sobota, 7 stycznia 2023

Z cyklu "U-bootwaffe" ... cz. 2 - U 401 Typ VIIC

 

U 401 Typ VIIC

Stocznia:

Danziger Werft AG, Danzig

Numer zamówienia:

102

Zamówienie:

23.09.1939

Położenie stępki:

08.04.1940

Wodowanie:

16.12.1940

Wcielenie do służby:

10.04.1941

Numer pocztowy:

M 41 587

 

Przebieg służby

10.04.1941 – 01.07.1941

1 Flotylla U-bootów (szkolenie załogi)

01.07.1941 – 03.08.1941

1 Flotylla U-bootów, Brest (okręt bojowy)

03.08.1941

Zatopiony na południowy – zachód od wybrzeży Irlandii (pozycja 50.27N, 19.50W) bombami głębinowymi zrzuconymi przez dwa niszczyciele brytyjski HMS Wanderer i norweski HNoMS St. Albans oraz brytyjską korwetę HMS Hydrangea

 

Dowódcy

10.04.1941 – 03.08.1941

KL Gero Zimmermann

Liczba patroli: 1

Zatopione/uszkodzone statki handlowe: 0/0

Zatopione/uszkodzone okręty wojenne: 0/0

Zestrzelone/uszkodzone samoloty: 0/0

Okres służby U 401 przed rozpoczęciem wykonywania patroli bojowych

10.04. - 11.04.1941

Danzig – zakwaterowanie załogi na statku Iberia

12.04.1941

Danzig – stacjonarne próby maszyn oraz kalibracja nadajnika

15.04.1941

Danzig – pobranie paliwa oraz świeżej wody a także przygotowanie okrętu do trymowania

16.04.1941

Danzig – sprawdzanie gotowości okrętu do manewru zanurzania, kontrola pompy zęzowej i trymowej, sprawdzanie instalacji doładowania obu diesli, próby nadajnika wykonane w obecności ekipy z NEK

17.04.1941

Danzig/Gotenhafen – próbne strzały w położeniu podwodnym z wyrzutni torpedowych (bez użycia torped, które notabene załadowano na pokład jeszcze tego samego dnia), dokończenie testów sprawności funkcjonowania maszyn oraz instalacji pomocniczych

18.04.1941

modelowe ćwiczenia w strzelaniu torpedami oraz w nadawaniu meldunków

19.04.1941

indywidualne szkolenie w pływaniu w zanurzeniu

22.04.1941

Danzig – pobyt w doku

23.04.1941

Danzig – wydokowanie, szasowanie balastów przy pomocy sprężonego powietrza oraz załadunek paliwa do zbiorników zanurzeniowych

24.04.1941

próby na mili pomiarowej w marszu na i pod powierzchnią, próba szczelności oraz pracy sterów

25.04.1941

ćwiczenia w szybkim zanurzaniu, próby sprawności instalacji kotwiczenia oraz instalacji manewrowej

26.04.1941

Danzig – przegląd okrętu

28.04.1941

próby sprawności obu peryskopów, szasowanie zbiorników zanurzeniowych przy pomocy sprężonego powietrza, trymowanie okrętu przy pomocy pompy zęzowej i trymowej

29.04.1941

szkolenie indywidualne

30.04.1941

Danzig – pobyt w stoczni Danziger Werft w celu naprawy bakburtowego silnika diesla

01.05.1941

pobranie na pokład okrętu min typów TM i UM a następnie ćwiczenia w ich szybkim załadunku do wyrzutni torpedowych

02.05.1941

ćwiczenia w stawianiu min

03.05. - 9.05.1941

Danzig – pobyt w stoczni Danziger Werft w celu przeprowadzenia prac naprawczych.

10.05.1941

rejs na Bornholm, po przybyciu w pobliże którego rozpoczęto ośmiogodzinny marsz, mający na celu sprawdzenie zużycia paliwa oraz poprawności działania mechanizmów w trakcie ciągłej pracy

11.05.1941

Rønne/Bornholm – próby sprawności pracy hydrofonów w ramach UAG-Schall

15.05.1941

Gotenhafen – próby sprawności broni torpedowej w ramach miejscowego oddziału TEK

10.05. - 24.05.1941

Danzig – ćwiczenia z zakresu taktyki w ramach 25 Flotylli U-bootów

25.05. - 28.06.1941

Königsberg – pobyt w stoczni Schichau w celu przeprowadzenia przeglądu mechanizmów oraz wykonania prac konserwacyjnych

28.06. - 03.07.1941

rejs do bazy w Trondheim, gdzie okręt ostatecznie miał zostać przygotowany do wyjścia na swój pierwszy patrol bojowy

Patrol 1 (09.07.1941 – 03.08.1941)

09.07. U 401 pod dowództwem Gero Zimmermanna o godzinie 08:15 opuścił Trondheim, by zgodnie z otrzymanymi rozkazami skierować się do kwadratu AK 36, gdzie oczekiwać miano na dalsze instrukcje. O 11:50 po dotarciu w pobliże Agdanes (kwadrat marynarki AF 6778) doszło do spotkania z eskortą oraz osłanianym przez nią U 372, w towarzystwie których obrano kurs na pozycję wyjściową. Trzynastego lipca przebywający aktualnie w kwadracie AL 29 okręt Zimmermanna nadał do dowództwa krótki meldunek pogodowy. Dwa dni później 15 lipca o godzinie 16:05 na pokładzie U 401 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:

U 431, U 401, U 68, U 565, U 331, U 74, U 562, U 561, U 564, U 97, U 203, U 126 i U 95 utworzyć nową linię dozoru. Punkt odniesienia Rolf.”.

Głównym celem dla w/w grupy w nadchodzących dniach był wykryty 17 lipca przez samolot dalekiego zwiadu (I./KG.40), idący z Wysp Brytyjskich konwój OB.346, który dzięki przechwyconym i odszyfrowanym meldunkom o miejscu koncentracji U-bootów otrzymał polecenie zmiany swojej trasy, dzięki czemu opłynął on niebezpieczny rejon niezauważony przez żaden z okrętów. Dwudziestego drugiego lipca o godzinie 12:20 (kwadrat marynarki AL 7195) doszło do spotkania U 401 z dowodzonym przez Jebsena U 565, podczas którego Gero Zimmermann dowiedział się, że także i Jebsen oraz Neumann – dowódca U 372 do tej pory nie nawiązali żadnego kontaktu z meldowanym wrogiem. Następnego dnia jeden z samolotów zwiadu lotniczego Fw200 Condor ponownie nawiązał kontakt z OB.346 ale wkrótce potem został zestrzelony przez zapewniający osłonę lotniczą bombowiec Hudson. Dwudziestego czwartego lipca na pokładzie U 401 odebrano pochodzącą z dowództwa depeszę o następującej treści:

Zimmermann, konwój przebywał 23.07. godzina 20:00 w BE 1944. Prędkość 6.5w., kurs 0 - 65˚. Z najwyższą prędkością zająć pozycję w linii dozoru.”.

W kolejnych dniach głównymi celami zgrupowania były meldowane przez B-Dienst konwoje OG.69 i SL.80, z których ten ostatni 25 lipca został wykryty przez należący do I./KG.40 samolot Fw200 Condor. Ze względu na brak jakiegokolwiek kontaktu okrętów z meldowanym wrogiem jeszcze tego samego dnia dowództwo zakończyło operację przeciwko niemu. Trzy dni później, 28 lipca okręt Zimmermanna obsadził nowy, przypadający na kwadrat BD 2942 rejon operacyjny. Trzydziestego pierwszego lipca (kwadrat marynarki BD 2624) U 401 nadał do dowództwa swój drugi meldunek pogodowy a następnego dnia rozpoczął działania przeciwko meldowanemu przez B-Dienst konwojowi SL.81, z którym jako pierwszy 2 sierpnia nawiązał krótki kontakt bratni U 204. 3 sierpnia U 401 wraz z U 431, U 204, U 558 oraz U 565 utworzył linię poszukiwawczą mającą na celu ponowne wykrycie w/w konwoju. Tego samego dnia o 14:29 Gero Zimmermann nadał do dowództwa meldunek o kontakcie z nieprzyjacielem. Półgodziny później (kwadrat marynarki BE 2158) w trakcie śledzenia celu doszło do spotkania z przebywającym w pobliżu U 205. Niedługo potem obie jednostki zostały zmuszone do ucieczki pod wodę przez niezidentyfikowany nieprzyjacielski samolot. Ponad dwie godziny później przebywający w pobliżu konwoju U 401 został wykryty a następnie zaatakowany bombami głębinowymi przez dwa niszczyciele – brytyjski HMS Wanderer i norweski HNoMS St. Albans oraz brytyjską korwetę HMS Hydrangea. Obecnie według ostatnich badań skuteczny atak wykonała HMS Hydrangea, po którym to U 401 poszedł na dno wraz z całą załogą.

Członkowie załogi U 401 polegli w dniu 03.08.1941 (w kolejności alfabetycznej)

Nazwisko

Imię

Ranga

Rok urodzenia

Auer

Johann

OMasch

09.11.1912

Babbel

Bruno

BtsMt.A

19.09.1916

Bethke

Hans-Arno

MaschMt

29.05.1913

Bibow

Karl-Heinz

OStrm

18.11.1914

Dreyer

Werner

MaschMt

26.06.1919

Eckelt

Joachim

OGfr

24.09.1920

Exss

Heinrich

MaschGfr

05.10.1919

Fehl

Johann

MtrGfr

14.03.1922

Frey

Willi

MtrGfr.A

24.01.1923

Giesbert

Alfred

FkGfr

10.12.1922

Gräf

Karl

OFkMt.A

01.03.1915

Gränz

Hans

MechMt

02.01.1915

Grosser

Klaus

OLt.z.S.A

05.12.1916

Grünberg

Rudolf

Mtr.VI

18.11.1920

Hake

Fritz-Heinrich-Hermann

MaschMt

14.01.1917

Hartes

Willi

FkMt

08.03.1919

Junker

Helmut

Mtr.A

12.02.1921

Kauer

Franz

ObGfr.A

06.08.1919

Klatt

Erich-Ludwig

Fähnr.z.S

18.11.1921

Klawonn

Egon-Theophil

Fahnr.z.S.

03.06.1920

Kopczynski

Günter

KpLt.ing

19.07.1916

Kröger

Edmund

ObGfr

07.10.1918

Lotzkat

Otto

Mtr.

09.07.1922

Luboldt

Hans-Joachim

Fahnr.z.S

08.07.1922

Lüdtke

Fritz

MtrOGfr

24.09.1918

Malis

Bruno

MaschGfr

28.12.1920

Mayer

Josef

FkGfr

18.03.1922

Obst

Werner

Gfr

18.11.1919

Rentsch

Johannes

ObGfr

16.08.1920

Rosenberger

Herbert

Gfr

29.03.1921

Rosin

Ernst

OMasch

21.11.1914

Schendera

Paul

Gfr

29.06.1920

Schledorn

Heinrich

Gfr

09.12.1920

Schmidt

Heinz

Gfr

27.11.1920

Schmidt

Karl-Heinz

Gfr

13.08.1918

Schröder

Peter

ObMt

30.12.1912

Schulz

Max

ObGfr

04.10.1917

Schweiger

Helmut

Gfr

26.01.1922

Stumpf

Helmut

HGfr

24.10.1915

Töberich

Herbert

Maat

06.02.1915

Werner

Erich

Lt.z.S

02.10.1913

Werner

Otto

Maat

09.09.1918

Wilm

Otto

Maat

30.11.1916

Zimmermann

Gero

KpLt.

23.06.1910

Bibliografia

http://uboat.net

www.ubootwaffe.net

http://uboatarchive.net/

http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm

http://www.u-boot-archiv.de/

http://www.u-historia.com/

Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5

Ritschel Herbert - Kurzfassung Kriegstagebücher Deutscher U-boote 1939 - 1945 Band 7 KTB U 375 - U 435

Rohwer Jürgen: Axis Submarine Successes 1939 – 1945

Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3

Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1

Poniżej zdjęcie HMS Hydrangea – autor nn. fotograf Royal Navy - http://media.iwm.org.uk, zdjęcie nr FL22925 z kolekcji Imperial War Museum.