HMS PRINCE OF WALES (R09) – brytyjski lotniskowiec typu Queen Elizabeth zbudowany przez konsorcjum Aircraft Carrier Alliance, w skład, którego weszły: Ministerstwo Obrony (występujące jako partner i klient), spółki: BAe Systems. Babcock International, Thales Group oraz stocznie: Rosyth Dockyard, Govan Yard, A&P Tyne, Appledore Shipbuilders, Cammell Laird i HMNB Portsmouth. Na swoje pierwsze próby morskie lotniskowiec wyruszył we wrześniu 2019 roku a już 16 listopada po raz pierwszy przybył do swojej przyszłej bazy w Portsmouth. Formalne przekazanie okrętu Royal Navy nastąpiło w Portsmouth w dniu 10 grudnia 2019 roku, równo w 78 rocznicę zatopienia jego poprzednika – pancernika HMS PRINCE OF WALES, który wraz z krążownikiem liniowym HMS REPULSE, został posłany na dno 10 grudnia 1941 roku przez lotnictwo Cesarstwa Japonii pod Kuantan. Obecny Książę Wali jest już ósmą jednostką o tej nazwie w historii Royal Navy. Mottem jednostki jest „Ich Dein” – Służę. 28 lutego 2020 roku lotniskowiec po raz pierwszy odwiedził swoje partnerskie miasto Liverpool. W październiku tego samego roku na okręcie doszło do awarii, która wyłączyła go ze służby na ponad 8 miesięcy. Po zakończeniu remontu, pod koniec kwietnia 2021 roku HMS PRINCE OF WALES wznowił próby morskie a w październiku Royal Navy ogłosiła, że okręt jest w pełni sprawny, czego dowodem był udział w międzynarodowych ćwiczeniach mających miejsce u wybrzeży Szkocji. Z dniem 1 stycznia 2022 roku lotniskowiec przejął rolę okrętu dowodzenia sił szybkiego reagowania NATO, by następnie przez 12 miesięcy wspierać ćwiczenia NATO w Arktyce, Bałtyku i Morzu Śródziemnym – pierwszym z nich było Cold Response 22. W dniu 29 sierpnia tego samego roku na okręcie doszło do awarii układu napędowego, która ponownie na wiele miesięcy wyłączyła go ze służby, do której powrócił dopiero 21 lipca 2023 roku. W lutym i marcu 2024 roku lotniskowiec wziął udział w ćwiczeniach Steadfast Defender, zastępując mający problemy techniczne bliźniaczy HMS QUEEN ELIZABETH. W kwietniu 2025 roku okręt jako jednostka flagowa międzynarodowego zespołu (w jej skład oprócz brytyjskich jednostek wchodzą jednostki z Norwegii, Hiszpanii i Kanady) wyruszył w ośmiomiesięczny rejs w region Indo-Pacyfiku w ramach operacji Highmast 2025
* * *
Jednostki typu Queen Elizabeth |
|||
Nazwa |
Rozpoczęcie budowy |
Wodowanie |
W służbie |
HMS QUEEN ELIZABETH (R08) |
07.07.2009 |
17.07.2014 |
07.12.2017 |
HMS PRINCE OF WALES (R09) |
26.05.2011 |
21.12.2017 |
10.12.2019 |
* * *
Dane techniczne |
|
Wyporność (pełna): |
88.800 t. |
Wymiary (d. x sz. x z.): |
284 x 39(73 pokład lotniczy) x 11 m |
Kadłub: |
stalowy, spawany, |
układ wzdłużnych grodzi przeciwtorpedowych typu LLS (po 5 na każdą burtę) |
|
19 poprzecznych grodzi sekcyjnych |
|
cytadele przeciw broni masowego rażenia |
|
pancerz o masie 3048 t. |
|
Napęd (zintegrowany turboelektryczny): |
2 zespoły turbin gazowych Rolls-Royce MT30 – każdy o mocy 36.000 kW |
4 zespoły silników wysokoprężnych Wärtsilä 38 – 2 x 12 cylindrowe, każdy o mocy 8.700 kW i 2 x 16 cylindrowe każdy o mocy 11.600 kW |
|
4 zblokowane parami indukcyjne silniki elektryczne General Electric AIM, każdy o mocy 20.000 kW |
|
2 linie wałów oraz 2 x 5 łopatowe śruby o stałym skoku firmy KaMeWa |
|
Stery: |
2 stery z płytowymi płetwami |
4 aktywne, płetwowe stabilizatory o powierzchni 11,5 m2 każdy |
|
Prędkość: |
+ 32 w. |
Zasięg operacyjny: |
10.000 Mm przy 18 w. |
Urządzenia pomocnicze: |
2 awaryjne zespoły prądotwórcze oparte na silnikach wysokoprężnych Wärtsilä, każdy o mocy 2.000 k/w |
Sensory: |
zintegrowany system zarządzenia i zarządzania walką CMS-1 |
zintegrowany system zarządzania platformą IPMS L-3 |
|
zintegrowany system kontroli statków powietrznych AGMA |
|
wielofunkcyjny radar Thales/BAe Systems S1850M SMART-L 3D |
|
wielofunkcyjny radar serii 997 Artisan 3D |
|
radar obserwacji powietrznej Leonardo SPN-720 |
|
3 radary nawigacyjne Sperry Marine Vison Master FT |
|
głowica elektrooptyczna UES2500 |
|
kamery termowizyjne |
|
systemy łączności i komunikacji satelitarnej Satcom oraz nawigacji satelitarnej Navsat i Inmarsat |
|
lotnicza radiolatarnia AN/URN Tacan |
|
system NTDS z głównymi liniami transmisji danych Link11/22, Link 16 |
|
Systemy WRE (EW/ECM/ESM/ESSM): |
UAT (RESM) Mod.2.0(Mod.2.1) |
AN/SSQ-1303 z wyrzutniami Seagnat do flar i dipoli typów DLH i DLF |
|
system obrony przeciwtorpedowej SSTD Sea Sentor z zespołem holowanym serii 2170 oraz z wyrzutniami dryfujących i samobieżnych celów pozornych Naval Decoy IDS3000 |
|
Uzbrojenie: |
2 x VI zestawy obrony bezpośredniej Mk.15 Phalanx Block 1B kal. 20 mm |
4 x I zestawy artyleryjskie DS30M Seahawk Mk.2 kal. 30 mm |
|
6 stanowisk Mk.44 Minigun kal. 7,62 mm |
|
Wyposażenie lotnicze: |
pokład lotniczy o powierzchni 16 tyś m2, rampa startowa typu ski-jump |
hangar o wymiarach: 168,4 x 39,04 m i wysokości bocznej 6,7 – 10 m |
|
2 główne podnośniki McTaggart Scott o powierzchni 400 m2 każdy |
|
4 podnośniki do transportu wyposażenia i uzbrojenia |
|
Grupa powietrzna: |
49 statków powietrznych (w czasie wojny 72) w tym 24 – 36 wielozadaniowych myśliwców F-35B Lightning II, 9 śmigłowców ASW AW-101 Merlin HM2 i/lub Wildcat AH-1, 5 śmigłowców AEW&C AW-101 Merlin HMA2 Crownest oraz BSP |
Załoga: |
2282 os. (w tym 1.600 os. personelu lotniczego) |
Zbiorniki: |
paliwo okrętowe: 9.602 t. |
paliwo lotnicze: 8.738 t. |
* * *
Bibliografia |
Sławomir J. Lipiecki – Przyszłość lotniskowców typu Queen Elizabeth, MSiO 5-6/2025 |
https://www.royalnavy.mod.uk/organisation/units-and-squadrons/aircraft-carriers/hms-prince-of-wales |
* * *
Poniżej: HMS PRINCE OF WALES (R09) podczas prac remontowych w HMNB Portsmouth 30.04.2024 (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).
Poniżej: HMS PRINCE OF WALES (R09) podczas prac remontowych w HMNB Portsmouth - widziany z terenu muzeum 30.04.2024 (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).
Poniżej: HMS PRINCE OF WALES (R09) podczas prac remontowych w HMNB Portsmouth 02.05.2024 - widziany od strony Gosport oraz z terenu muzeum (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).
Poniżej: HMS PRINCE OF WALES (R09) podczas prac remontowych w HMNB Portsmouth 03.05.2024 (aby powiększyć kliknij na zdjęcie).