Z cyklu „U-bootwaffe” … cz. 30 - U 461 Typ XIV

U 461 Typ XIV
Stocznia:			Deutsche Werke AG, Kiel
Numer zamówienia:			292
Zamówienie:			14.05.1940
Położenie stępki:			09.12.1940
Wodowanie:			08.11.1941
Wcielenie do służby:			30.01.1942
Numer pocztowy:			M 26 683
Przebieg służby:
30.01.1942 – 30.06.1942		4 Flotylla U-bootów, Stettin (szkolenie załogi)
01.07.1942 – 31.10.1942		10 Flotylla U-bootów, St. Nazaire (służba frontowa)
01.11.1942 – 30.07.1943		12 Flotylla U-bootów, Bordeaux (służba frontowa)
30.07.1943		Zatopiony na wodach Zatoki Biskajskiej północny – zachód od Cape Ortegal (pozycja 45.33N, 10.48 W) bombami głębinowymi zrzuconymi przez australijską łódź latającą Sunderland (461 Sqn RAAF).
Dowódcy:
30.01.1942 – 21.04.1942			OL Hinrich-Oscar Bernbeck
22.04.1942 – 30.07.1943			KL Wolf-Harro Stiebler
Liczba patroli:			6
Zatopione/uszkodzone statki handlowe:			0/0
Zatopione/uszkodzone okręty wojenne:			0/0
Zestrzelone/uszkodzone samoloty:			1/1(wspólnie z U 462 i U 504)
30.07.1943			B-24 Liberator „O” należący do 53 Sqn RAF
30.07.1943			B-24 Liberator należący 19 Sqn RAF
Okres służby U 461 przed rozpoczęciem wykonywania patroli bojowych:
21.04.1942	obowiązki dowódcy zdał OL Hinrich-Oscar Bernbeck, który objął to samo stanowisko na zdobycznym holenderskim UD 4. Następnego dnia na jego miejsce przybył były dowódca U 61 KL Wolf-Harro Stiebler.

Patrol 1 (21.06.1942 – 16.08.1942)

21.06. U 461 pod dowództwem Wolfa-Harro Stieblera o godzinie 07:08 opuścił bazę w Kiel z zadaniem zaopatrywania w paliwo i prowiant operujących na wodach Północnego Atlantyku okrętów typu VII i IX. O 11:10 na rucie nr 15 spotkano się z przerywaczem zagród minowych Spbr.10, w eskorcie którego skierowano się w stronę Dużego Bełtu. Tego samego dnia po wejściu na kolejną rutę – nr 27 o 23:38 pieczę nad podwodnym tankowcem przejęła jednostka szkolna BSO, która następnie towarzyszyła mu aż do 23 czerwca, kiedy to o 06:00 w kwadracie AN 3615 obowiązek ten od niej z kolei przejęły dwa trawlery z.o.p. Tego samego też dnia w związku z wykryciem nieszczelności klapy sterburtowego wydechu o 19:00 zawinięto do Skudenesfjordu (kwadrat marynarki AN 2997), gdzie w przeciągu 45 minut uporano się z wykrytą usterką. Pomiędzy 24 a 26 czerwca kierujący się w stronę otwartych wód Północnego Atlantyku U 461 dwukrotnie zmuszony był chować się pod wodę przed nadlatującym samolotami ( miało to miejsce 24 czerwca) oraz kilkakrotnie wymijać dostrzeżone przez wachtowych dryfujące miny morskie. Kolejny incydent związany z kontaktem z nieprzyjacielem miał miejsce 28 czerwca o 03:35 (kwadrat marynarki AE 8616), kiedy to po dostrzeżeniu znajdującego się w pobliżu dozorowca, niezwłocznie schowano się przed nim pod wodę wykonując alarmowe zanurzenie (pobyt w zanurzeniu do 05:30). Następnego dnia przebywający w kwadracie AE 8794 U 461 o 01:30 nadał do dowództwa meldunek pogodowy. Tego samego też dnia w sztormowych warunkach (stan morza 6, siła wiatru 7) rozpoczęto marsz w stronę kwadratu CB 80. Siódmego lipca na przebywającej aktualnie w kwadracie BC 5369 jednostce Stieblera o 11:30 odebrano depeszę z BdU z poleceniem skierowania się w stronę kwadratu CD 10. Następnego dnia otrzymano kolejny rozkaz z dowództwa, który miał następującą treść:

„Przez dwa dni przebywać od 15:00, przez 4 godziny w kwadracie CD 1777, cel spotkanie z Rostinem (U 158). Początek 10 lipca. Żadnego naprowadzania.”.

Zgodnie z w/w poleceniem następnego dnia o 14:30 zajęto w/w pozycję rozpoczynając oczekiwanie na przybycie U 158. Ponieważ jednak okręt Rostina nie pojawił się w umówionym terminie i miejscu spotkania (w dniu 30 czerwca o czym nie wiedziano padł on ofiarą ataku nieprzyjacielskiego samolotu) Wolf-Harro Stiebler powiadomił o tym fakcie dowództwo proszące jednocześnie je o dalsze instrukcje. Te początkowo nakazało mu czekać dalej na U 158, po czym w związku z brakiem jakiegokolwiek kontaktu z w/w jednostką 14 lipca nakazało skierować się do przypadającego na kwadrat CC 8455 nowego sektora zaopatrzeniowego, gdzie zgodnie z planem zaopatrzyć miano U 332 (Liebe) i U 161 (Achilles). Cztery dni później 18 lipca o 22:00 w nakazanym sektorze spotkano się z pierwszym z w/w U-bootów – U 332, na który to pomiędzy 23:20 a 07:00 dnia następnego przekazano 35 m3 paliwa oraz zapas prowiantu na 15 dni. Dwudziestego drugiego lipca o godzinie 20:09 w kwadracie CC 8454 spotkano się z drugim z awizowanych okrętów – U 161, na który to pomiędzy 21:18 a 01:30 dnia następnego przekazano 40 m3 paliwa oraz zapas prowiantu na 8 dni. Po uporządkowaniu okrętu po dopiero co zakończonej operacji o 02:50 zgodnie z poleceniem dowództwa rozpoczęto marsz w stronę kwadratu CD 40, gdzie zaopatrzyć miano w paliwo i prowiant okręty zgrupowania Wolf. W trakcie jego trwania 24 lipca idący na powierzchni okręt Stieblera został zmuszony do wykonania alarmowego zanurzenia, przed dostrzeżonymi przez wachtowych, znajdującymi się w odległości ca. 2000 ÷ 4000 metrów czerwono – żółtymi światami niewiadomego pochodzenia. Następnego dnia o 23:00 (kwadrat marynarki CD 4571) z pomostu U 461 dostrzeżono sylwetkę niemieckiego U-boota, przed którym także prewencyjnie schowano się pod wodą (dostrzeżoną jednostką według identyfikacji wywiadu był U 510). Dwudziestego siódmego lipca na U 461 oraz okrętach grupy Wolf odebrano depeszę dowództwa nakazująca im spotkać się w nowym sektorze zaopatrzeniowym – przypadającym na kwadrat CD 4372. Zgodnie z w/w rozkazem 29 lipca o godzinie 22:00 na nakazanej pozycji spotkano się z trzema pierwszymi jednostkami zgrupowania Wolf tj. U 71 (v. Roithberg), U 454 (Häcklander) i U 43 (Schwantke), przekazując na pierwszy z nich pomiędzy 23:00 a 06:55 dnia następnego zapas prowiantu na 14 dni, 65 m3 paliwa oraz 1,6 m3 oleju silnikowego. Poza tym w trakcie trwania tej operacji na pokład U 461 przyjęto wymagającego opieki lekarskiej MechGfr Siegfrieda Haugka (lub Haucka) delegując jako jego zastępstwo na U 71 Gfr Riegera. Pomiędzy 03:15 o 07:05 równolegle do prowadzonej operacji zaopatrzono drugi z okrętów – U 454, na który to przekazano: 55 m3 paliwa, 1,5 m3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 14 dni. Po krótkiej przewie na odpoczynek i uporządkowanie pokładu, pomiędzy 08:58 a 11:52 zaopatrzono trzeci okręt – U 43, na który to przekazano: 80 m3 paliwa, 1,5 m3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 14 dni. W trakcie trwania ostatniej z w/w operacji na miejsce spotkania przybyły kolejne dwie jednostki: o 09:01 U 607 (Mengersen) i o 11:42 U 597 (Bopst). Na pierwszą z nich pomiędzy 13:44 a 16:17 (kwadrat marynarki CD 4375) przekazano: 30 m3 paliwa, 0,8 m3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 8 dni. Poza tym na pokład U 461 przyjęto też wymagającego opieki lekarskiej FkGfr Ikinga delegując jako jego zastępstwo na U 607 FkGfr Paula Schaafa. O 15:35 z pomostów trzech U-bootów dostrzeżono zbliżanie się następnych dwóch jednostek, którymi były U 552 (Topp) i U 86 (Schug). Godzinę później o 16:37 rozpoczęto trwające do 20:05 przekazywanie na U 597: 60 m3 paliwa, 1,1 m3 oleju silnikowego oraz zapasu prowiantu na 14 dni. Jednocześnie w trakcie trwania tej operacji z pokładu okrętu Bopsta przejęto wymagającego opieki medycznej MaschMt Waltera Tegtmeiera. O 19:19 do przebywających w kwadracie CD 4347 okrętów dołączył kolejny – U 704 (Keβler). Tego samego dnia przeprowadzono jeszcze kolejną oraz rozpoczęto następną operację zaopatrzeniową przekazując:

• pomiędzy 20:15 a 23:25 na U 552: 35 m3 paliwa, 1 m3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 14 dni,
• pomiędzy 23:54 a 04:16 dnia następnego na U 86: 49 m3 paliwa, 1,5 m3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 14 dni.

Czterdzieści minut po zakończeniu ostatniej z w/w operacji rozpoczęto kolejną – trwającą do 08:30, podczas której to na U 704 przekazano: 65 m3 paliwa, 1,3 m3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 8 dni. Pierwszego sierpnia o 13:50 (kwadrat marynarki CD 4372) U 461 spotkał się z kolejnymi dwoma U-bootami – U 437 (Schulz) i U 379 (Kettner), na które to jeszcze tego samego dnia, pomimo pogarszających się warunków atmosferycznych zdołał przekazać:

• pomiędzy 15:50 a 20:36 na U 379: 60 m3 paliwa, 1,5 m3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 14 dni,
• pomiędzy 21:32 a 23:25 na U 437: 15 m3 paliwa, 1 m 3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 8 dni.

Drugiego sierpnia o 18:20 w kwadracie CD 1942 okręt Stieblera ponownie spotkał się z U 86, z którego to pokładu, na wcześniejszą prośbę jego dowódcy przejął wymagającego opieki medycznej, chorego na syfilis MaschGfr Gramsa. Następnego dnia o 14:45, po powrocie do kwadratu CD 4323 spotkano się z kolejnym okrętem, którym był dowodzony przez Uphoffa U 84. Tego samego dnia w związku z wydaniem prawie wszystkich zapasów na polecenie Wolfa-Harro Stieblera rozpoczęto marsz w stronę bazy w St. Nazaire, w trakcie którego trwania jeszcze 3 sierpnia odebrano skierowaną bezpośrednio do U 461 depeszę BdU o następującej treści:

„Stiebler. 05.08. godzina 10:00, CD 2196 przejąć ciężko chorego z U 43.”.

Zgodnie z w/w poleceniem dwa dni później 5 sierpnia o 06:45 w nakazanym kwadracie po stronie sterburty dostrzeżono okręt Schwantkego, na którego pokład o 09:00 skierował się zaokrętowany na U 461 lekarz. O 11:08 rozpoczęło się trwające do 20:30 pobieranie z U 43 zapasu 15 m3 paliwa, w trakcie którego trwania dokonano też transferu mającego pękniętą kość udową MaschObGfr Hamiltona oraz przekazania w drugą stronę potrzebnych do naprawy szwankującej sprężarki Junkersa części zamiennych. Oprócz w/w operacji oddelegowany z U 461 nurek podjął się próby naprawy szwankujących klap wyrzutni torpedowych na U 43, co jednak ze względu na duże falowanie okazało się niemożliwe do zrealizowania. Po zakończeniu prac i pożegnaniu się z jednostką Schwantkego U 461 ponownie rozpoczął marsz w stronę bazy, w trakcie którego 8 sierpnia otrzymał z dowództwa polecenie zaopatrzenia w paliwo i części zamienne, znajdującego się w kwadracie CE 15 U 558 (Krech). Zgodnie z tym rozkazem o 08:00 (kwadrat marynarki CE 1568) spotkano się z jednostką Krecha, na którą to pomiędzy 09:26 a 12:10 przekazano 15 m3 paliwa, pewną ilość zapasu prowiantu oraz zgłoszone w zapotrzebowaniu części zamienne. Tuż przed końcem w/w operacji na miejscu spotkania obu okrętów pojawił się U 43, którego dowódca w związku z ponownymi problemami ze sprężarką Junkersa poprosił Stieblera o części zamienne. Ponieważ takowych już nie posiadano Wolf-Harro Stiebler po konsultacji ze swoim głównym mechanikiem postanowił poddać kanibalizacji swoją drugą sprężarkę Junkersa, przekazując uzyskane w ten sposób części na U 43 (dzięki nim tuż przed zapadnięciem zmroku udało się ją z powrotem przywrócić do stanu używalności). Jedenastego sierpnia na kierującym się w stronę St. Nazaire U 461, na polecenie dowódcy przeprowadzono próbę zużycia paliwa w warunkach atlantyckiego rejsu. Cztery dni później 15 sierpnia o 17:30 w kwadracie BF 5789 spotkano się ze starym znajomym - U 454, w imieniu którego, w związku z awarią jego nadajnika KW nadano do dowództwa meldunek o planowanym przez niego terminie przybycia do bazy. Następnego dnia osiągnięto punkt N 1, gdzie o 13:46 spotkano się z eskortą, w towarzystwie której o 16:25 zawinięto do bazy w St. Nazaire. W trakcie trwającego ponad osiem tygodni patrolu (57 dni) U 461 przepłynął 6.581,1 mili morskiej na i 269 mil morskich pod powierzchnią, zaopatrując bądź udzielając pomocy w tym czasie 14 U-bootom.

Patrol 2 (07.09.1942 – 17.10.1942)

07.09. U 461 pod dowództwem Wolfa-Harro Stieblera w ramach swojego drugiego rejsu zaopatrzeniowego o godzinie 14:37 odbił od kei bunkra w St. Nazaire, po czym skierował się stronę prowadzącej do/z portu śluzy, którą wkrótce potem opuścił wypływając na zewnętrzną redę, gdzie pomiędzy 15:10 a 16:11 przeprowadzono na nim kalibrację radioodbiorników. Dwadzieścia dziewięć minut później spotkano się z eskortą, w towarzystwie której skierowano się w stronę punktu N 1, po osiągnięciu którego pożegnano się z nią, rozpoczynając następnie samotny marsz przez Zatokę Biskajską. W trakcie jego trwania 8 i 9 września trzykrotnie musiano chować pod wodę przed nadlatującymi samolotami:

• 08.09. o 16:28 (kwadrat marynarki BF 5874) przed maszyną zidentyfikowaną jako Wellington, pobyt w zanurzeniu do 17:32,
• 09.09. o 12:45 (kwadrat marynarki BF 4866) przed maszyną zidentyfikowaną jako Wellingtonem, pobyt w zanurzeniu do 14:20,
• 09.09. o 16:01 (kwadrat marynarki BF 4859) przed maszyną zidentyfikowaną jako Sunderland.

O ile przy pierwszych dwóch kontaktach uniknięto wykrycia to ostatnia z w/w maszyn zdołała wykonać atak zrzucając w miejscu gdzie U 461 zniknął pod powierzchnią serię trzech bomb głębinowych, które detonowały w momencie gdy ten osiągnął głębokość zaledwie 19 metrów. Bliskie detonacje silnie wstrząsnęły okrętem Stieblera, który w następstwie tego wymknął się z pod kontroli i zanim opanowano sytuację opadł na głębokość 2A+15 (175 metrów). Poza w/w opadnięciem, w wyniku tego ataku doszło też do: uszkodzenia manometrów w centrali, silnika dziobowego kabestanu, zalania peryskopu oraz jak stwierdzono po mającym miejsce o 19:45 (kwadrat marynarki BF 4848) wynurzeniu uszkodzenia zbiornika nr 9 i wycieku paliwa, które według podejrzeń mogło pochodzić ze zbiornika nr 5a lub 6a. Dziesiątego września o 10:23 przebywający aktualnie w kwadracie BF 4744, płynący na powierzchni U 461 ponownie zmuszony był uciekać pod wodę przed nadlatującym samolotem (zidentyfikowany jako Sunderland), pozostając następnie w zanurzeniu do 13:54. Trzy dni później 13 września korzystając z chwili spokoju pomiędzy 16:45 a 21:10 (kwadrat marynarki BE 4811) przeprowadzono prowizoryczną naprawę uszkodzonego na skutek ataku z 9 września zbiornika zanurzeniowego nr 9. Czternastego września na U 461 odebrano pochodzące z dowództwa polecenie zaopatrzenia w kwadracie BC 9355 dowodzonego przez Mumma U 594. Następnego dnia rozkaz ten uległ zmianie i według nowego okręt Stieblera w tym samym kwadracie zaopatrzyć miał w paliwo i prowiant jednostki zgrupowania Vorwärts. Szesnastego września o 21:34 osiągnięto nakazaną pozycję, gdzie napotkano oczekujące tam na U 461 dziesięć okrętów w/w grupy tj.: U 404 (v. Bülow), U 211 (Hause), U 96 (Hellriegel), U 92 (Oelrich), U 411 (Litterscheid), U 91 (Walkerling), U 407 (Brüller), U 594 (Mumm), U 380 (Röther) i U 218 (Becker). Korzystając z miarę dobrej aury jeszcze tego dnia przystąpiono do operacji uzupełniania zapasów przekazując pomiędzy 23:12 a 01:40 dnia następnego (kwadrat marynarki BC 9443) na okręt Mumma: 30 m3 paliwa oraz zapas prowiantu na 8 dni. Po krótkiej przerwie o 03:10 (17.09) rozpoczęto trwające do 05:40 zaopatrywanie drugiej jednostki - U 92, na którą to przekazano: 28 m3 paliwa, 1,5 m3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 8 dni. Kolejny po nim w kolejce do zaopatrzenia przewidziany był U 411 ale pomimo podjętych pomiędzy 09:45 a 11:45 licznych prób, na skutek dużego falowania nie udało się z nim ustanowić połączenia. W tym samym czasie, równolegle do w/w nieskutecznych działań udało się przeprowadzić trwające do 15:20 przekazywanie na pokład U 211 zapasów prowiantu na 8 dni. W trakcie jednak trwania w/w operacji na skutek wspomnianych już kiepskich warunków pogodowych doszło do kolizji U 461 z okrętem Hausego, którego ten uderzył sterem głębokości na wysokości jego zbiornika zanurzeniowego nr 7, powodując jego przebicie oraz wyciek paliwa. Wyciek ten planowano opanować poprzez przekazanie znajdującego się w przebitym zbiorniku paliwa na sprawcę całego zdarzenia. Zanim jednak przystąpiono do tej operacji wyciągnięto z wody wąż paliwowy, który w związku z jego uszkodzeniem musiano poddać uprzedniej naprawie. Po jej zakończeniu Wolf-Harro Stiebler pomimo falowania podjął próbę ustanowienia połączenia z U 211, który w tym celu począł podchodzić od jego rufy, płynąc na silnikach elektrycznych. W trakcie tego manewrowania końcówka węża zaczepiła się o stery głębokości okrętu Hausego, który tak jak i U 461 natychmiast stanął w dryfie. Ponieważ podjęta przez wysłanego z pokładu U 461 nurka próba uwolnienia zaczepionego węża spełzła na niczym, Wolf-Harro Stiebler nakazał odłączyć wąż, aby w ten sposób dać obu okrętom swobodę manewrów. Poza tym nie chcąc stracić ostatniego węża jaki znajdował się jeszcze na pokładzie, dowódca U 461 wstrzymał się z przekazywaniem paliwa do czasu poprawy aury a jedyną operacją jaką jeszcze tego dnia wykonał jego okręt było przekazanie o 16:40 w karnistrach zapasu wody na U 380. Osiemnastego września po poprawie pogody przeprowadzono kolejne operacje zaopatrzeniowe przekazując w kwadracie BC 9351:

• pomiędzy 10:35 a 15:45 na U 411: 25 m3 paliwa, 200 l destylatu, zapas prowiantu na 6 dni oraz części zamienne do sprężarki Junkersa,
• pomiędzy 16:25 a 23:00 na U 380: zapas prowiantu na 14 dni oraz 1,7 tony wody pitnej,
• pomiędzy 17:20 a 22:00 na U 407: zapas prowiantu na 14 dni, jednocześnie przyjmując na swój pokład wymagającego opieki lekarskiej MtrGfr Rau`a, w zastępstwie za którego Wolf-Harro Stiebler oddelegował na pokład jednostki Brüllera MtrGfr Heinza Gröschela.

Poza tym w trakcie trwania dwóch ostatnich z w/w operacji o 17:25 ustanowiono połączenie z U 218, z którego to następnie pobrano 65 m3 paliwa z sumie 75 m3, które ten zgodnie z instrukcjami dowództwa pierwotnie miał przekazać na U 91, co jednak nie udało mu się zrealizować. Tego samego dnia o 23:00 ustanowiono też połączenie z U 211, z którego to pokładu zabrano znajdujący się wciąż na nim wąż paliwowy wraz z jego końcówką. Dziewiętnastego września kontynuowano dalej operację zaopatrzeniową przekazując w kwadratach BC 9328 – 9329:

• pomiędzy 11:30 a 13:00 na U 91: zapas prowiantu na 14 dni, 0,5 t wody pitnej oraz części zamienne do sprężarki Junkersa,
• pomiędzy 13:00 a 14:45 na U 96: 45 m3 paliwa oraz zapas prowiantu na 16 dni,
• pomiędzy 15:25 a 18:40 na U 380: 66 m3 paliwa,
• pomiędzy 18:00 a 20:00 na U 404: zapas prowiantu na 14 dni (oprócz tego dokonano też transferu na U 461 chorego członka załogi jednostki von Bülowa – MtrGfr Lautricha),
• pomiędzy 19:10 a 23:10 na U 91: 75 m3 paliwa.

Poza tym podczas trwania ostatniej z w/w operacji oddelegowani przez Stieblera wraz z osprzętem na U 211 spawacze przeprowadzili na nim zakończoną pomyślnie naprawę uszkodzonego na skutek w/w kolizji steru głębokości. Innym mającym miejsce w tym samym okresie zdarzeniem było przybycie o 21:30 na miejsce spotkania ostatniego z okrętów grupy Vorwärts – U 584 (Deecke). Następnego dnia U 461 dokończył prowadzoną od 16 września operację zaopatrzeniową przekazując w kwadratach BC 9653 – 9655:

• pomiędzy 10:30 a 12:20 na U 584: zapas prowiantu na 14 dni,
• pomiędzy 11:00 a 14:00 na U 404: 55 m3 paliwa,
• pomiędzy 14:16 a 16:05 na U 211: dodatkowe 30 m3 paliwa (w trakcie jego podawania o 15:23 na kursie 310˚dostrzeżono czubki masztów samotnego statku, co wymusiło zmianę kursu wszystkich jednostek na 50˚, poza tym U 211 odłączył wąż paliwowy ruszając w pościg za nieprzyjacielem, którego niedługo potem zidentyfikował jako neutralnego Portugalczyka),
• pomiędzy 20:45 a 23:55 na ostatni z przybyłych okrętów – U 584: 34 m3 paliwa.

W wyniku dopiero co zakończonej, prowadzonej od 16 do 20 września operacji zaopatrzeniowej na 10 jednostek grupy Vorwärts przekazano: 468 m3 paliwa, 14.200 l oleju silnikowego, 2.200 l wody pitnej, 200 l destylatu, części zamienne do sprężarki Junkersa (ze względu na ich ograniczoną ilość ponownie musiano poddać kanibalizacji jedną z dwóch własnych sprężarek) oraz zapas prowiantu na łączną ilość 116 dni. Pomimo jednak wydania w/w ilości zaopatrzenia na okręcie pozostało jeszcze 267 m3 paliwa, 4 m3 oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na łączną liczbę 90 dni. Trzydzieści minut po północy 21 września rozpoczęto marsz w stronę kwadratu DE 30, podczas którego to zauważono, że pozostawiany przez okręt ślad paliwa ze względu na wydanie jego większości zniknął. Trzy dni później 24 września zgodnie z poleceniem dowództwa o 13:20 U 461 spotkał się w kwadracie CD 7786 z U 171 (Pfeffer), na który to pomiędzy 14:50 a 21:30 przekazał 23,5 m3 paliwa oraz zapas prowiantu na trzy tygodnie. O 17:00 na miejscu spotkania pojawił się drugi z okrętów, które miały zostać zaopatrzone – U 164 (Fechner), na który to równolegle do prowadzonej już operacji pomiędzy 18:15 a 23:50 podano 51 m3 paliwa. Po zakończeniu zaopatrywania ostatniej z w/w jednostek, zgodnie z poleceniem dowództwa U 461 skierował się w stronę punktu spotkania z U 218 (Reichenbach-Klinke), którego to dowódca prosił o pomoc medyczną dla chorego Ltnt. Martina Duppela (oficer wachtowy z U 201). Dwudziestego siódmego września o 16:20 w kwadracie DE 8652 nawiązano kontakt wzrokowy z poszukiwanym okrętem, na którego to pokładzie pomiędzy 18:00 a 20:00 z wizytą medyczną przebywał wysłany z U 461 lekarz. Po zdiagnozowaniu u chorego wymagającej opieki medycznej parafimozy na polecenie doktora przetransportowano go przy pomocy pontonu na pokład okrętu Stieblera. Oprócz w/w pomocy w kolejnych dwóch dniach U 461 przekazał na U 218 następującą ilość zaopatrzenia:

• 28.09. pomiędzy 13:15 a 20:00 (kwadrat marynarki DE 8615) zapas prowiantu na 18 dni,
• 29.09. pomiędzy 11:00 a 16:10 (kwadrat marynarki DE 8379) 55 m3 paliwa oraz części zamienne do sprężarki Junkersa.

Trzydziestego września o 13:20 (kwadrat marynarki DQ 1322) zgodnie z poleceniem BdU spotkano się z kolejnym okrętem – U 558, na który to pomiędzy 13:55 a 21:45 przekazano zapas prowiantu 14 dni oraz 41 m3 paliwa. Po zakończeniu tej operacji oraz uporządkowaniu okrętu, w związku z wydaniem prawie wszystkich zapasów o 23:02, przebywający aktualnie w kwadracie DQ 1325 okręt Stieblera rozpoczął marsz powrotny. W trakcie jego trwania 5 października o 11:12 w kwadracie DF 5335 spotkano się z U 160 (Lassen), na który to następnie przekazano części zamienne do sprężarki Junkersa (w tym celu kanibalizacji poddano drugą z posiadanych sprężarek) oraz zapas świeżego chleba i mrożonego mięsa. Innymi godnymi odnotowania zdarzeniami, które miały miejsce w trakcie powrotnego marszu były przelotne kontakty w dniach 8 i 10 października z niezidentyfikowanymi jednostkami nawodnymi (odpowiednio 8 – z jedną i 10 – z trzema). Siedemnastego października już bez żadnych znaczących wydarzeń o 08:20 osiągnięto punkt Pt. 438, gdzie spotkano się z eskortą, w towarzystwie której o 13:25 dotarto do prowadzącej do/z St. Nazaire śluzy. W trakcie trwającego prawie sześć tygodni patrolu (40 dni) U 461 przepłynął 5.620,6 mili morskiej na i 379 mil morskich pod powierzchnią, zaopatrując bądź udzielając pomocy w tym czasie 15 U-bootom.

Patrol 3 (19.11.1942 – 03.01.1943)

19.11. U 461 pod dowództwem Wolfa-Harro Stieblera w ramach swojego trzeciego rejsu zaopatrzeniowego (cel zabezpieczanie w zapasy operujących w rejonie Freetown U-bootów) o godzinie 12:10 odbił od kei bunkra w St. Nazaire, po czym skierował się stronę prowadzącej do/z portu śluzy, którą wkrótce potem opuścił wypływając na zewnętrzną redę, gdzie następnie przeprowadzono na nim próbę sprawności jego maszyn oraz kalibrację radionadajników. O 16:00 spotkano się z eskortą (przerywacz zagród minowych Spbr.137 oraz dwa dozorowce – V 405 i V 402), która zapewniała osłonę aż do punktu Pt. 438 (w trakcie tego marszu z pomostów okrętów obserwowano wzmożony ruch jednostek rybackich). Cztery dni później 23 listopada na przebywającym aktualnie kwadracie CG 14 U 461 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:

„Stiebler, kierować się do CH 9115. Spotkanie z Henke i Eppen dnia 25.11.”.

Zgodnie z w/w poleceniem tegoż dnia o 15:35 w kwadracie CF 9114 spotkano się z U 515 (Henke), na który to dwadzieścia pięć minut później przekazano egzemplarz odbiornika Metox wraz z okablowaniem. Następnego dnia o 10:55 w kwadracie CF 9121 spotkano się z drugim z w/w okrętów – U 519 (Eppen), na który to o 13:05 przekazano egzemplarz odbiornika Metox wraz z okablowaniem, wymienione w zapotrzebowaniu materiały oraz przeprowadzono wizytę lekarską. Tuż przed rozpoczęciem w/w operacji o 11:40 na miejsce spotkania przybył kolejny okręt – U 185 (Maus), na który to o 17:05 przekazano części zamienne do sprężarki Junkersa oraz wymienione przez jego dowódcę w zapotrzebowaniu towary. Poza tym także i tym razem przeprowadzono wizytę lekarską, po której to na pokład U 461 przetransferowano chorego na syfilis Gfr Zura, w zastępstwie za którego na pokład jednostki Mausa oddelegowany został MtrGfr Sauer (następnego dnia U 461 otrzymał z BdU polecenie przekazania chorego członka załogi U 185 na wracający do bazy U 505). Dwudziestego ósmego listopada kierujący się w stronę swojego pierwotnego sektora zaopatrzeniowego okręt Stieblera minął przypadającą na kwadrat DH 1446 pozycję grupy zaopatrzeniowej Czygan. Dwa dni później 30 listopada zgodnie z poleceniem dowództwa, przy padającym deszczu i ograniczonej w związku z tym widoczności o godzinie 15:00 (kwadrat marynarki DG 9215) spotkano się z U 505 (Zschech), na którego to pokład o 15:30 przekazano Gfr Zura oraz wykazane w zapotrzebowaniu części zamienne i egzemplarz detektora Fu.M.B. wraz z okablowaniem. Drugiego grudnia o 12:35 w kwadracie DT 4135 spotkano się z U 504 (Poske), na którego to pokład pomiędzy 13:30 a 16:25 przekazano prowiant na 7 dni oraz przeprowadzono wizytę lekarską. Następnego dnia o 15:40 (kwadrat marynarki DT 7155) U 461 spotkał się z kolejnym U-bootem – U 552 (Popp), na który to pomiędzy 16:15 a 19:59 przekazał 10 m3 paliwa, prowiant na 7 dni oraz 800 l oleju silnikowego. Ósmego grudnia po przybyciu do wyznaczonego sektora zaopatrzeniowego (kwadrat marynarki ER 5553) o godzinie 12:13 okręt Stieblera spotkał się z pierwszym z awizowanych okrętów - U 161 (Achilles), na który to pomiędzy 13:13 a 20:20 przekazał 100 m3 paliwa, zapas prowiantu na 14 dni, 2.000 l w oleju silnikowego oraz 2.000 l wody pitnej. Poza tym w trakcie trwania tej operacji na prośbę Achillesa zaokrętowany na okręcie Stiebera lekarz udał się na pokład jego jednostki z wizytą medyczną. W jej wyniku na U 461 przeniesiono chorego Gfr Heinza Richtera, na którego miejsce jako jego zastępstwo oddelegowany został MtrGfr Pardeyke. Innym mającym miejsce podczas w/w operacji zdarzeniem było przybycie o 13:20 do punktu spotkania kolejnych jednostek, którymi były: U 126 (Bauer), U 176 (Dierksen), U 128 (Heyse), U 159 (Witte) i U 172 (Emmermann). Tego samego dnia oprócz w/w operacji U 461 przeprowadził jeszcze dwie i tak:

• pomiędzy 17:10 a 17:55 (kwadrat marynarki ER 5556) na U 172 przekazał zapas prowiantu na 7 dni oraz na prośbę jego dowódcy udzielił pomocy medycznej,
• pomiędzy 18:40 a 21:10 na U 159 przekazał zapas prowiantu na 28 dni.

Następnego dnia korzystając z dobrej aury kontynuowano dalej operację zaopatrzeniową, przekazując w kwadratach ER 5563, ER 5641 i ER 5617:

• pomiędzy 09:10 a 11:40 na U 172: 55 m3 paliwa oraz 1.000 l oleju silnikowego,
• pomiędzy 09:44 a 11:10 na U 159: pozostałą część prowiantu, której nie zdołano przekazać poprzedniego dnia,
• pomiędzy 11:20 a 14:10 na U 161: zapas świeżej wody,
• pomiędzy 11:34 a 15:05 na U 126: zapas prowiantu na 21 dni (poza tym przeprowadzono tez wizytę lekarską),
• pomiędzy 12:00 a 15:37 na U 159: 90 m3 paliwa oraz 1.000 l wody pitnej,
• pomiędzy 17:15 a 23:40 na U 126: 90 m3 paliwa, 1.500 l oleju silnikowego oraz 2.500 l wody pitnej.

Kolejny dzień – 10 grudnia to kontynuacja prowadzonej od dwóch dni operacji zaopatrzeniowej, podczas której to U 461 w kwadratach ER 5555 i ER 5549 na przebywające w jego pobliżu U 134 (Schendel), U 126 (Bauer), U 128 (Heyse) i U 174 (Ibbeken) przekazał następujące ilości zaopatrzenia:

• pomiędzy 10:05 a 12:05 na okręt Bauera: 1.500 l wody pitnej,
• pomiędzy 10:10 a 15:15 na okręt Heysego: 60 m3 paliwa, 2.500 l oleju silnikowego, 1.500 l wody pitnej oraz zapas prowiantu na 14 dni – jednocześnie zabierając z niego na swój pokład kapitana zatopionego przez U 128 frachtowca Teesbank – Lorensena (w trakcie trwania w/w czynności od 12:05 do 13:50, w związku z uszkodzeniem obu węży przez ster głębokości prowadzono na pokładzie U 461 ich naprawę),
• pomiędzy 15:30 a 19:40 na U 174: 100 m3 paliwa, 2.500 l oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 14 dni (poza tym na swój pokład przyjęto też chorego MtrGfr Rowalskiego delegując w jego zastępstwie MaschGfr Zandera),
• pomiędzy 19:55 a 22:25 na U 134: 30 m3 paliwa, 500 l oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 14 dni.

Jedenastego grudnia pomiędzy 09:15 a 14:40 w kwadracie ER 5496 na ostatni przybyły okręt – U 176 (Dierksen), przekazano: 50 m3 paliwa, 1.000 l oleju silnikowego, zapas prowiantu na 14 dni oraz trzy sztuki torped (poza tym miejsce też miała wizyta lekarska). O 17:35 (kwadrat marynarki ER 5436) po uporządkowaniu pokładu na polecenie Wolfa-Harro Stieblera przeprowadzono trymowanie okrętu, po którym to rozpoczęto marsz powrotny do bazy. Dwudziestego trzeciego grudnia na U 461 odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:

„Stiebler: zdemontować i przygotować do przekazania Folkersowi następujące części: tuleję cylindrową wraz z tłokiem z czwartego stopnia sprężarki elektrycznej, ślimacznicę, ślimak oraz dolną tuleję wału wirówki oleju (typu Delavol).”

W wigilię o 23:20 w kwadracie DG 3677 z pomostu U 461 dostrzeżono znajdujące się przed dziobem cienie jednostek tworzących idący w kierunku SE konwój (wg identyfikacji Stieblera składał się on z 10 dużych frachtowców oraz 2 niszczycieli). Dwadzieścia cztery minuty później przed jednym z w/w niszczycieli prewencyjnie schowano się pod wodą, wykonując alarmowe zanurzenie. Następnego dnia o 14:40 (kwadrat marynarki DG 3534) zgodnie z poleceniem dowództwa spotkano się z U 125, na który to następnie przekazano w/w części, jednocześnie zabierając z jego pokładu chorego Oblt. (Ing) Kurta Reina. O 16:00 po pożegnaniu się z okrętem Folkersa U 461 z powrotem podjął przerwany w/w rozkazem marsz powrotny. Trzeciego stycznia o 09:00 osiągnięto punkt Pt. 438, gdzie spotkano się z wracającym z patrolu U 445 oraz dwoma dozorowcami V 622 i V 623, w towarzystwie których o 11:00 osiągnięto punkt N 1. Trzydzieści pięć minut później w związku z dostrzeżeniem zbliżających się samolotów dowódca eskorty ogłosił alarm przeciwlotniczy. Wkrótce potem załogi gotowych do odparcia spodziewanego ataku okrętów stały się świadkiem pojedynku jaki wywiązał się pomiędzy grupą czterech nieprzyjacielskich bombowców a własnymi myśliwcami, w wyniku którego jedna z wrogich maszyn została zestrzelona (V 622 i V 623, które skierowały się w stronę miejsca jej upadku wyłowiły z wody ciało jednego z członków jej załogi). Prawie trzy godziny później o 14:17 już bez żadnych znaczących wydarzeń mini konwój dotarł na redę St. Nazaire. W trakcie trwającego ponad sześć tygodni patrolu (45 dni) U 461 przepłynął 6.232,1 mili morskiej na i 358,3 mili morskiej pod powierzchnią, zaopatrując w tym czasie 13 U-bootów.

Patrol 4 (13.02.1943 – 22.03.1943)

13.02. U 461 pod dowództwem Wolfa-Harro Stieblera w ramach swojego czwartego rejsu zaopatrzeniowego (cel zabezpieczanie w zapasy operujących na wodach Środkowego Atlantyku U-bootów) o godzinie 12:34 odbił od kei bunkra w St. Nazaire, po czym skierował się stronę prowadzącej do/z portu śluzy, którą wkrótce potem opuścił wypływając na zewnętrzną redę, gdzie przeprowadzono na nim próbę sprawności działania maszyn oraz kalibrację radionadajnika. O 15:35 spotkano się eskortą (przerywacz zagród minowych Spbr 137 oraz dwa dozorowce – V 620 i V 622), która następnie osłaniała okręt Stieblera na trasie do punktu Pt. 438. Następnego dnia po osiągnięciu kwadratu BF 6771, o 07:35 U 461 schował się po wodę, rozpoczynając podwodny marsz przez wody Zatoki Biskajskiej, po której to opuszczeniu obrał następnie kurs na wyznaczony mu sektor zaopatrzeniowy, który znajdował się na północ od Wysp Zielonego Przylądka. Dwudziestego lutego o 09:25 w kwadracie CF 8137 spotkano się z pierwszym z okrętów – U 522 (Schneider), na który to pomiędzy 10:50 a 14:10 przekazano 80 m3 paliwa, zapas prowiantu na 14 dni oraz części zamienne. W trakcie trwania tej operacji o 13:15 z pomostów obu jednostek dostrzeżono nadlatującą łódź latającą, w związku z czym Wolf-Harro Stiebler chcąc przygotować okręt do niezwłocznego alarmowego zanurzenia nakazał przerwać podawanie paliwa oraz odczepić wąż paliwowy (utrzymywany był on na powierzchni przez dwie boje) i oba zwodowane pontony. Wkrótce potem ku zdziwieniu obu dowódców wroga maszyna minęła ich jednostki w odległości zaledwie 5.000 metrów, po czym odleciała w kierunku wschodnim. Kwadrans później po upewnieniu się, że wroga maszyna rzeczywiście odleciała ponownie ustanowiono połączenie kontynuując dalej całą operację. Następnego dnia na okręcie Stieblera odebrano pochodzące z dowództwa polecenie by dnia 23 lutego w kwadracie DG 31 zaopatrzyć w paliwo i prowiant oraz inne zapasy osiem jednostek należących do zgrupowania Rochen. Ponieważ jednak od 22 lutego zgrupowanie to było zaangażowane w działania przeciwko wykrytemu przez U 522, składającemu się 33 tankowców i osłanianemu przez jednostki 44 Grupy Eskortowej konwojowi UC.1 Wolf-Harro Stiebler otrzymał z BdU polecenie zaopatrzenia w kwadracie CF 73 dowodzonego przez Schneewinda U 511. Dwudziestego trzeciego lutego zgodnie z ostatnim rozkazem o 15:50 (kwadrat marynarki CF 7355) spotkano się z U 511, na który to pomiędzy 16:25 a 17:30 przekazano egzemplarz odbiornika Fu.M.B. oraz pewną ilość prowiantu. Poza tym w trakcie trwania tej operacji na prośbę Schneewinda z wizytą medyczną na jego jednostce przebywał zaokrętowany na U 461 lekarz. Tego samego dnia po pożegnaniu się z U 511 rozpoczęto marsz w stronę nowego sektora zaopatrzeniowego jak został wyznaczony jednostkom zgrupowania Rochen. Dwudziestego szóstego lutego o godzinie 10:35 (kwadrat marynarki DG 2791) U 461 spotkał się z U 87 (Berger), na który to pomiędzy 10:55 a 13:30 przekazał: 18 m3 paliwa, 2.500 l. oleju silnikowego, prowiant na 7 dni, odbiornik Fu.M.B. oraz części zamienne (poza tym w trakcie trwania w/w operacji na pokładzie jednostki Bergera z wizytą medyczną przebywał zaokrętowany na podwodnym tankowcu lekarz). Wieczorem o 20:17 w kwadracie DG 4369 spotkano się z kolejnym okrętem – U 382 (Juli), na który to pomiędzy 20:30 a 22:40 przekazano części zamienne do maszyn oraz do szwankującej sprężarki Junkersa (podobnie jak w przypadku U 87 także i tym razem na prośbę dowódcy zaopatrywanej jednostki lekarz z U 461 przeprowadził wizytę medyczną). Jeszcze tego samego dnia na okręcie Stieblera odebrano pochodzącą z BdU depeszę o następującej treści:

„Stiebler, dnia 28.02., o świcie w DF 6928 zaopatrzyć na ekonomiczny marsz powrotny Krech, Poser i Schwantke.”.

Dwa dni później 28 lutego o godzinie 00:37 na U 461 odebrano kolejny rozkaz, zmieniający wcześniejszy, który miał następującą treść

„Stiebler, wbrew wcześniejszemu rozkazowi przekazać: Schwantke, Poser i Krech 90 m3 paliwa.”.

Zgodnie z w/w poleceniem tego samego dnia o 09:17 w nakazanym w kwadracie U 461 nawiązał kontakt wzrokowy z trzema awizowanymi jednostkami tj.: U 43 (Schwantke), U 202 (Poser) i U 558 (Krech), na które w rozpoczętej niecałą godzinę później operacji zaopatrzeniowej przekazano:

• pomiędzy 10:10 a 12:55 na U 43: 81 m3 paliwa, 2.000 l oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 14 dni,
• pomiędzy 10:15 a 18:30 na U 558: części zamienne, prowiant na 14 dni, 85 m3 paliwa, 1.000 l oleju silnikowego oraz dwie sztuki torped (w trakcie przekazywania jednej z nich pękła lina do której umocowana była torpeda, która następnie unosząc się na wodzie dwukrotnie uderzyła w sterburtowy zbiornik balastowy nr 6 U 461 powodując jego uszkodzenie). Poza tym w trakcie trwania w/w operacji z jednostki Krecha na pokład U 461 przejęto wymagającego opieki medycznej MaschGfr Wilhelma Beckera oddelegowując jednocześnie w drugą stronę jako jego zastępstwo MaschGfr Heinza Muschnika.

W trakcie trwania w/w operacji na miejsce spotkania o 11:37 przybył U 569 (Johannsen), który dołączył do oczekującego w kolejce na uzupełnienie zapasów U 202. Od 12:40 do 21:35 zaopatrywano jednostkę Posera, na którą to przekazano części zamienne do maszyn, prowiant na 14 dni, 88 m3 paliwa, 2.000 l. oleju silnikowego, 1 kompletny egzemplarz Metoxa (antena okablowanie, odbiornik) oraz dwie sztuki torped. O 19:20 rozpoczęto trwające do 20:40 zaopatrywanie ostatniej z przybyłych tego dnia jednostek ( dowodzonej Johannesa), przekazując na nią 18 m3 paliwa oraz jeden egzemplarz odbiornika Metox. Tego samego dnia po zaopatrzeniu ostatniego z okrętów (tj. U 569) U 461 otrzymał z BdU nowe rozkazy o następującej treści:

„Stiebler, dnia 01.03. od 14:00 w DF 9115 być gotowym do zaopatrywania. Żadnych meldunków, jeśli okręty nie są punktualne wtedy nadać „nie”.”.

Pierwszego marca o godzinie 13:23 w kwadracie DF 9113 spotkano się z dwoma pierwszymi okrętami tj. U 504 (Luis) i U 66 (Markworth), na które to następnie przekazano:

• pomiędzy 14:15 a 19:15 na okręt Luisa: 3.000 l. oleju silnikowego, części zamienne do maszyn, zapas prowiantu na 7 dni oraz 90 m3 paliwa,
• pomiędzy 14:45 a 19:55 na okręt Markwortha : części zamienne do maszyn, zapas prowiantu na 14 dni, 67 m3 paliwa, 1 zestaw detektora Metox oraz 2.000 l. oleju silnikowego.
  

Poza tym w trakcie zaopatrywania U 66 z jego pokładu zabrano wziętego do niewoli kapitana zatopionego przez Markwortha frachtowca St. Margaret – Daniela Sydneya Daviesa. W kolejnych dniach tj. pomiędzy 2 a 4 marca na krążącym po wyznaczonym sektorze zaopatrzeniowym U 461 usunięto dwukrotne przebicie zbiornika balastowego nr 6, przywracając mu ponowną szczelność. Czwartego marca na okręcie Stieblera odebrano też pochodzące z BdU polecenie spotkania a następnie zaopatrzenia U 106 (Rasch). Następnego dnia zgodnie z ostatnim poleceniem o 12:07 w kwadracie DF 9295 spotkano się jednostką Rascha, na którą to pomiędzy 13:10 a 16:20 przekazano 51 m3 paliwa, 1.000 l. oleju silnikowego oraz zapas prowiantu na 21 dni. Poza tym w trakcie trwania w/w operacji z pokładu U 106 przejęto wymagającego opieki medycznej, chorego na rzeżączkę MtrObGfr Hermanna Knolla, jednocześnie oddelegowując w druga stronę jako jego zastępstwo MtrGfr Hermanna Mösenedera. O 17:38 w miejscu spotkania obu w/w jednostek pojawił się kolejny okręt – U 521 (Bargsten), na który to pomiędzy 18:20 a 20:35 przekazano 62 m3 paliwa, zapas prowiantu na 14 dni oraz zestaw detektora Metox wraz z okablowaniem. Po zakończeniu tej operacji oraz po uporządkowaniu pokładu, w związku z wydaniem prawie wszystkich zapasów, tuż przed północą Wolf-Harro Stiebler zarządził rozpoczęcie marszu powrotnego, w trakcie którego trwania wciągu następnych paru dni jego okręt zmagał się z wiejącym z NE wiatrem oraz silnie wzburzonym morzem (stan 8 ), w wyniku czego jego prędkość marszowa oscylowała pomiędzy 2,5 a 3 węzłami (pomiędzy 8 a 12 marca z powodu w/w warunków większość doby spędzano w zanurzeniu). Czternastego marca po poprawie warunków pogodowych U 461 otrzymał z BdU depeszę o następującej treści:

„Stiebler, w BE 8119 dnia 18.3. przekazać na U 447 egzemplarz Metoxa.”.

Ze względu na zużycie dużej ilości paliwa podczas marszu w sztormowych warunkach oraz wynoszący do punktu spotkania dystans 300 mil morskich Wolf-Harro Stiebler poinformował dowództwo, że nie jest on w stanie zrealizować ostatniego rozkazu, po czym kontynuował dalej marsz powrotny. Siedemnastego marca U 461 pomyślnie wymanewrował wykryte nieco wcześniej przez wachtowych dwa znajdujące się w pobliżu nieprzyjacielskie niszczyciele. Pięć dni później 22 marca o godzinie 07:20 osiągnięto punkt Pt. 438, gdzie spotkano się eskortą, w towarzystwie której o 15:30 dotarto do prowadzącej do/z St. Nazaire śluzy. W trakcie trwającego ponad pięć tygodni patrolu (37 dni) U 461 przepłynął 4.404 mile morskie na i 470,8 mili morskiej pod powierzchnią zaopatrując w tym czasie 12 U-bootów.

Patrol 5 (20.04.1943 – 30.05.1943)

20.04. U 461 pod dowództwem Wolfa-Harro Stieblera w ramach swojego piątego rejsu zaopatrzeniowego o godzinie 18:00 odbił od kei bunkra w St. Nazaire, po czym skierował się stronę prowadzącej do/z portu śluzy, którą wkrótce potem opuścił wypływając na zewnętrzną redę, gdzie przeprowadził próbne strzelanie z broni przeciwlotniczej. Wkrótce potem spotkano się z eskortą (przerywacz zagród minowych Spbr 175 oraz dwa dozorowce – V 620 i V 622), w towarzystwie której skierowano się następnie w stronę punktu Pt. 438, po którego osiągnięciu, co miało miejsce o 22:25 nastąpiło z nią pożegnanie. W ciągu następnego dnia kierujący się w stronę otwartych przestrzeni Północnego Atlantyku okręt Stieblera wielokrotnie nawiązywał kontakt wzrokowy z pojedynczymi lub połączonymi w grupy jednostkami rybackimi – częściowo żaglowymi, częściowo parowymi, które następnie wymijał w bezpiecznej dla niego odległości. Dwudziestego drugiego kwietnia pomiędzy 06:20 a 22:00 U 461 szedł w zanurzeniu, unikając w ten sposób kontaktu z patrolującymi ten akwen nieprzyjacielskimi samolotami. Następnego dnia idący od kilku godzin z powrotem na powierzchni okręt Stieblera o 02:47 (kwadrat marynarki BF 4974) został zaskoczony przez wyposażony w reflektor Leighta, należący do 172 Sqn RCAF kanadyjski bombowiec Wellington, który w wykonanym następnie ataku zrzucił na niego trzy bomby głębinowe, które detonowały w odległości 10 ÷ 20 metrów po stronie sterburty (poza w/w bombami wroga maszyna zrzuciła też na U 461 dwie świece dymne). Wkrótce potem na polecenie Wolfa-Harro Stieblera wykonano alarmowe zanurzenie unikając w ten sposób dalszych ataków. O 05:30 podczas zarządzonego przez dowódcę wynurzenia, w momencie kiedy okręt znajdował się na głębokości 15 metrów w jego pobliżu nastąpiło pięć lekkich uderzeń (zidentyfikowanych jako trafienia z broni maszynowej), co z kolei spowodowało, że wstrzymano się z dalszym wynurzeniem, pozostając jeszcze przez jakiś czas pod wodą. Po mającym miejsce o 08:15 wynurzeniu dostrzeżono, że z położonych po stronie sterburty w części dziobowej okrętu zbiorników, wydobywa się ropa znacząc ślad okrętu na powierzchni. Pomimo tego uszkodzenia kontynuowano dalej marsz w stronę kwadratu AK 89, zachowując jednak w związku z nim zaostrzone środki ostrożności. Dwudziestego czwartego kwietnia (kwadrat marynarki BF 7210) podczas marszu na powierzchni w sztormowych warunkach, na skutek uderzeń fal poważnemu uszkodzeniu uległy stanowiska działek przeciwlotniczych MG C 38 kal. 20 mm (zainstalowane podczas ostatniego pobytu okrętu w stoczni w miejsce dotychczas posiadanych MG C 30), co z kolei spowodowało, że jedynym dostępnym środkiem defensywnym na U 461 pozostały dwa karabiny maszynowe MG 34. Tego samego dnia po dostrzeżeniu o 09:45 przez wachtowych nadlatującego czterosilnikowego samolotu niezwłocznie wykonano alarmowe zanurzenie, pozostając następnie pod wodą do 22:15. Następnego dnia w godzinach popołudniowych na zanurzonym U 461 zarejestrowano pobliskie detonacje bomb głębinowych, których źródła pochodzenia ze względu na wzburzone morze nie udało się zidentyfikować przez peryskop. Dwudziestego szóstego kwietnia tak jaki i poprzedniego dnia ze względu na fatalne warunki atmosferyczne okręt Stieblera zmuszony był płynąć w zanurzeniu. Następnego dnia na U 461 odebrano pochodzące z dowództwa polecenie aby 1 maja w kwadracie AK 8945 zaopatrzyć w paliwo, prowiant oraz inne materiały pięć jednostek frontowych. Dwudziestego ósmego kwietnia kierujący się w stronę w/w sektora okręt otrzymał z BdU dodatkowy rozkaz nakazujący mu spotkać się 29 kwietnia o 16:00 w kwadracie BD 3671 z innym podwodnym tankowcem – U 487 (Metz), z którego to następnie miał pobrać zapas szkieł do lornetek oraz podzespoły detektora Metox (odbiorniki, kable, anteny). Następnego dnia zgodnie z ostatnim poleceniem o 16:00 osiągnięto nakazaną pozycję, gdzie ponad cztery godziny później (20:08) spotkano się z jednostką Metza, z której to następnie przyjęto 11 kompletów szkieł do lornetek, 7 anten, 11 kabli oraz 5 odbiorników (po tej operacji na okręcie posiadano następujące ilości zapasów: 677 m3 paliwa, 17 m3 oleju silnikowego, prowiant na łącznie 150 dni, 11 kompletów anten, 12 kompletów kabli oraz 8 odbiorników Fu.M.B.). Pierwszego maja zgodnie z wcześniejszym rozkazem o 01:00 osiągnięto przypadający na kwadrat AK 8945 sektor zaopatrzeniowy, rozpoczynając następnie powolne krążenie w oczekiwaniu na przybycie zapowiadanych pięciu jednostek. O 15:20 z pomostu U 461 dostrzeżono zbliżanie się trzech pierwszych okrętów, którymi były: U 631 (Krüger), U 267 (Tinschert) i U 610 (von Freyberg). Pomimo niespokojnego morza jeszcze tego samego dnia udało się przeprowadzić trzy operacje zaopatrze4niowe podczas, których przekazano:

• pomiędzy 16:00 a 18:12 na U 631: 23 m3 paliwa,
• pomiędzy 17:40 a 01:20 dnia następnego (kwadrat marynarki AK 8945) na U 267: 80 m3 paliwa, 2.000 l oleju silnikowego, okablowanie dla detektora Metox, zapas prowiantu na 15 dni oraz 7 szkieł do lornetek,
• pomiędzy 19:00 a 21:40 na U 610: 23 m3 paliwa, okablowanie dla detektora Metox oraz 1.000 l oleju silnikowego.

Następnego dnia kontynuowano dalej przerwaną poprzedniego dnia operację zaopatrywania jednostki von Feyberga, przekazując na nią pomiędzy 09:00 a 11:20 (kwadrat marynarki AK 8956) zapas prowiantu na 5 dni. W trakcie jej trwania na miejsce spotkania przybyły ostatnie dwie awizowane jednostki – U 108 (Wolfram) i U 706 (von Zitzewitz), na które to w ciągu dnia przekazano:

• pomiędzy 12:30 a 19:20 na okręt Wolframa: zapas prowiantu na 10 dni, 23 m3 paliwa, 1.000 l oleju silnikowego, okablowanie wraz z anteną dla detektora Metox oraz cztery komplety szkieł do lornetek,
• pomiędzy 13:40 a 17:32 na okręt von Zitzewitza: 13 m3 paliwa, 4.000 l oleju silnikowego, okablowanie wraz z anteną dla detektora Metox oraz zapas prowiantu na 5 dni.

Po zakończeniu ostatniej z w/w operacji rozpoczęto marsz w stronę pierwotnej pozycji w sektorze zaopatrzeniowym tj. kwadratu AK 8945, gdzie zgodnie z kolejnymi instrukcjami dowództwa spotkać się miano z następnymi trzema jednostkami, którymi były: U 532 (Junker), U 598 (Holtorf) i U 528 (von Rabenau). W tym też czasie zauważono, że powstały na skutek ataku lotniczego z 23 kwietnia wyciek zanikł, co według przypuszczeń głównego mechanika związane było z opróżnieniem uszkodzonych zbiorników 5a i 6a (według jego obliczeń do tego momentu utracono w ten sposób 20 m3 zmagazynowanego w nich paliwa). Piątego maja o 11:30 (kwadrat marynarki AK 8944) U 461 spotkał się z pierwszym z w/w okrętów – U 532, na który to pomiędzy 12:40 a 13:30 przekazał po jednym egzemplarzu odbiornika, anteny i okablowania dla detektora Metox oraz nieokreśloną ilość prowiantu. O 15:00 przy pomocy nadawanych sygnałów naprowadzających w kwadracie AK 8934 doszło do spotkania z U 598, na który to pomiędzy 15:55 a 18:30 przekazano 35 m3 paliwa, 1.500 l oleju silnikowego, okablowanie wraz z anteną dla detektora Metox, prowiant na 5 dni oraz pięć kompletów szkieł do lornetek. Następnego dnia o 21:20 w kwadracie AK 8929 U 461 spotkał się z ostatnim z w/w okrętów – uszkodzonym na skutek ataku lotniczego U 528, na który to pomimo wzburzonego morza spróbował podać paliwo. Po przerwaniu węża, którego na szczęście udało podnieść się z wody (jedna z jego części pozostała na U 528) Wolf-Harro Stiebler przerwał całą operację i odłożył ją do czasu poprawy aury. Siódmego maja o 10:17 (kwadrat marynarki AK 8938) ponownie spotkano się z U 528, z którego to pokładu pomiędzy 11:14 a 12:34 zabrano pozostawiony na nim fragment węża. W tym samym też czasie na obu jednostkach odebrano nadane przez U 119 ostrzeżenie o dostrzeżeniu o 08:30 w pobliskim kwadracie AK 8873 dwóch nieprzyjacielskich niszczycieli. W związku z zaistniałą sytuacją U 461 wraz ze znajdującym się na holu U 528 rozpoczął marsz kursem 180˚, docierając o 16:00 do kwadratu AK 8993, gdzie pomiędzy 17:00 a 23:55 przekazał na jego pokład 101 m3 paliwa oraz okablowanie dla detektora Metox. Po zakończeniu tej operacji Wolf-Harro Stiebler skierował się w stronę dwóch nowych, wyznaczonych mu przez dowództwo sektorów, które tym razem przypadały na kwadraty AK 8847 i AK 87. Dwa dni później 9 maja o 15:25 (kwadrat marynarki AK 8769) spotkano się z pierwszą z jednostek, które miano zaopatrzyć – U 662 (Müller), na którą to pomiędzy 18:20 a 00:15 dnia następnego przekazano 12 m3 paliwa, okablowanie dla detektora Metox, prowiant na 10 dni, części zamienne oraz 7 kompletów szkieł lornetek. O 18:20 i 18:40 doszło do spotkania z dwoma następnymi przybyłymi jednostkami: U 266 (von Jessen) i U 552 (Popp). Na pierwszą z nich równolegle do prowadzonej operacji o 20:15 rozpoczęto trwające przez cztery godziny przekazywanie zgłoszonych w zapotrzebowaniu części zamiennych, 1.900 l oleju silnikowego, okablowania dla detektora Metox oraz 250 l destylatu. Dziesiątego maja U 461 spotkał się kolejnymi jednostkami: o 07:10 w kwadracie AK 8769 z U 707 (Gretschel) i U 413 (Poel) oraz o 10:20 z U 264 (Looks). Oprócz w/w spotkań tego samego dnia przeprowadzono też następujące operacje zaopatrzeniowe, w trakcie których przekazano:

• pomiędzy 08:50 a 17:35 na U 707: 4 komplety szkieł do lornetek, 77 m3 paliwa oraz zapas prowiantu na 15 dni,
• pomiędzy 10:20 a 23:35 na U 413: zapas prowiantu na 15 dni, 1.500 l oleju silnikowego, 81 m3 paliwa, okablowanie dla detektora Metox oraz 4 komplety szkieł do lornetek,
• pomiędzy 14:55 a 01:05 dnia następnego (kwadrat marynarki AK 8767) na U 552: 81 m3 paliwa, zapas prowiantu na 15 dni, 10 kompletów szkieł do lornetek oraz okablowanie wraz z anteną dla detektora Metox,
• pomiędzy 20:00 a 20:45 na U 264: 1.500 l oleju silnikowego.

Jedenastego maja o 11:15 w kwadracie AK 8875 U 461 ponownie spotkał się z okrętem Looksa, na który to następnie pomiędzy 11:55 a 16:15 przekazał: zapas prowiantu na 10 dni, 80 m3 paliwa, okablowanie dla detektora Metox oraz 3 komplety szkieł do lornetek. Kolejną jednostką, którą według planów miano zaopatrzyć był U 438 (Heinsohn), który jednak o czym Wolf-Harro Stiebler nie wiedział w dniu 6 maja został zatopiony przez nieprzyjaciela. Trzynastego maja o 09:45 w kwadracie AK 8844 spotkano się z U 218, na który to pomiędzy 10:50 a 13:06 przekazano okablowanie dla detektora Metox, podejmując jednocześnie z jego pokładu mającego złamanie kości podudzia Btsm Schrödera. Tego samego dnia odebrano też kolejne rozkazy z BdU o następującej treści:

„W BD 2659 od 15 Maja, godziny 20:00 pozostałą część zapasów przekazać na Baltza, Trojera, Engela i Brünninga, zaopatrzyć U 228.”.

Szesnastego maja o godzinie 08:00 w kwadracie BD 2639 nawiązano kontakt wzrokowy z pierwszym z w/w okrętów – U 221 (Trojer), na który to pomiędzy 12:17 a 15:35 przekazano: 27 m3 paliwa, 3 komplety szkieł do lornetek, okablowanie dla detektora Metox oraz zapas prowiantu na pięć dni. O 16:01 (kwadrat marynarki BD 2664) do punktu spotkania przybyły kolejne zapowiadane jednostki tj. U 666 (Engel), U 228 (Christophersen), U 642 (Brünning) i U 603 (Baltz), na które to korzystając z dobrej pogody i w miarę spokojnego morza (długa fala) jeszcze tego samego dnia przekazano:

• pomiędzy 17:05 a 20:15 na U 666: 20 m3 paliwa, 4 komplety szkieł do lornetek oraz okablowanie dla detektora Metox,
• pomiędzy 16:50 a 19:10 na U 228: 9 kompletów szkieł do lornetek i głowicę cylindra (która jednak okazała się nie pasować do typu silnika zainstalowanego na jednostce Christophersena), zabierając jednocześnie na z jego pokładu (po uprzednich oględzinach lekarza) mającego rany postrzałowe obu dłoni MtrGfr Razuweita,
• pomiędzy 18:40 a 21:45 na U 642: 35 m3 paliwa, prowiant na 5 dni, okablowanie dla detektora Metox oraz 5 kompletów szkieł do lornetek.
• pomiędzy 20:20 a 23:45 na U 603: 27 m3 paliwa oraz siedem kompletów szkieł do lornetek.

Dziewiętnastego maja o 07:05 U 461 spotkał się w kwadracie BD 2651 z U 217 (Reichenbach-Klinke), na który to pomiędzy 08:40 a 11:45 przekazał 10 kompletów szkieł do lornetek oraz wymienił jeden egzemplarz sekstansu. Poza tym podczas w/w operacji z pokładu jednostki Reichenbach-Klinkego zabrano też chorego na żółtaczkę I WO Lt. Z. S. Friedricha-Augusta Greusa, którego to zastąpił oddelegowany w tym celu z U 461 I WO Lt. z. S. d. R Wilhelm Asendof (jak się później okazało była to pechowa zamiana bowiem szesnaście dni później U 217 został posłany na dno wraz z całą załogą). Kwadrans po zakończeniu tej operacji, w związku z wydaniem prawie wszystkich zapasów okręt Stieblera rozpoczął marsz w stronę swojej nowej bazy operacyjnej w Bordeaux. Jedenaście dni później 30 maja o 10:20 w punkcie Pt. Gabel U 461 spotkał się z eskortą, w towarzystwie której o 14:30 osiągnął znajdujący się u ujścia rzeki Żyrondy port Le Verdon. Dalszą część marszu w stronę Bordeaux okręt Stieblera odbył już samotnie, osiągając docelowe miejsce o 18:00. W trakcie trwającego prawie sześć tygodni patrolu (40 dni) U 461 przepłynął 3.390,6 mili morskiej na i 575, 5 mili morskiej pod powierzchnią zaopatrując w tym czasie 20 U-bootów.

Czerwiec/lipiec – pobyt okrętu w stoczni w celu modyfikacji bryły jego pomostu pod kątem wzmocnienia uzbrojenia przeciwlotniczego. W jej wyniku za pomostem dodano dodatkową platformę na której zamontowano poczwórne stanowisko działek kal. 20 mm. Dodatkowo w ramach modernizacji posiadanego uzbrojenia przeciwlotniczego w miejsce działka kal. 37 mm zamontowano kolejne działko kal. 20 mm.

Patrol 6 (22.07.1943 – 30.07.1943)

22.07. U 461 pod dowództwem Wolfa-Harro Stieblera w ramach swojego szóstego rejsu zaopatrzeniowego o godzinie 07:00 odbił od kei bunkra w Bordeaux, po czym w towarzystwie U 459 i U 117 oraz przydzielonej im eskorty skierował się w stronę położonego u ujścia rzeki Żyrondy portu Le Verdon. Po jego osiągnięciu w/w okręty obrały następnie kurs na punkt Pt. Gabel. Tego samego dnia (kwadrat marynarki BF 9131) podczas wykonywanego przez U 461 manewru zanurzenia wykryto pęknięcie w jednym ze jego zbiorników, które zmusiło Wolfa-Harro Stieblera do przerwania patrolu i powrotu do bazy. O 18:00 dotarto do Bordeaux, gdzie zacumowano przy pirsie paliwowym przekazując na brzeg zgromadzone w zbiornikach paliwo. Następnie po zakończeniu tej czynności okręt trafił do suchego doku bunkra U-bootów, gdzie tamtejsi specjaliści ze stoczni przystąpili do usuwania zgłoszonego uszkodzenia. Dwudziestego siódmego lipca ponownie przygotowany do wyjścia na patrol U 461 wraz z U 462 (Vowe) i U 504 (Luis) oraz w eskorcie torpedowca Jaguar i 4 trałowców o godzinie 08:30 opuścił Bordeaux, kierując się najpierw ku Le Verdon a następnie po jego osiągnięciu w stronę pozycji wyjściowej. O 20:45 do przebywających aktualnie na zachód od La Pallice okrętów dołączył idący na patrol U 231 (Wenzel) oraz stanowiące jego eskortę: przerywacz zagród minowych Spbr.136 i trzy torpedowce: Möwe, Kondor oraz T-19. Rankiem następnego dnia z powodu defektu do bazy zawrócił okręt Wenzela, któremu jako eskortę przydzielono torpedowiec Jaguar. Przez cały dzień marszu w stronę pozycji wyjściowej zaokrętowana na torpedowcu Möwe ekipa z nasłuchu radiowego rejestrowała wzmożoną transmisję radiową nieprzyjaciela (do 22:00 doliczono się 32 samolotów prowadzących patrol na obszarze Biskajów), która mocno zaniepokoiła dowódcę 5 Flotylli Torpedowców, który obawiając się ataku nakazał podwoić na podległych mu jednostkach wachty obserwatorów. Dwudziestego dziewiątego lutego o 02:00 osiągnięto przypadającą na kwadrat BF 4981 pozycję wyjściową, gdzie nastąpiło pożegnanie U 461, U 462 i U 504 z jednostkami eskorty, które następnie zawróciły do bazy. Ponieważ przez cały czas marszu zachowano ciszę radiową dowódcy trzech U-bootów mieli nadzieję, że uda im się w miarę spokojnie przemknąć przez patrolowany przez nieprzyjaciela akwen na otwarte przestrzenie Północnego Atlantyku. Nadzieja ta niestety okazała się płonna bowiem już za dnia z torpedowca Möwe nadano do dowództwa przechwycony a następnie rozszyfrowany przez Aliantów meldunek o następującej treści:

„Od 5 Flotylli Torpedowców do Grupy Zachód: Trzy U-booty pozostawione zgodnie z planem o 02:00 w BF 4981, będziemy w 444 o 18:00.”.

Po rozstaniu z eskortą trzy U-booty pod dowództwem najstarszego stopniem Wolfa-Harro Stiebera kontynuowały marsz na powierzchni, w trakcie którego od zespołu z nieznanych przyczyn (prawdopodobnie technicznych) odłączył się U 504, który kontynuował dalej marsz samotnie (około południa 29 lipca znajdował się on w kwadracie BF 82, podczas gdy oba tankowce przebywały w BF 48). Podczas samotnego marszu według dziennika BdU okręt Luisa stał się celem na szczęście nieskutecznego ataku wykonanego przez nieprzyjacielski samolot. Poza w/w wydarzeniem tego samego dnia na trzech okrętach odebrano też pochodzące z BdU polecenie ponownego spotkania się, do którego miało dojść dziś wieczorem a następnie rozpoczęcie podwodnego marszu. Pomimo tego rozkazu dowodzący grupą Wolf-Harro-Stiebler kierując się wcześniejszym atakiem na U 504 oraz losem bliźniaczego U 459 nakazał podległym mu dowódcom aby w nocy kontynuowali dalej marsz na powierzchni indywidualnie kierując się w stronę umówionego punktu spotkania (według jego planów za dnia 30 lipca okręty miały schować się pod wodą). Jak się później okazało, na nieszczęście dla trzech jednostek dowodzący U 462 Bruno Vowe mając na uwadze wcześniejsze reprymendy BdU za dwie ostatnie nieudane próby wyjścia postanowił nie zastosować się do rozkazu Stiebera, nakazując zejść pod wodę. Trzydziestego lipca na półtorej godziny przed świtem U 462 z powrotem pojawił się na powierzchni rozpoczynając ładowanie wyczerpanych całonocnym marszem baterii. Około 05:30 w momencie wschodzenia słońca okręt Vowego dotarł do punktu spotkania, gdzie zastał oczekujące tam na niego U 461 oraz U 504. Podczas przeprowadzonej przy pomocy lampy sygnałowej pomiędzy okrętami rozmowy Wolf-Harro Stieber dowiedział się, że Bruno Vowe wbrew jego poleceniu szedł przez całą noc w zanurzeniu i jego baterie nie są w związku z tym naładowane. Postawiony przed takim faktem dowódca U 461 postanowił wraz z U 504 pozostać przy U 462, nakazując jednocześnie obranie kursu prowadzącego na kwadrat BE 85. O 09:57 idące na powierzchni z prędkością 10 węzłów, znajdujące się w odległości 90 mil morskich na północny – zachód do Cape Ortegal U-booty wykryte zostały przez odbywający patrol, należący do 53 Sqn RAF bombowiec B-24 Liberator „O” (pilot F/O W.J. Irving). Sam bombowiec także został dostrzeżony przez trzy niemieckie jednostki, które na polecenie Stieblera niezwłocznie przygotowały się do odparcia spodziewanego ataku. O 10:00 z U 461 nadano do BdU meldunek o następującej treści:

„BF 4787 – śledzi nas nieprzyjacielski samolot.”.

W tym samym czasie przebywająca 50 mil morskich na północ od miejsca kontaktu 2 Grupa Wsparcia pod dowództwem Cpt. Walkera (eskortowce HMS Kite, HMS Woodpecker, HMS Wren i HMS Wild Goose) po odebraniu nadanego przez Liberatora meldunku o wykryciu nieprzyjaciela niezwłocznie zmieniła swój dotychczasowy kurs rozpoczynając za nim pościg. O 10:10 do zataczającego na bezpiecznym dystansie kręgi Liberatora dołączyła należącą do 228 Sqn RAF łódź latająca Sunderland. Pięć minut później Stieber nadał do dowództwa swój drugi meldunek o następującej treści:
„Śledzą nas dwa samoloty.”.

Obie krążące na bezpiecznym dystansie maszyny mocno oddziaływały na nerwy załogom trzech U-bootów, co dodatkowo jeszcze zostało spotęgowane w momencie gdy wykryto, że jedna z nich (tj. Sunderland) cyklicznie nadaje sygnały naprowadzające. Tuż przed jedenastą Sunderland został zaatakowany i zmuszony do zrzutu swoich bomb a następnie do ucieczki przez samolot Ju.88, który znienacka wyskoczył na niego z chmur. Całe to zdarzenie, którego świadkami były obsady pomostów U 461, U 462 i U 504, na skutek w/w nerwowej atmosfery zostało mylnie zinterpretowane przez Stieblera, który zidentyfikował Ju 88 jako maszynę nieprzyjaciela i o 10:52 nadał do dowództwa swój trzeci w przeciągu godziny meldunek o następującej treści:

"Jestem atakowany przez trzy maszyny.".

O 11:15 nad okrętami ponownie pojawił się odpędzony przez Ju.88 Sunderland, który dodatkowo sprowadził w to miejsce należącego do 19 Sqn RAF Liberatora. Cztery minuty później na trzech U-bootach odebrano pochodzącą z FdU West depeszę o następującej treści:

„1.) 9 Ju 88 prowadzących patrol myśliwski przybędzie około 14:00.

2.) W przypadku dostrzeżenia sił nawodnych rozproszyć się zgodnie z rozkazem 14.”.

O 11:25 na miejsce akcji przybył kolejny samolot – bombowiec Halifax "S" (502 Sqn RAF), o którym osiem minut później zameldowano dowództwu. O 11:38 nad okrętami pojawiły się następne samoloty – brytyjski Halifax "B" (502 Sqn RAF) oraz australijski Sunderland „U” (461 Sqn RAAF). Ten ostatni niedługo potem zluzował Sunderlanda z 228 Sqn RAF, który ze względu na kończące się paliwo zmuszony był wracać do bazy. Dwie minuty po pojawieniu się tych maszyn Wolf-Harro Stiebler nadał do dowództwa kolejny meldunek o następującej treści:

„Grupa prowadzi działania przeciwko pięciu maszynom, żądam wsparcia w BF 7124.”.

O 11:58 jako pierwszy atak rozpoczął należący do 502 Sqn RAF bombowiec Halifax „S” zrzucając pomimo postawionej zapory ogniowej na U 462 serię bomb głębinowych, które obramowały cel. Po opadnięciu wywołanej w/w detonacjami ściany wody, z pomostów U 461 i U 504 zauważono, że okręt Vowego z siedzącą głębiej w wodzie rufą zmienił swój kurs, rozpoczynając zataczanie kręgów (uszkodzeniu uległy stery). Wkrótce potem na trzech U-bootach dostrzeżono smugi dymu zbliżających się jednostek nawodnych, których marsz od jakiegoś czasu śledzono na hydrofonach (była to w/w 2 Grupa Wsparcia, której obserwatorzy o 12:04 dostrzegli trzy U-booty). Jako kolejne po Halifaxie do ataków przystąpiły Sunderland i Liberator prowadząc ogień z działek pokładowych oraz zrzucając posiadany zapas bomb głębinowych. Zrzucone przez Liberatora „O” (53 Sqn RAF) na U 461 bomby obramowały okręt. Sam sprawca tego ataku na skutek postawionej przez trzy okręty zapory ogniowej doznał na tyle poważnych uszkodzeń, że zmuszony był przymusowo lądować w położonej na terytorium neutralnej Portugalii w miejscowości Portela (cała jego załoga po krótkimi okresie internowania powróciła do Anglii). Wkrótce potem jednostka Stieblera została zaatakowania przez Sunderlanda „U” (461 Sqn RAAF), którego bomby detonowały pod nią i przed jej pomostem, powodując jej szybkie zatonięcie, które miało miejsce o 11:55. O 12:05 pomimo stawianej przez pozostałe już tylko dwa okręty zapory ogniowej do ataku przystąpił należący do 502 Sqn RAF bombowiec Halifax „S”, który zrzucił na U 462 kolejną partię posiadanych bomb, które na szczęście dla okrętu Vowego detonowały w odległości od 80 do 100 metrów za jego rufą. W tym samym czasie U 504 był celem ataku należącego do 19 Sqn RAF bombowca B-24 Liberator, który ze względu na uszkodzenie na skutek ognia przeciwlotniczego mechanizmu zwalniania bomb nie zdołał jednak zrzucić swojego ładunku. Po nim kolejny atak wykonał Halifax „S” zrzucając ostatnią partię posiadanych bomb, które tak jak za ostatnim razem chybiły jednak celu. Wkrótce potem okręty 2 Grupy Wsparcia, które w międzyczasie dotarły na odległość 5 mil morskich otworzyły w kierunku obu U-bootów ogień artyleryjski. Dowodzący U 462 Bruno Vowe zdając sobie sprawę, że los uszkodzonego okrętu jest przesądzony wydał rozkaz jego opuszczenia i zatopienia (o 12:12 zniknął on pod wodą). W tym samym czasie nieuszkodzony U 504 wykonał alarmowe zanurzenie podejmując próbę wymknięcia się w zanurzeniu zbliżającym się prześladowcom. W celu ułatwienia poszukiwań przybyłym jednostkom nawodnym miejsce w którym zniknął on pod wodą oraz miejsca pobytu rozbitków z obydwu podwodnych tankowców zostały oznaczone dymnymi markerami przez krążące nad miejscem akcji samoloty. O 12:34 HMS Kite, HMS Woodpecker, HMS Wren i HMS Wild Goose zlokalizowały zanurzony U 504, którego po trzygodzinnym polowaniu posłały na dno wraz z całą załoga (ostatni kontakt azdykowy z okrętem Luisa miał miejsce o 15:42). W tym czasie załogi obu tankowców pływały w wodzie oczekując na ratunek (dużo przy tym szczęścia miała załoga U 461, której Sunderland „U” zrzucił tratwę ratunkową, której mechanizm otwierania uruchomił Wolf-Harro Stiebler, ratując ją w ten sposób przed niechybnym zatonięciem). Po zatopieniu U 504 jednostki 2 Grupy Wsparcia ze względu na zagrożenie ze strony niemieckiego lotnictwa czym prędzej odpłynęły z miejsca akcji, po czym o 18:00 z powrotem powróciły na nie podnosząc z wody 15 rozbitków z U 461 (w tym trzech oficerów) oraz 64 rozbitków z U 462 (poległ 1 członek załogi).

*     *     *

Członkowie załogi U 461 polegli w dniu 30.07.1943 (w kolejności alfabetycznej)
Nazwisko Imię	Stopień	Uwagi:
Assmann Kurt	(MaschMt)
Aufschlaeger Erwin	(MtrGfr)
Bausche Rolf	(MaschGfr)
Benter Kurt	(MtrOGfr)
Bölling Franz	(MtrOGfr)
Bordes Siegfried-Wolfgang-Friedrich	(MaschMt)
Brüger Otto-Ernst-Georg	(MechOGfr)
Buhmann Hans-Martin	(MaschGfr)
Dahms Willi	(MaschMt)
Falk Hans-Wilhelm-Artur	(Lt.z.S.d.R)
Flemming Gerhard	(OMaschMt)
Forster Hermann	(MaschMt)
Freyer Adolf	(MaschOGfr)
Gerth Friedrich	(Mar.O.Stbs-Arzt)
Grygier Heinrich	(Btsm)
Hamdorf Hans-Hermann	(OMasch)
Hänsch Kurt	(MtrOGfr)
Hansen Karl	(MaschOGfr)
Heinrichs Helmut	(MaschOGfr)
Heintze Kurt	(MtrGfr)
Herrndorf Heinz	(MaschMt)
Hunger Erich	(MaschOGfr)
Jahn Egon	(OFkMt)
Klimaszewski Bernhard	(OStrm)
Koch Werner	(MaschMt)
Lachzinski Robert	(BtsMt)
Lehnen Günter	(Mtr)
Lösecke Kurt	(OFkMt)
Mankopf Ernst	(OLt.ing)
Manz Ewald	(MaschOGfr)
Meyer Helmut	(MaschOGfr)
Muschnick Heinz	(MaschGfr)
Neumann Bruno	(Mtr.II)
Niemczyk Herbert	(ObGfr)
Rau Kurt	(ObGfr)
Reh Waldemar	(MaschMt)
Römer Fritz	(FkOGfr)
Sander Werner	(Mtr. I)
Schaaf Paul	(FkGfr)
Schlemmer Kurt	(P-K.Mt)
Seidel Helmut	(Gfr)
Stein Johannes	(Mtr)
Stock Karl-Heinz	(Mtr.II)
Thöonnissen Heinz	(MaschGfr)
Tomilin Nikolai	(Mtr.I)
Waldow Heinz	(Lt.ing)
Walter Heinz	(Gfr)
Weber Ernst	(OMasch)
Weidner Harry	(ObGfr)
Werner Josef	(Gfr)
Wiessner Heinz	(BtsMt)
Wilhelm Kurt	(MaschGfr)
Ziegenhorn Emil	(MaschMt)

*     *     *

Członkowie załogi U-461 wzięci do niewoli 30.07.1943 (W kolejności alfabetycznej):
Nazwisko Imię	Stopień	Uwagi:
Alex Franz	(MtrOGfr)
Anger Erich	(MtrOGfr)
Höffken Wilhelm	(SanOGfr)
Korbjuhn Gerhardt	(MtrGfr)
Lenz Joseph	(OMasch)
Ludewig/Ludwig Herbert	(OLt.z.S)
Maass Hubert	(BtsMt)
Meier Wilhelm	(MtrOGfr)
Momper Alois	(BtsMt)
Möseneder Hermann	(MtrOGfr)
Rochinski Helmut	(MtrOGfr)
Schmerse Hans	(MtrGfr)
Schröck Carsten	(OFahnr.z.S)
Stiebler Wolf-Harro	(KKpt)
Weidemann Alfred	(Supply Mt)

*     *     *

Bibliografia:

http://uboat.net

http://www.ubootwaffe.net

http://uboatarchive.net/

http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/chronik.htm

http://www.u-boot-archiv.de/

http://www.u-historia.com/

Blair Clay - Hitlera Wojna U-bootów tom I i II

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die U-boot-Kommandanten tom 1

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Der U-Boot-Bau auf Deutschen Werften von 1935 bis 1945 tom 2

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Erfolge von September 1939 bis Mai 1945 tom 3

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Deutsche U-Boot-Verluste von September 1939 bis Mai 1945 tom 4

Busch Rainer/Röll Hans-Joachim: Der U-Boot-Krieg: Die Ritterkreuzträger der U-Boot-Waffe von 1939 bis Mai 1945 tom 5

Ritschel Herbert - Kurzfassung Kriegstagebücher Deutscher U-boote 1939 - 1945 Band 9 KTB U 436 - U 500

Rohwer Jürgen: Axis Submarine Successes 1939 - 1945

Trojca Waldemar - U-bootwaffe 1939-1945 cz. 1, 2, 3

Urbanke Axel: Suppliers of the Grey Wolves. The Story of the German Submarine Tankers 1941-43

Wynn Kenneth U-Boot-Operationen im Zweiten Weltkrieg Einsatzgeschichte U1-U510 tom 1

*     *     *

Poniżej godło U 461 (źródło: http://uboat.net)

Poniżej U 461 na Atlantyku w 1943 (źróło: wikipedia)