Z cyklu flota PRO ... cz. 4 - SWAROŻYC

SWAROŻYC (IMO: 5346801, MMSI: ---, sygnał wywoławczy: SPFD, bandera: Polska, port macierzysty: Gdynia) – holownik pełnomorski / lodołamacz, budowany w trakcie II Wojny Światowej przez holenderską stocznię Amsterdamsche Droogdok Maatschappij NV z Amsterdamu dla niemieckiego armatora Fairplay Schleppdampfschiffs-Reederei jako FAIRPLAY XX. Po wyzwoleniu Holandii spod okupacji niemieckiej nieukończony holownik pozostawał w stanie „bezruchu” aż do 1947 roku, kiedy to został zaproponowany Polsce. Po zawarciu stosownej umowy ukończony jako SWAROŻYC. Pierwotnym armatorem holownika miał zostać Wydział Holowniczo – Ratowniczy GAL ale ostatecznie po przybyciu do kraju, co miało miejsce w kwietniu 1948 roku stał się on własnością Szczecińskiego Urzędu Morskiego. Dwa lata później, w 1950 roku przekazany Zarządowi Portu w Szczecinie. W 1951 roku doszło do kolejnej „zmiany barw”, tym razem SWAROŻYC trafił do nowopowstałego Polskiego Ratownictwa Okrętowego, w barwach którego operował przez kolejnych 27 lat, biorąc udział w akcjach ratowniczych, holowaniach pełnomorskich oraz lodołamaniach. W początkowym okresie służby wykorzystywany był także do osłony poławiającej na Morzu Północnym polskiej floty rybackiej. W dniu 20 listopada 1978 roku wycofany ze służby. 19 marca 1979 roku przekazany Stoczni Remontowej Radunia w Gdańsku, która następnie dokonała jego kasacji.

 

*     *     *

 

Historia budowy
Numer budowy:	83
Wodowanie:	?
Zdanie / Delivery date:	04.1948

 

*     *     *

 

Poniżej: SWAROŻYC, zbiory Waldemara Danielewicza (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

*     *     *

 

Wybrane akcje ratownania statków
17-18.03.1951-?	Ściągnięcie z mielizny w pobliżu Szczecina zbiornikowca m/t RYSY.
12-13.05.1951	Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s CONCORDIA.
11.06.1952	Ściągnięcie z mielizny w pobliżu Szczecina s/s MARIANNE.
11-12.12.1952	Ściągnięcie z mielizny w pobliżu Szczecina s/s SAVONIA.
25.12.1952	Ściągnięcie z mielizny w pobliżu Szczecina s/s CHAMPLAIN.
27.12.1952	Ściągnięcie z mielizny w pobliżu Szczecina m/s CAP PIERO BLESSI.
23-26.03.1954	Ściągnięcie z mielizny w Sundzie trawlera POLLUX (PPDiUR Dalmor).
27.03.-05.04.1955	Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim (po uprzednim odlichtunku) s/s BEMBRIDGE HILL.
03.1955	Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s ELBLĄG.
03.1955	Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s ANNA SON.
27-30.04.1955	Wraz z holownikiem HERKULES kutrem ratowniczym MORKA ściągnięcie z mielizny w rejonie Góry Szwedów kutra GDY 203 (Arka).
26.01.1959	Ściągnięcie z mielizny w pobliżu Władysławowa m/s BRANCO CORRADO.
10-11.02.1959	Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s GIORGIO.
20-22.02.1959	Ściągnięcie z mielizny w rejonie Świnoujście m/s CONSTANTIA.
04-07.10.1959	Ratowanie na wodach Zatoki Kilońskiej s/s HUTA FLORIAN.
29.02.1960	Wraz z holownikami / lodołamaczami ŚWIATOWID i POSEJDON ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s SZCZECIN.
27.07.1961	Holowanie z Morza Północnego do Rotterdamu s/s HEL
19-21.03.1962	Odmulenie i ściągniecie z mielizny na wysokości Kopenhagi trawlera WISLOK.
28.09.-01.10.1962	Holowanie do portu unieruchomionego trawlera WISŁOK.
02-03-01.1963	Holowanie z morza do portu unieruchomionego m/s PIONEER.
19.03.1963	Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim zbiornikowca m/t TURNIA.
02-04.02.1964	Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim drobnicowca m/s LUDWIK SOLSKI.
05-06.02.1964	Ściągnięcie z mielizny na wysokości Świnoujścia trawlera EMILA GIERCZAK.
16.05.-15.06.1964	Na redzie w Bergen uszczelnianie uszkodzonego poszycia dna, asysta przy rozładunku i podróży do kraju s/s KOPALNIA MIECHOWICE.
26-28.01.1968	Wraz kutrami ratowniczymi PERŁA i SZKWAŁ ściągnięcie z mielizny na wysokości Łukęcina kutra DZI 62.
24.08.-05.09.1969	Wraz z jednostkami ROSOMAK, SMOK, CZAPLA, MORKA i MUSZLA, ściągniecie z mielizny w rejonie Greifswalder Oie s/s BANJA.
18-21.06.1970	Wraz z holownikiem ROSOMAK ściągnięcie z mielizny trawlera RUDAWA.
01.07.1970	Wraz holownikiem ROSOMAK i okrętem bazą nurków CZAPLA, ściągnięcie z mielizny przy Falsterbo s/s KOLNO (po częściowym odlichtunku na m/s SAN ).
02-05.05.1973	Ściągniecie z mielizny s/s KIELCE.
19-20.05.1973	Holowanie z morza do portu unieruchomionej statku przetwórni rybackiej LEPUS.
01-09.04.1977	Holowanie z morza do portu unieruchomionej statku przetwórni rybackiej LEPUS.
01-06.11.1977	Wraz z holownikiem ROSOMAK, żurawiem pływającym RAK i kutrem ratowniczym SZTORM 2, ściągnięcie z mielizny po częściowym odlichtunku m/s DEVON CITY.
20.03.-01.04.1978	Wraz z holownikiem JANTAR holowanie z morza m/s ZIEMIA LUBELSKA

 

*     *     *

 

Poniżej: SWAROŻYC na Zatoce Gdańskiej, autor Jan Jeż, zbiór Dariusza Konkola, archiwum Andrzeja Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

*     *     *

 

Holowania dalekomorskie
01-04.07.1951	Holowanie s/s EMILY SAUBER na trasie Gdynia – Helsingor (? Mm).
01-20.07.1951	Holowanie ORP BURZA na trasie Harwich – Gdynia (905 Mm).
26.09.-14.10.1951	Holowanie ORP WILK na trasie Harwich – Gdynia (905 Mm).
19.10.-06.11.1952	Holowanie m/s GDYNIA na trasie Gdańsk – Århus (386 Mm).
28.03.-14.04.1954	Holowanie pływającego elewatora zbożowego na trasie Rotterdam – Gdynia (662 Mm).
07.07.-09.08.1954	Holowanie pływającego elewatora zbożowego na trasie Rotterdam – Gdynia (662 Mm).
16-20.04.1955	Wraz z holownikiem HERKULES holowanie m/s BEMBRIDGE HILL na trasie Szczecin – Bremerhaven (351 Mm).
07-12.11.1955	Holowanie żurawia pływającego DP-4 na trasie Świnoujście – Hamburg (277 Mm).
26.12.1955 – 10.03.1956	Holowanie pogłębiarki LADY BOURDILION na trasie Lagos – Hamburg (4.400 Mm).
25.07.-01.08.1956	Holowanie s/s WSPÓŁPRACA na trasie Antwerpia – Gdynia (737 Mm).
10-15.07.1962	Holowanie trawlera s/s BIAŁA na trasie Morze Północne – Gdynia (800 Mm).
?.-21.08.1963	Holowanie dźwigu pływającego JURAND na trasie Skagerrak – Gdańsk (? Mm).
14.09.-23.10.1965	Holowanie dwóch szaland i trzech pontonów PBIM na trasie Famagusta – Gdańsk (4.165 Mm).
30.06.-23.07.1966	Holowanie s/t IRVINGDALE na trasie St. John`s – El Ferrol (2.928 Mm).
05.08.-?.08.1966	Holowanie wrót suchego doku na trasie Middlesbrough – Kanał La Manche – przekazanie holu holownikowi JANTAR (? Mm).
27.09.-03.10.1966	Holowanie pogłębiarki ROZGWIAZDA na trasie Amsterdam – Szczecin (720 Mm).
07-08.06.1970	Holowanie pogłębiarki SB 2500 na trasie Lubeka – Szczecin (214 Mm).
25-26.08.1970	Holowanie pogłębiarki SB 2500 na trasie Lubeka – Szczecin (214 Mm)
07-08.10.1970	Holowanie pogłębiarki SB 2500 na trasie Lubeka – Szczecin (210 Mm)
06-16.01.1972	Holowanie dwóch barek na trasie Gdańsk – Rotterdam, w Kanale Kilońskim asysta holownika ROSOMAK (673 Mm).
01-06.05.1972	Holowanie pogłębiarki SPAARNE na trasie Ijmuiden – Gdańsk (850 Mm).
08-12.05.1972	Holowanie barek ELBE 107 i ELBE 108 na trasie Gdańsk – Rotterdam (857 Mm).
05-12.07.1972	Holowanie barek ELBE 111 i ELBE 112 na trasie Gdańsk – Rotterdam (852 Mm).
05-13.09.1972	Holowanie trawlerów ORION i SYRIUSZ na trasie Gdynia – Zeebrugge (940 Mm).
20-26.11.1972	Holowanie szaland CO 802 i CO 803 na trasie Gdańsk – Rotterdam (925 Mm).
20-24.04.1973	Holowanie statku rzecznego FR 1703 na trasie Gdańsk – Rotterdam (925 Mm).
28.04.-04.05.1973	Holowanie m/s ANNA KUGGE na trasie Elsfleth (Niemcy) – Morze Bałtyckie – hol przejął holownik CYKLOP (? Mm)
14-20.06.1973	Holowanie statku rzecznego FR 1704 i pogłębiarki ŚWIDRAK na trasie Gdańsk – reda Ustki – Antwerpia (954 Mm).
06-18.07.1973	Holowanie kadłuba m/s MAJOR SUCHARSKI na trasie Viana do Castelo (Portugalia) – Gdynia (1.827 Mm).
06-14.08.1973	Holowanie statku rzecznego FR 1701 na trasie Gdynia – Antwerpia (995 Mm).
20.10.-19.11.1973	Holowanie dwóch pontonów – pływających przystani na trasie Gdańsk – Trypolis (3.280 Mm).
18-23.12.1973	Holowanie barek ELBE 121 i ELBE 122 na trasie Gdańsk – Rotterdam (680 Mm).
14-27.02.1974	Holowanie żurawia pływającego ZPG DP 5 na trasie Amsterdam – Gdynia (861 Mm).
30.04.-24.05.1974	Holowanie przetwórni rybackiej NEPTUN na trasie Halifax – Gdynia (3.962 Mm).
04-13.07.1974	Holowanie kadłuba ARYA SEEM na trasie Viana do Castelo – Gdynia z tym, że wkrótce po wyjściu z portu hol został przekazany na lodołamacz PERKUN (? Mm).
07-12.07.1974	Holowanie m/s TIBER na trasie Leixoes (Portugalia) – Liverpool (815 Mm).
18-24.07.1974	Holowanie m/t SIRIUS na trasie Bremerhaven – San Esteban, Hiszpania (861 Mm).
01.10.-16.11.1974	Holowanie s/s MASTER GEORGE na trasie Mariel (Kuba) – Castellon de la Plana – na Atlantyku hol przejął holownik KORAL (? Mm).
21-27.12.1974	Holowanie barki SOPHIA na trasie Gdynia – Rotterdam (676 Mm).
01-07.02.1975	Holowanie żurawia pływającego ZPG DP 1 na trasie Sunderland – Szczecin (750 Mm).
04-25.05.1975	Holowanie barek SOMIDRAT VI i SOMIDRAT VII na trasie Rotterdam – Konakry (Gwinea) (3.052 Mm).
18-21.07.1975	Holowanie DONA MARGARITA na trasie Gdańsk – Kilonia (350 Mm).
24-27.08.1975	Holowanie wodolotu METEOR na trasie Leningrad – Świnoujście (674 Mm).
05-08.09.1975	Holowanie s/s LECH na trasie Gdańsk – Göteboerg (415 Mm).
14-19.02.1976	Wraz z holownikami JANTAR i KORAL oraz okrętem ratowniczym ORP PIAST holowanie doku pływającego o nośności 55.000 ton na trasie Gdańsk – Göteboerg (560 Mm).
15-22.05.1976	Wraz z lodołamaczem PERKUN holowanie platformy pływającej DONAR na trasie Benghazi – Palermo (600 Mm).
02-13.07.1976	Holowanie s/s BYTOM na trasie Szczecin San Esteban (1.620 Mm).
01.08.-11.09.1976	Holowanie dwóch pontonów – pływających przystani na trasie Gdańsk – Trypolis (3.570 Mm).
31.08.-12.10.1977	Holowanie m/s PROFESOR MIERZEJEWSKI na trasie Split – Gdańsk, od Kattegatu asysta lodołamacza ŚWIATOWID (3.902 Mm).
01-05.11.1977	Holowanie szalandy SZ 146 na trasie Leningrad – Gdańsk (568 Mm).
17-22.05.1978	Holowanie barki CAPRI na trasie Gdańsk – Rotterdam (880 Mm).
16-20.06.1978	Holowanie barki NAPOLI TETERINGEN na trasie Gdańsk – Rotterdam (880 Mm).
01-14.08.1978	Holowanie kadłuba m/s DZIECI POLSKIE na trasie Lizbona – Gdańsk (1.885 Mm).
23.08.-02.09.1978	Holowanie pogłębiarki MAŁŻ II na trasie Rotterdam – Gdańsk (641 Mm).
17.10.-11.11.1978	Holowanie holownika FORTROSE na trasie Esbjerg – Neapol (2.604 Mm).

 

*     *     *

 

Poniżej: SWAROŻYC oraz inne jednostki PRO przy Nabrzeżu Norweskim w Gdyni, autor nieznany, zbiór Marka Sarby, archiwum Andrzeja Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

*     *     *

 

Dane techniczne
Wyporność:	709 RT / --- NT
Wymiary (d x sz x z):	50,10 x 12,05 x 5,13 m
Kadłub:	pojedynczy, stalowy, spawany
	pokład: 1
Napęd:	1 x 4 cylindrowa maszyna tłokowa podwójnego rozpr. Systemu Christiansen – Meyer o mocy 1.850 KM
	śruba: 1
Prędkość:	11 ~ 12 w.
Wyposażenie holownicze:	winda i hak holowniczy
Uciąg:	18 ton
Wyposażenie ratownicze:	pompy ratownicze
	urządzenia do prac podwodnych z komorą dekompresyjną
Załoga:	29 os.

 

*     *     *

 

Poniżej: SWAROŻYC autor nieznany, zbiór Piotra Mierzejewskiego, archiwum Andrzeja Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

*     *     *

 

Bibliografia / Bibliography:

Polskie Ratownictwo Okrętowe 1951 – 2001 Zarys działalności Pod redakcją Jana Kazimierza Sawickiego, Księgi Floty Ojczystej, Gdynia 2001

Pod Polską Banderą – Jerzy Miciński, Stefan Kolicki, Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1962

Polskie Holowniki Morskie 1920 -2015 – Waldemar Danielewicz, Wydawnictwo Porta Mare 2015

https://www.graptolite.net/Facta_Nautica