wodowanie: 11.03.1965, wcielenie do służby: 08.07.1965, wycofanie: 1991, los: złomowany w 1998 roku |
KNM UTSTEIN (S 302) |
numer budowy: 358 , położenie stępki: 08.01.1965, wodowanie: 19.05.1965, wcielenie do służby: 15.09.1965, wycofanie: 1990, los: od 1998 okręt museum w Marinemuseet w Horten |
KNM UTVAER (S 303) |
numer budowy: 359, położenie stępki: 24.03.1965, wodowanie: 30.07.1965, wcielenie do służby: 01.12.1965, wycofanie: 1987, los: sprzedany Danii i przemianowany na HDMS TUMLEREN (S 322), w służbie: 20.10.1989 – 17.08.2004, złomowany |
KNM UTHAUG (S 304) |
numer budowy: 360, położenie stępki: 31.05.1965, wodowanie: 08.10.1965, wcielenie do służby: 16.02.1966, wycofanie: 1987, los: sprzedany Danii i przemianowany na HDMS SAELEN (S 323), w służbie: 10.10.1990 – 21.12.2004, okręt muzeum na wyspie Holmen w Kopenhadze |
KNM SKLINNA (S 305) |
numer budowy: 361, położenie stępki: 17.08.1965, wodowanie: 21.01.1966, wcielenie do służby: 27.05.1994, wycofanie: 1994, los: złomowany w 2001 roku |
KNM SKOLPEN (S 306) |
numer budowy: 362, położenie stępki: 01.09.1965, wodowanie: 24.03.1966, wcielenie do służby: 17.08.1966, wycofanie: 2001, los / fate: przekazany Polsce / transferred to Poland |
KNM STADT (S 307) |
numer budowy: 363, położenie stępki: 01.02.1966, wodowanie: 10.06.1966, wcielenie do służby: 15.11.1966, wycofanie: 1986, los: złomowany w 1989 |
KNM STORD (S 308) |
numer budowy: 364, położenie stępki: 01.04.1966, wodowanie: 02.09.1966, wcielenie do służby: 14.02.1967, wycofanie: 1999, los: przekazany Polsce |
KNM SVENNER (S 309) |
numer budowy: 365, położenie stępki: 08.09.1966, wodowanie: 27.01.1967, wcielenie do służby: 12.06.1967, wycofanie: 2001, los: przekazany Polsce |
* * *
Jednostki typu Kobben pod Polską |
||||
Nazwa |
Pierwsze wejście do Gdyni |
Wcielenie do służby / chrzest |
Matka chrzestna |
Los |
ORP SOKÓŁ (294) ex KNM STORD |
04.06.2002 |
04.06.2002 |
Grażyna Zemke |
wycofany ze służby: 08.06.2018, przeznaczony na okręt muzeum, prace adaptacyjne do nowej roli wykonane zostały przez PGZ Stocznia Wojenna |
Ex KOBBEN (magazyn części zamiennych) |
09.06.2002 |
--- |
--- |
od 2011 roku stacjonarny okręt treningowy na terenie Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni |
ORP SĘP (295) ex KNM SKOLPEN |
24.07.2002 |
16.08.2002 |
Małgorzata Szmajdzińska |
wycofany ze służby: 14.12.2021 |
ORP BIELIK (296) ex KNM SVENNER |
22.10.2003 |
08.09.2003 / 24.10.2003 |
Jolanta Banach |
wycofany ze służby: 14.12.2021 |
ORP KONDOR (297) ex KNM KUNNA |
18.11.2004 |
20.11.2004 / 27.11.2004 |
Danuta Hübner |
wycofany ze służby: 20.12.2017 |
* * *
Dane techniczne |
|
Wyporność (nawodna / podwodna): |
435 / 485 ton / tons |
Wymiary (d. x s. x z.): |
45,2 x 4.7 x 4.8 m |
Kadłub (materiał): |
stal / steel |
Napę (spalinowo – elektryczny): |
2 x 4 suwowe 12 cylindrowe silniki diesla: Maybach Mercedes Benz MB 820 N/1 każdy o mocy: 441 kW |
1 dwutorowy silnik elektryczny prądu stałego ze wzbudzeniem: Siemens o mocy: 1100 kW |
|
276 ogniw kwasowych baterii ołowiowych: Norsk Akkumylatorfabriik lub Sunlight S.A. |
|
1 śruba |
|
Prędkość (nawodna / podwodna): |
10/17 węzłów |
Zasięg: |
podwodny: - 141 Mm przy / at 6 w. - 14 Mm przy / at 17 w. |
nawodny: - 5000 Mm przy 8 w. |
|
Wyposażenie obserwacyjno – elektroniczno - nawigacyjne: |
1 peryskop: Carl Zeis StaS C/3 (2 peryskopy: Pilkington Group CK 30 na ORP BIELIK), |
pasywny system sonarowy: Krupp Atlas Elektronik PSU 83-51, |
|
sonar pasywny:: Velex M-5 |
|
sonar aktywny do poszukiwania min i nawigacji: EDO Model 1525 |
|
1 radar nawigacyjny: Decca BridgeMaster E |
|
pasywny system walki elektronicznej: ArgoSystem AR 700 |
|
odbiornik radiowy: Marconi 2207C |
|
nadajnik: TA 2 |
|
radionamiernik: Pr 761/3 |
|
urządzenie kryptograficzne: Adonis |
|
telefon podwodny: UT-2000 |
|
AIS Saab R4 |
|
GPS Koden |
|
GMDS ICS Nav5 Navtex |
|
żyrokompas: Anschutz STD4; Arma Brown |
|
system nawigacji inercyjnej: Sperry Marine Mk.39 |
|
log ciśnieniowy: SAL 59U |
|
log elektromagnetyczny: Sperry Mk.2 |
|
echosonda: Skipper GDS 101 |
|
Uzbrojenie: |
8 dziobowych wyrzutni torpedowych kal. 533 mm |
Załoga: |
30 os. |
* * *
Bibliografia |
Tomasz Grotnik – Kobbeny czyli pół wieku pod wodą – Morze , Marzec 3/2017 |
Sławomir Sutowski, Tomasz Neubauer, Grzegorz Skwarek – „Okręty Podwodne w służbie Rzeczypospolitej, 85 lat Dywizjonu Okrętów Podwodnych” |
strona archiwalna: http://mw.mil.pl |
strona archiwalna: http://www.3fo.mw.mil.pl/index.php?akcja=aktualnosci3flot |
http://3fo.wp.mil.pl/pl/index.html |
http://www.polska-zbrojna.pl |
* * *
Poniżej ORP KONDOR (297) przy kutrowym, 16.08.2024 r., zdjęcia: Andrzej Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Poniżej ORP KONDOR (297) na Oksywiu, 07.04.2017 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Poniżej: eks ORP KONDOR (297) na Oksywiu, 05.04.2019 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Poniżej: eks ORP KONDOR (297) na Oksywiu, 21.09.2019 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Poniżej: eks ORP KONDOR (297) na Oksywiu, 02.06.2021 r. (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Poniżej eks ORP KONDOR (297) w Basenie Prezydenta, 16.04.2023 r., zdjęcia: Andrzej Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Poniżej eks ORP KONDOR (297) w Basenie Prezydenta, 16.04.2023 r., zdjęcia: Waldemar Danielewicz (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Poniżej eks ORP KONDOR (297) wyrusza w drogę do Górek, 20.04.2023 r., zdjęcia: Andrzej Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Poniżej eks ORP KONDOR (297) wpływa na wody Wisły Śmiałej, 20.04.2023 r., zdjęcia: Michał Wicher (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Aktualizacja 08.06.2024: Poniżej eks ORP KONDOR (297) w trakcie cięcia na złom, Gdańsk 03.06.2024: zdjęcia Zbigniew Kośko (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Aktualizacja 15.06.2024: Poniżej eks ORP KONDOR (297) w trakcie cięcia na złom, Gdańsk 12.06.2024: zdjęcia Waldemar Danielewicz (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Aktualizacja 22.06.2024: Poniżej eks ORP KONDOR (297) w trakcie cięcia na złom, Gdańsk 14.06.2024: zdjęcia Waldemar Danielewicz (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).
Aktualizacja 07.07.2024: Poniżej eks ORP KONDOR (297) w trakcie cięcia na złom, Gdańsk 22.06.2024: zdjęcia Waldemar Danielewicz (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Aktualizacja 07.07.2024: Poniżej eks ORP KONDOR (297) w trakcie cięcia na złom, Gdańsk 01.07.2024: zdjęcia Waldemar Danielewicz (aby powiększyć kliknij na zdjęcie)
Aktualizacja 20.07.2024: Poniżej eks ORP KONDOR (297) w trakcie cięcia na złom, Gdańsk 04.07.2024: zdjęcia Waldemar Danielewicz (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).