USS NORMANDY CG 60 (Sygnał Wywoławczy: NVVV) – amerykański krążownik rakietowy typu Ticonderoga (wersja Flight II) zbudowany przez stocznię Bath Iron Works w Bath w stanie Maine (pierwsza jednostka o tej nazwie we flocie Stanów Zjednoczonych). Nazwa krążownika upamiętnia miejsce największej operacji desantowej na Europejskim Teatrze Działań Wojennych podczas II Wojny Światowej. Matką chrzestną jednostki jest Pani Gayle Wilson, małżonka senatora ze stanu Kalifornia Pana Pete Wilsona. Do służby okręt został wprowadzony 9 grudnia 1989 roku, zaś jego bazą operacyjną została Baza Marynarki w Nowym Jorku. Ósmego maja 1990 roku, załoga przebywającego w morzu krążownika udzieliła pomocy znajdującemu się w pobliżu wybrzeży stanu Virginia niszczycielowi USS CONYNGHAM, na którym to w dziobowej maszynowni doszło do zapłonu paliwa oraz pożaru. 28 grudnia tego samego roku USS NORMANDY opuścił bazę w Nowym Jorku, by dołączyć do Grupy Bojowej lotniskowca USS AMERICA i wziąć udział w operacjach Desert Shield i Desert Storm. W trakcie tych działań z pokładu krążownika odpalono łączne 26 pocisków manewrujących Tomahawk. Poza w/w ostrzałem do zadań okrętu należało też zapewnienie osłony przeciwlotniczej innym jednostkom, prowadzenie kontroli żeglugi oraz wspieranie działań przeciwminowych. Jako ciekawostkę wartą przytoczenia jest fakt, że USS NORMANDY był pierwszym od czasów II Wojny Światowej okrętem, który w swoim dziewiczym rejsie został skierowany na wojnę. 11 sierpnia 1993 roku krążownik został wysłany na wody Morza Adriatyckiego, gdzie z ramienia ONZ wspierał działania mające zakończyć wojnę domową na terytorium byłej Jugosławii. Do głównych zadań jednostki należało kontrolowanie przestrzeni powietrznej w ramach operacji: Provide Promise, Deny Flight i Sharp Guard. 18 maja 1994 roku USS NORMANDY wziął udział w obchodach 50 rocznicy Operacji Overlord – Inwazji na Francję, goszcząc na swoim pokładzie weteranów oraz odwiedzając porty: Plymouth (Wielka Brytania) i Le Havre (Francja). 27 czerwca tego samego roku okręt uczestniczył w ceremonii zamknięcia bazy marynarki w Nowym Jorku, od tego momentu jego nową bazą zostaje baza w Norfolk. 28 sierpnia 1995 roku krążownik wyruszył na swoją pierwszą sześciomiesięczną turę relokacji, kierując się w składzie Grupy Bojowej USS AMERICA na wody Morza Śródziemnego, gdzie ponownie prowadził działania przeciwko celom na terytorium byłej Jugosławii (Operacja Deliberate Force) – wystrzeliwując łącznie 13 pocisków Tomahawk przeciwko wojskowym instalacjom ulokowanym w północnej części Bośni i Hercegowiny. 3 października 1997 roku USS NORMANDY wyruszył na swoją drugą turę relokacji, tym razem w składzie Grupy Bojowej USS GEORGE WASHINGTON, operując na wodach Morza Śródziemnego, Czerwonego, Arabskiego i Zatoki Perskiej (Operacja Southern Watch). Do bazy krążownik powrócił 3 kwietnia 1998 roku, skąd wkrótce potem został skierowany na remont główny do miejscowej stoczni Norfolk Naval Shipyard. 21 czerwca 2000 roku USS NORMANDY, ponownie w składzie Grupy Bojowej USS GEORGE WASHINGTON, w ramach swojej trzeciej tury relokacji wyruszył na wody Morza Śródziemnego i Arabskiego, powracając do bazy 19 grudnia tego samego roku. 20 czerwca 2002 roku krążownik opuścił Norfolk wyruszając na kolejną półroczną turę relokacji, po raz trzeci wchodząc w skład Grupy Bojowej USS GEORGE WASHINGTON, której celem było wsparcie operacji Enduring Freedom. W trakcie trwania tej tury okręty grupy odwiedziły 16 różnych krajów m.in.: Szkocję, Anglię, Holandię, Niemcy, Hiszpanię, Portugalię, Francję, Włochy, Maltę, Grecję, Słowenię, Turcję i Zjednoczone Emiraty Arabskie. 25 marca 2005 roku USS NORMANDY opuścił Norfolk, by w ramach swojej tury relokacji, wchodząc w skład Ekspedycyjnej Grupy Uderzeniowej USS KEARSARGE wspierać działania w wojnie z terroryzmem. Do macierzystej bazy okręt powrócił 25 września tego samego roku. Po raz kolejny krążownik wyruszył na turę relokacji 14 kwietnia 2007 roku, by tym razem wesprzeć Stały Zespół NATO Grupę 1 (SNMG 1) oraz wziąć udział w ćwiczeniu Neptune Warrior. W trakcie tury okręt odwiedził porty: Kłajpeda (Litwa), Stavanger (Norwegia), Portsmouth (Anglia), Zatokę Souda na Krecie (Grecja), Kapsztad (RPA), Port Victoria (Seszele). W kwietniu 2008 roku krążownik wziął udział w amerykańsko – brytyjskich ćwiczeniach Constant Alliance 08. Od grudnia 2008 roku do czerwca 2009 roku krążownik przechodził remont dokowy i modernizację w stoczni w Norfolk. 12 stycznia 2010 roku USS NORMANDY opuścił Norfolk celem wsparcia akcji humanitarnej na Haiti, które nawiedziło silne trzęsienie ziemi. Do bazy okręt powrócił 9 lutego, w trakcie w/w akcji okręt oraz zaokrętowane na nim śmigłowce dostarczyły na Haiti 75.142 funtów prowiantu i wody pitnej oraz 3.000 funtów artykułów medycznych. 21 maja tego samego roku USS NORMANDY wyruszył na swoją kolejną turę relokacji, kierując się przez Morze Śródziemne w stronę wód Morza Arabskiego i Zatoki Perskiej. Do bazy okręt powrócił 20 grudnia 2010 roku. 17 maja 2012 roku krążownik opuścił Norfolk, by zgodnie z rozkazem wziąć udział w dorocznych bałtyckich manewrach Baltops 2012. W trakcie tego zadania okręt odwiedził porty: Portsmouth (Anglia), Gdynia (w ramach fazy portowej manewrów Baltops 2012), Kilonia (Niemcy), gdzie wziął udział w dorocznych obchodach Tygodnia Kilońskiego, Karlskrona (Szwecja), Bałtyjsk i Sankt Petersburg (Rosja), Zeebrugge (Belgia), gdzie wziął udział w obchodach dni Belgijskiej Marynarki Wojennej. 19 lipca krążownik powrócił do bazy. 20 września USS NORMANDY trafił do miejscowej stoczni w Norfolk na kolejny remont i modernizację. 9 marca 2014 roku krążownik wyruszył na kolejną turę relokacji, wchodząc w skład Grupy Bojowej lotniskowca USS THEODORE ROOSEVELT. W trakcie tej tury okręt odbył podróż dookoła świata, odwiedzając m.in. porty: Korfu (Grecja), Koper (Słowenia), Khalifa Bin Salman Port (Bahrain), Jebel Ali (ZEA – dwukrotnie), Singapur, Pearl Harbor, Mayport. Do macierzystej bazy krążownik powrócił 19 grudnia, kończąc trwającą ponad 9 miesięcy turę relokacji. 16 stycznia 2015 roku okręt udał się na kolejny kilkumiesięczny remont toczniowy. W czerwcu 2017 roku, w trakcie rutynowego rejsu szkoleniowego z pokładu krążownika został zmyty za burtę i utonął jeden z marynarzy Christopher W. Clavin. 11 kwietnia 2018 roku USS NORMANDY wyruszył na kolejną turę relokacji kierując się w stronę Morza Śródziemnego. Na przełomie kwietnia i maja wraz z lotniskowcem USS HARRY S TRUMAN, niszczycielem USS FORREST SHERMAN i niemiecką fregatą FGS HESSEN wziął udział w mających miejsce u wybrzeży Maroka ćwiczeniach Lightning Handstrike. 21 lipca krążownik powrócił do bazy w Norfolk, którą to ponownie opuścił 28 sierpnia by kontynuować dalej swoją turę, biorąc udział w ćwiczeniach Photex i Trident Juncture 2018 oraz odwiedzając porty Zeebrugge i Rota (Hiszpania). Do bazy USS NORMANDY powrócił 16 grudnia. 13 września 2019 roku okręt wyruszył na następną turę relokacji, wchodząc w skład Grupy Bojowej USS HARRY S TRUMAN. W trakcie jej trwania krążownik operował na wodach Morza Śródziemnego, Morza Arabskiego i Zatoki Perskiej. Do bazy USS NORMANDY powrócił 6 czerwca 2020 roku, kończąc trwającą prawie 9 miesięcy turę relokacji, która ze względu na pandemię wirusa SARS-Cov-2 została przedłużona o 2 miesiące. 10 sierpnia 2020 okręt trafił na remont do miejscowej stoczni Marine Hydraulics Industries, powracając do służby pod koniec 2021 roku.
* * *
|
Historia budowy |
|
|
Położenie stępki: |
07.04.1987 |
|
Wodowanie: |
19.03.1998 |
|
Wcielony do służby: |
09.12.1989 |
* * *
|
Dowódcy okrętu |
|
|
09.09.1989 – 20.09.1991 |
Capt. Joseph W. Perrotta Jr. |
|
20.09.1991 – 15.05.1993 |
Capt. Lee S. Gurke |
|
15.05.1993 – 23.09.1994 |
Capt. Thomas Raymond Fedyszyn |
|
23.09.1994 – 27.03.1997 |
Capt. Francis D. DeMasi |
|
27.03.1997 – 26.02.1999 |
Capt. James Frank Deppe |
|
26.02.1999 – 20.02.2001 |
Capt. Bernard (Barry) Joseph McCullough III |
|
20.02.2001 – 19.12.2002 |
Capt. John Terence Blake |
|
19.12.2002 – 29.10.2004 |
Capt. Matthew James Streeter |
|
29.10.2004 – 29.09.2006 |
Capt. Stephen Wallace Hampton |
|
29.09.2006 – 22.08.2008 |
Capt. Robert Stephen Kerno Jr. |
|
22.08.2008 – 31.08.2010 |
Capt. Jeffrey Thomas Giffin |
|
31.08.2010 – 13.04.2012 |
Capt. Joseph Daniel Creed |
|
13.04.2012 – 22.05.2014 |
Capt. Kevin Carlos Hill |
|
22.05.2014 – 05.08.2016 |
Capt. Scott Francis Robertson |
|
05.08.2016 – 22.05.2018 |
Capt. Derek A. Trinque |
|
22.05.2018 – 01.08.2010 |
Capt. Christopher Don Stone |
|
01.08.2020 – ? |
Capt. Charles Edward Hampton |
* * *
|
Dane techniczne |
|
|
Wyporność: |
normalna: 9.600 t. |
|
pełna: 10.450 t. |
|
|
Wymiary (d. x sz. x z.): |
173 x 16,8 x 10,2 m |
|
Kadłub: |
stalowy, podzielony na grodzie sekcyjne i wodoszczelne, dodatkowo wzmocniony osłonami kevlarowymi |
|
Napęd: |
4 turbiny gazowe General Electric model LM 2500 o łącznej mocy 64.131 kW z dwustopniowymi przekładaniami redukcyjnymi |
|
2 wały napędowe z 2 pięciopłatowymi śrubami nastawnymi o średnicy 5 m |
|
|
Prędkość: |
> 33 w. |
|
Stery: |
2 niezależne płetwy sterowe |
|
Urządzenia pomocnicze: |
3 turboagregaty AG9140 (440V, 60 Hz) o mocy 2.500 kW każdy |
|
3 generatory gazowe o mocy 3.000 kW |
|
|
Zasięg: |
przy prędkości 20 w. 6.100 Mm |
|
Wyposażenie elektroniczne: |
zintegrowany system AEGIS na który składają się 4 radary wielofunkcyjne: AN/SPY-1D |
|
1 radar nawigacyjny: AN/SPS-73(V)12 |
|
|
uniwersalny radar obserwacji nawodnej i kierowania ogniem: AN/SPQ-9B |
|
|
system kierowania ogniem Mk 99 z czterema iluminatorami: AN/SPG-62 STAMO |
|
|
system łączności i komunikacji satelitarnej AN/WSC-9 SATCOM |
|
|
system wymiany danych taktycznych NTDS (Link 11, Link 4A, Link 16 i Link 22) |
|
|
lotnicza radiolatarnia: AN/URN TACAN |
|
|
zintegrowany system walki podwodnej AN/SQQ 89A(V)15 |
|
|
sonar kadłubowy: AN/SQS-53C/D |
|
|
sonar holowany: AN/SQR-19B ITASS/ AN/SQR-20 MFTA |
|
|
System walki elektronicznej: |
AN/SLQ-32 SEWIP Block 2 |
|
system obrony przed torpedami: AN/SQL-25 Nixie |
|
|
2 wyrzutnie systemu Mk36 SRBOC dla pozornych celów powietrznych Mk.245 GIANT kal. 130 mm |
|
|
6 x II wyrzutni Mk 169 dla pocisków Nulka |
|
|
system zakłócania AN-SLQ039 Chaff Buoys |
|
|
Uzbrojenie: |
2 x 61 komorowe pionowe wyrzutnie Mk41 dla pocisków: SM-3 Block IA/Block II, SM-6 RIM 174 ERAM, RIM-ESSM 162 Block 2, RGM-109 Block III/Block IV, RUM-139C VL ASROC |
|
2 czteroprowadnicowe wyrzutnie Mk 141 dla rakiet przeciwokrętowych RGM-84 Harpoon Block II |
|
|
2 pojedyncze uniwersalne armaty L/54 Mk 45 Mod. 2 – kal. 127 mm |
|
|
2 pojedyncze armaty automatyczne Mk 25 Mod. 2 Typhoon – kal. 25 mm |
|
|
2 zestawy obrony bezpośredniej Mk 15 Phalanx Block 1B – kal. 20 mm |
|
|
2 trzyrurowe wyrzutnie torpedowe Mk 32 kal. 324 mm dla torped Mk 50 Barracuda lub Mk 54 MAKO |
|
|
Wyposażenie lotnicze: |
pokład lotniczy i hangar dla dwóch śmigłowców Sikorsky MH-60R Seahawk z systemem AN/SQQ-28 LAMPS III Block II i RAWS, dwa – trzy bezzałogowce latające MQ-8 Fire Scout |
|
Załoga: |
330 – 30 oficerów, 300 podoficerów i marynarzy |
* * *
|
Bibliografia |
|
Sławomir J. Lipiecki „Symbol siły US Navy – krążowniki typu Ticonderoga” cz, 1, 2 Morza Statki i Okręty 03-04/2020, 05-06/2020 |
|
www.uscarriers.net |
|
www.navsource.org |
 |
| USS NORMANDY o poranku |
 |
| Widok na bryłę dziobowej nadbudówki krążownika z widocznymi 2 z 4 anten systemu AN/SPY-1 A/B |
 |
| USS NORMANDY przy "ufortyfikowanym" nadbrzeżu Francuskim |
 |
| USS NORMANDY przy "ufortyfikowanym" nadbrzeżu Francuskim |
 |
| USS NORMANDY przy "ufortyfikowanym" nadbrzeżu Francuskim |
 |
| Dziób krążownika z widocznym stanowiskiem armaty Mk 45 Mod 2 kal. 127 mm |
 |
| Śródokręcie z widocznym stanowiskiem CIWS Mk 15 Phalanx Block 1B |
 |
| Część rufowa krążownika z widoczną jedną z 4 anten systemu AN/SPY-1 A/B, hangarem i lądowiskiem dla pokładowego śmigłowca, kompleksem rufowych pionowych wyrzutni pocisków rakietowych Mk 41, działem Mk 45 Mod 2 kal. 127 mm i wyrzutnią rakiet RGM-84 Harpoon |
 |
| Rufa krążownika z działem Mk 45 Mod 2 kal. 127 mm i wyrzutnia rakiet RGM-84 Harpoon |
 |
| Zlokalizowany na śródokręciu kompleks nadbudówek krążownika |
 |
| USS NORMANDY przy "ufortyfikowanym" nadbrzeżu Francuskim |
 |
| Zbliżenie na śródokręcie krążownika (jeden z 2 kominów oraz widoczne z prawej stanowisko CIWS Mk 15 Phalanx Block 1B) |
 |
| Część dziobowa ze stanowiskiem działa Mk 45 Mod 2 kal. 127 mm i baterią pionowych wyrzutni pocisków rakietowych Mk 41 dla rakiet: Standard, ESSM, Tomahawk, ASROCK |
 |
| Bryła dziobowej nadbudówki |
 |
| USS NORMANDY przy "ufortyfikowanym" nadbrzeżu Francuskim |
 |
| USS NORMANDY przy "ufortyfikowanym" nadbrzeżu Francuskim |
 |
| USS NORMANDY przy "ufortyfikowanym" nadbrzeżu Francuskim |
