sobota, 23 października 2021

Z cyklu flota PRO ... cz. 5 - ŚWIATOWID

ŚWIATOWID (IMO: 5346851, MMSI: ---, sygnał wywoławczy: SPFD, bandera: Polska, port macierzysty: Gdynia) – lodołamacz / holownik, zbudowany w 1951 roku przez szwedzką stocznię Oskarshamns Varv AB w Oskarshamn jako ŚWIATOWID na zamówienie Ministerstwa Żeglugi. Pierwotnie przewidziany dla Szczecińskiego Urzędu Morskiego ostatecznie na mocy ministerialnego rozporządzenia trafił pod zarząd Wydziału Eksploatacyjno – Ratowniczego nowoutworzonego Polskiego Ratownictwa Okrętowego. Ze względu na swą podstawową funkcję - lodołamania od połowy grudnia oddawany do dyspozycji Kapitanatu Portu w Szczecinie (w tym okresie głównym miejscem cumowania statku były Wały Chrobrego, gdzie wraz z innymi lodołamaczami oczekiwał on na dyspozycję oficera dyżurnego). Oprócz ww. roli ŚWIATOWID wykorzystywany był też jako okręt baza przy pracach ratowniczych oraz holownik pełnomorski. W połowie lat 60-tych lodołamacz przeszedł modernizację, podczas której jego dotychczas opalane węglem kotły zostały przystosowane do spalania paliw płynnych. W 1986 roku wycofany z eksploatacji, po czym na holu holownika KORAL doprowadzony do Hiszpańskiego Vigo (rejs 01 – 14 września), gdzie 15 września nastąpiło jego przekazanie stoczni złomowej.

 

*     *     *

 

Historia budowy

Numer budowy:

?

Wodowanie:

31.08.1950

Zdanie / Delivery date:

01.1951

 

*     *     *

 

Poniżej: ŚWIATOWID, zdjęcie Waldemar Danielewicz (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

*     *     *

 

Wybrane akcje ratownania statków

07-20.02.1951

Ściągniecie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s TORUŃ .

03-14.08.1951

Wraz z holownikami HENRYK, FELIKS i kutrem ratowniczym Szkwał, w akcji związanej z promem kolejowym s/f KOPERNIK.

05-19.08.1951

Ściągnięcie z mielizny w rejonie Świnoujścia s/s REGINE.

14.03.1954

Ściągnięcie z mielizny w pobliżu Świnoujścia s/s WIELUŃ.

23-27.02.1957

Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s PARAPORTI.

16-19.12.1958

Ściągnięcie z mielizny w Kattegacie m/s MORSKA WOLA.

10-11.02.1959

Wraz z holownikami SWAROŻYC i ROSOMAK, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s GIORGIO.

29.02.1960

Wraz holownikami SWAROŻYC i TUMAK oraz lodołamaczem POSEJDON, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s SZCZECIN.

13.12.1960

Wraz z holownikiem ROSOMAK, ściągnięcie z mielizny w rejonie Świnoujścia s/s SZCZECIN.

24-25.12.1961

Ściągnięcie z mielizny m/s BISCAYA.

04-05.03.1962

Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim lugrotrawlera JASTRZĄB.

05-06.03.1962

Odmulenie i ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s JALAGOVIND.

12.03.1962

Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s YVONNE.

18.10.1962

Wraz z holownikiem ROSOMAK, ściągnięcie z mielizny m/s GERTRUD KATHRIN.

01-02.04.1963

Wraz z holownikiem KORAL, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s TENO.

02-04.02.1964

Wraz holownikiem SWAROŻYC, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s LUDWIK SOLSKI.

03-04.02.1965

Wraz holownikiem ROSOMAK, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s SIRONA.

18.03.1965

Ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s PIAST.

04.04.1965

Wraz kutrem ratowniczym SZKWAŁ, ściągnięcie z mielizny na redzie Świnoujścia s/s EVAGGELISTRA.

21-22.01.1966

Ściągnięcie z mielizny w pobliżu Władysławowa s/s SAN REMO.

24-26.01.1969

Wraz z lodołamaczem PERKUN, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s ZIEMIA WIELKOPOLSKA.

07-13.02.1969

Wraz lodołamaczem PERKUN i holownikiem ROSOMAK, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s APOLLONIAN.

21-22.02.1970

Ściągnięcie z mielizny w Świnoujściu m/s J. G. NICHELSON.

09-10.04.1970

Wraz z lodołamaczem PERKUN oraz holownikami KUGUAR i ZEUS, ściągnięcie z mielizny s/s KOPALNIA MIECHOWICE.

12.04.1970

Wraz z lodołamaczem PERKUN, ściągnięcie z mielizny m/s JARROVOONGA.

07-13.07.1971

Wraz holownikiem TUMAK, ściągnięcie z mielizny przy wybrzeżu fińskim m/s TARNÓW.

12.03.1972

Wraz lodołamaczem PERKUN, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s AGIA MARINA.

16-19.12.1972

Wraz lodołamaczem PERKUN, holownikiem KORAL oraz żurawiem pływającym KRAB, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim s/s SANDALION.

10-11.01.1973

Wraz holownikiem MASŁAW, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/s WILHELM.

22.01.1973

Wraz holownikiem ROSOMAK, ściągnięcie z mielizny na Zalewie Szczecińskim m/t CHEMIE CARRIER.

08-09.08.1973

Holowanie z morza do portu unieruchomionej przetwórni rybackiej VEGA.

07-11.12.1973

Wraz z żurawiem pływającym KRAB, ściągnięcie z mielizny po częściowym rozładunku s/s PEARL SEA.

01-12.02.1974

Wraz holownikami ROSOMAK i TUMAK oraz żurawiem pływającym KRAB, ściągnięcie z mielizny w Wielkim Bełcie (po częściowym rozładunku) m/s ZIEMIA KRAKOWSKA.

04.03.1976

Ściągnięcie z mielizny m/s KOLMÖN.

17-18.02.1977

Wraz holownikiem TUMAK, ściągnięcie z mielizny m/s GOPLANA.

01-09.01.1979

Wraz z zespołem ratowniczym, uwalnianie przymarzniętego w przechyle 35˚ do falochronu w Gdyni m/s WLADYSŁAW BRONIEWSKI.

 

*     *     *

 

Poniżej: ŚWIATOWID, zbiór Waldemara Danielewicza, archiwum Andrzeja Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

Poniżej: ŚWIATOWID, zbiór Marka Sarby, archiwum Andrzeja Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

*     *     *

 

Holowania dalekomorskie

04-09.02.1957

Wraz holownikiem HERKULES, holowanie m/s HORDNES na trasie Szczecin – Kilonia (225 Mm).

14-16.05.1968

Holowanie m/s JELCZ na trasie Szczecin – Ystad (130 Mm).

02-05.09.1968

Holowanie pływającego elewatora zbożowego na trasie Gdynia – Travemünde (316 Mm).

18-21.09.1968

Holowanie pływającego elewatora zbożowego na trasie Travemünde – Gdynia (316 Mm).

06-07-10.1969

Holowanie pogłębiarki SB 2500 na trasie Lubeka – Szczecin (200 Mm).

15-19.07.1971

Holowanie  m/s TARNÓW na trasie Naantali – Kopenhaga (650 Mm).

28.04.-03.05.1972

Holowanie barek ELBE 109 i ELBE 110 na trasie Gdańsk – Rotterdam (868 Mm).

22-28.07.1972

Holowanie barek ELBE 113 i ELBE 114 na trasie Gdańsk – Rotterdam (871 Mm).

07-14.10.1972

Holowanie m/s TRAUGUTT na trasie Gdynia – Zeebrugge (906 Mm).

04-10.04.1973

Holowanie szaland CO 807 i CO 808 na trasie Gdańsk – Rotterdam (848 Mm).

27.06.-03.07.1973

Holowanie szaland CO ? i CO ? na trasie Gdańsk – Rotterdam (917 Mm).

06-09.07.1973

Holowanie m/s SCHWEIBURG na trasie Brema – Gdynia (511 Mm).

11-16.07.1973

Holowanie statku rzecznego TONY na trasie Gdańsk – Antwerpia (965 Mm).

10-15.08.1973

Holowanie barek ELBE 117 i ELBE 118 na trasie Gdynia – Rotterdam (851 Mm).

29.08.-09.09.1973

Holowanie statków rzecznych FRANK MOOY i POLARIS na trasie Gdańsk – Rotterdam – Antwerpia (1.010 Mm).

12-22.09.1973

Holowanie m/s ANNA FRANGOS na trasie Antwerpia – Gdańsk (968 Mm).

02-24.11.1973

Holowanie barek ELBE 119 i ELBE 120 na trasie Gdynia – Rotterdam (851 Mm).

01-03.12.1973

Holowanie pogłębiarki KOSTERA na trasie Kalundborg – Gdańsk (420 Mm).

01-03.01.1974

Holowanie m/s KOPALNIA JEZIÓRKO na trasie Świnoujście – Göteborg (279 Mm).

20-26.01.1974

Holowanie m/t CIELO AZZURO na trasie Amsterdam – Gdynia (666 Mm).

19-26.02.1974

Holowanie holownika ŻBIK na trasie Gdańsk – Antwerpia (761 Mm).

06-19.05.1975

Holowanie s/s STAR III i s/s POLABRIS VIII na trasie Ålesund – San Marin (Hiszpania) (1.679 Mm).

16-22.06.1975

Holowanie jednostki DORDRECHT 28 na trasie Gdynia – Rotterdam (603 Mm).

04-15.11.1975

Holowanie m/t SIARKOPOL na trasie Liverpool – Gdańsk (1.642 Mm).

12.09.-13.10.1976

Holowanie dwóch pontonów pływających przystani na trasie Plymouth – Trypolis (2.140 Mm).

?.10.-12.10.1977

Asysta przy holowaniu przez holownik SWAROŻYC m/s PROFESOR MIERZEJEWSKI na trasie Kattegat – Gdańsk (? Mm).

29.12.1979 – 03.01.1980

Holowanie barki ALVRACHT 51 na trasie Gdańsk – Rotterdam (655 Mm).

20-25.03.1980

Holowanie barki typu Europa (2000 ton nośności) na trasie Gdańsk – Rotterdam (681 Mm).

10-14.04.1980

Holowanie barki ALVRACHT 52 na trasie Gdańsk – Rotterdam (661 Mm).

25-29.05.1980

Holowanie jednostek JAN HENDRIK i RAMZES II na trasie Gdańsk – Rotterdam (690 Mm).

?.06.1980

Holowanie pływającego magazynu portowego MP 11 na trasie Gdynia – Skagen (593 Mm).

22-26.10.1980

Holowanie m/t GARDNO na trasie Haugesund – Świnoujście (500 Mm).

27-31.01.1981

Holowanie barki BP 2701 na trasie Gdańsk – Rotterdam (650 Mm).

23-30.09.1981

Holowanie barki BP 2700 na trasie Gdańsk – Rotterdam (660 Mm).

05-07.10.1981

Holowanie m/s OTELIA na trasie Fredericia – Szczecin (293 Mm).

09-14.11.1983

Holowanie m/s MAZOWSZE na trasie Gdańsk – Hamina (498 Mm).

17.11.-01.12.1983

Wraz z lodołamaczem PERKUN i holownikiem ROSOMAK, holowanie m/s SOMERI na trasie Helsinki – Gdańsk (494 Mm).

14-21.06.1985

Holowanie barki BP 3900 ZUIDERZEE na trasie Gdańsk – Rotterdam (850 Mm).

06-13.07.1985

Holowanie barki LAPIS 1 na trasie Göteborg – Naantali (690 Mm).

16-24.08.1985

Holowanie barki LIVIA na trasie Gdańsk – Rotterdam (856 Mm).

 

*     *     *

 

Poniżej: ŚWIATOWID, zbiór Marka Sarby, archiwum Andrzeja Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

Poniżej: ŚWIATOWID wraz POLARISA VIII i STAR III, zbiór Marka Sarby, archiwum Andrzeja Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

*     *     *

 

Dane techniczne

Wyporność:

883 RT / 155 NT

Wymiary (d x sz x z):

47,70 x 14,04 x 4,9 m

Kadłub:

pojedynczy, stalowy, spawany

pokład: 1

Napęd:

1 x 3 cylindrowa maszyna tłokowa potrójnego rozprężania systemu Elsinger Shipbuilding & Engineering Co. typu HTG 59 o mocy 2.600 KM

śruba: 1

Prędkość:

11 ~ 12 w.

Wyposażenie holownicze:

winda i hak holowniczy

Uciąg:

20,5 tony

Wyposażenie ratownicze:

pompy ratownicze

urządzenia do prac podwodnych z komorą dekompresyjną

Załoga:

30 ~ 36 os.

 

*     *     *

 

Poniżej: ŚWIATOWID oraz inne jednostki PRO, Nabrzeże Norweskie Gdynia, zbiór Marka Sarby, archiwum Andrzeja Patro (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).

 

*     *     *

 

Bibliografia / Bibliography:

Polskie Ratownictwo Okrętowe 1951 – 2001 Zarys działalności Pod redakcją Jana Kazimierza Sawickiego, Księgi Floty Ojczystej, Gdynia 2001

Pod Polską Banderą – Jerzy Miciński, Stefan Kolicki, Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1962

Polskie holowniki Morskie 1920 -2015 – Waldemar Danielewicz, Wydawnictwo Porta Mare 2015

https://www.graptolite.net/Facta_Nautica